الحارث بن أسد المحاسبي العالم الزاهد الفقيه: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۵۳: خط ۵۳:
    [[رده:مقالات مرداد 01 موسوی]]
    [[رده:مقالات مرداد 01 موسوی]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده1]]  
    [[رده:مقالات بازبینی نشده1]]  
    رده:مقالات بازبینی شده2 مهرماه 1401
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 مهرماه 1401]]

    نسخهٔ ‏۱۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۲۰

    الحارث بن أسد المحاسبي العالم الزاهد الفقيه
    الحارث بن أسد المحاسبي العالم الزاهد الفقيه
    پدیدآورانعویضه، کامل محمد محمد (نويسنده)
    ناشردار الکتب العلمية
    مکان نشرلبنان - بیروت
    سال نشر1414ق
    چاپ1
    شابک-
    موضوععارفان - سرگذشت نامه - محاسبی، حارث بن اسد، - 243ق.
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ع‎‏9 278/4 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    الحارث بن أسد المحاسبي العالم الزاهد الفقيه مشتمل بر شرح حال متکلم و صوفی قرن سوم هجری حارث بن اسد محاسبی (165-243ق) و نوشته‌ها و گفته‌های اوست که توسط محمد محمد عویضه (معاصر) گردآوری شده است.

    محمد عویضه کتاب را در یک مقدمه و سی عنوان به رشته تحریر درآورده است. در این کتاب انواع تصانیف، اقوال و احوال محاسبی ذکر شده است. او در تصانیفش از محدثین مشهور روایت کرده که محمد عویضه بر ذکر بخشی از این روایات بسنده کرده است.[۱]‏ نویسنده در ابتدای کتاب، تصوف سنی و ویژگی‌های جوهری آن و مهم‌ترین شخصیت‌هایش را معرفی کرده است[۲]‏. سپس حارث محاسبی را مؤسس و بزرگ‌ترین شخصیت صوفیه مکتب بغداد از اهل سنت دانسته است[۳]‏. محاسبی از احمد بن حسن بن عبدالجبار صوفی و احمد بن قاسم بن نصر فرائضی و... روایت کرده است.[۴]‏.

    در بخشی از کتاب، آثار محاسبی که عبارت است از النصایح، الرعایة لحقوق الله، التوهم و رسالة فی المحبة معرفی شده‌اند.[۵]‏ کتاب الرعایة معروف‌تری و مفصل‌ترین اثر محاسبی است؛ به این دلیل‌که بیشتر تذکره‌ها و طبقات و تواریخ که مربوط به بزرگان حکما و علمای مسلمان بوده، از این کتاب به عنوان اثر محاسبی نام برده‌اند. محتوای غنی و مفصل الرعایة در مقایسه با سایر آثار محاسبی مؤید این امر است.[۶]

    بررسی شیوه حارث محاسبی در تصوف[۷] و دیدگاه او در طاعت، تقوای الهی، معرفت نفس، علاج نفس از طمع‌های دنیوی، حب الهی و مانند آن از دیگر مباحث کتاب است.[۸] محاسبی از نخستین کسانی است که برای ترویج اقوال و آرای اهل تصوف، آثار متعددی تألیف کرد و در گفته‌ها و نوشته‌های خود، به گستردگی و با نظم منطقی، به علاج نفس و مداوای بیماری‌های دل پرداخت.[۹]

    کلمات و سخنان محاسبی بخشی از کتاب را به خود اختصاص داده است. به عنوان مثال در آخرین عنوان کتاب، آداب عمومی چنین آمده است. «اگر خواستی چیزی را دوست داشته باشی فراوان آن را یاد کند، چراکه یاد و فراموشی جمع نمی‌شوند.[۱۰]

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه نویسنده، ص 4
    2. ر.ک: متن کتاب، ص7
    3. ر.ک: همان، ص8
    4. ر.ک: همان، ص13-12
    5. ر.ک: همان، ص42-28
    6. ر.ک: قاسمی، اعظم، ص113-112
    7. ر.ک: متن کتاب، ص45
    8. ر.ک: همان، ص70-55
    9. ر.ک: ثبوت، اکبر ص350
    10. ر.ک: متن کتاب، ص101

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. قاسمی، اعظم؛ «نگاهی تحلیلی به روش تألیف آثار حارث‌بن‌أسد محاسبی»، مجله: اخلاق، تابستان 1394، سال پنجم، شماره 18، ص 95 تا 128.
    3. ثبوت، اکبر، دانشنامه جهان اسلام، جلد 12، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، چاپ اول، 1387.


    وابسته‌ها