فراهی، عبدالحمید

عبدالحمید فراهی
نام پدر	عبدالکریم
ولادت	چهارشنبه ششم جمادی الثانی سال ۱۲۸۰ق برابر با 18 نوامبر 1863م
محل تولد	روستای فریها، هندوستان
محل زندگی	الگو:پرچم هندوستان هندوستان
رحلت	نوزدهم جمادی الثانی سال ۱۳۴۹ق برابر با 11 نوامبر 1930م
مدفن	مثورا در شمال هند
طول عمر	66 سال

عبدالحمید فراهی (1280-1349ق)، محقق، مفسر برحسته قرآن در شبهه قاره هند است. پیشگام در زمینه نظریه نظام قرآن

ولادت

عبدالحمید بن عبدالکریم بن قربان بن تاج علی فراهی انصاری، معروف به حمیدالدین و ابی احمد، در صبح روز چهارشنبه ششم جمادی الثانی سال ۱۲۸۰ق برابر با 18 نوامبر 1863م در خانواده­‌ای علمی در روستای فریها - یکی از بزرگ­ترین روستاهای ناحیه اعظمگره در اوتارپرادش هند- به دنیا آمد.

تحصیلات

در ۱۰ سالگی قرآن را حفظ کرد. طی مدت ۹ ماه زبان فارسی را نزدی مولوی مهدی حسین آموخت به گونه‌­ای که دیوان شعری به زبان فارسی دارد. سپس برای آموختن زبان عربی نزد فيض حسن سهارنبوري رفت و به اندازه‌­ای در این زبان تبحر یافت که کتاب جمهرة البلاغه را در رد عبدالقاهر جرجانی نگاشت. پس از آنکه در این دو زبان استاد شد، زبان انگلیسی را در دانشگاه علیگره آموخت و رساله‌­ای در رد عقیده نصاری درباب شفاعت و کفاره به زبان انگلیسی تألیف کرد. سپس در همان دانشکده، زبان عبری را از مستشرق یهودی به نام جوزف هوروفیتس آموخت. این زبان بسیار برای او کارآمد بود و در مقایسه تطبیقی میان قرآن و تورات و همچنین در نوشتن ردیه علیه یهود و نصاری در برخی مسائل از آن استفاده کرد. برای نمونه در کتاب «الرای الصحیح فیمن هو الذبیح» ، سیزده دلیل تورات مبنی بر اینکه ذبیح اسحاق است را رد کرده است.

فراهی در علم قرآن تبحر داشت، معاصران او را ترجمان قرآن نامیده بودند. رشیدرضا درباره او می ­گوید: «او راه نوینی را در اسلوب تفسیری بنا نهاده و فهم موثری از قرآن دارد.»

فراهی فلسفه جدید را در دانشگاه علیکره نزد مستشرق معروف توماس آرنولد فراگرفت و برای آموختن علوم نقلی و عقلی به شهر لکنؤ سفر کرد. او در علم قرآن تبحر داشت. معاصران او را ترجمان قرآن نامیده بودند. رشیدرضا درباره او می ­گوید: «او راه نوینی را در اسلوب تفسیری بنا نهاده و فهم موثری از قرآن دارد.» او نقش فعالی در تولید آثار علمی در نظریه نظام قرآن داشت و معتقد بود آیات قرآن به هم پیوسته و منطبق با یکدیگر هستند، به طوری که هر سوره قرآن ساختاری منسجم و به هم پیوسته را تشکیل می‌دهد. وی همچنین شروع به نوشتن تفسیری کرد که به دلیل مرگش در سال 1930م تکمیل نشد.

وفات

فراهی درحال تلاوت قرآن در نوزدهم جمادی الثانی سال ۱۳۴۹ق برابر با 11 نوامبر 1930م در شهر مثورا در شمال هند درگذشت.

آثار

در میان تألیفات چاپ شده فراهی، بیست و یک اثر به زبان عربی، چهار اثر به زبان فارسی، دو اثر به زبان اردو و یک اثر به زبان انگلیسی است. همچنین از وی تألیفات دست­نویسی وجود دارد که پنج تألیف در حیطه قرآن و علوم قرآنی و دوازده تألیف در حیطه موضوعات مختلف است.

1. الإمعان فی اقسام القرآن
2. مفردات القرآن
3. تفسیر نظام القرآن
4. تأویل القرآن بالفرقان
5. جمهره البلاغه (در نقد نظریه محاکات و رد دیدگاه جرجانی).

منابع مقاله

1. وبگاه الأقلام الحرة
2. اردوئی معلی
3. دمیرچی، نسرین، یک پژوهشگر حوزه علوم قرآنی تشریح کرد: روش‌شناسی تفسیر «نظام القرآن و تأویل القرآن بالفرقانِ» فراهی، خبرگزاری مهر، ۱۳ شهریور ۱۳۹۶