معجم الشوارد النحوية و الفوائد اللغوية

معجم الشوارد النحوية و الفوائد اللغوية
پدیدآوران	شراب، محمد محمدحسن (نویسنده)
ناشر	دار المأمون للتراث
مکان نشر	سوریه - دمشق
سال نشر	1411ق. = 1990م.
چاپ	چاپ یکم
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏/‌ش‎4‎م‎6 / 6203 PJ

معجم الشوارد النحوية و الفوائد اللغوية عنوان اثری است 1 جلدی به زبان عربی از محمد محمد حسن شراب با موضوع لغتنامه‌ها و زبان عربی.

خمیرمایه این اثر حاصل جمع تکه‌های سوالاتی بوده که نویسنده در زمان معلمی در پاسخ به سوالات دانش آموزانش آنها را جمع کرده و در زمانی حس کرده که باید این موارد چاپ شود و به مرتب کردن و فصلبندی آنها پرداخته تا به شکل یک اثر منسجم و مفید دربیاید.

اصل این تکه‌ها، لغات مشتبه و منسوخی بوده که دستیابی به آنها در کتابهای نحوی برای شخص، مشکل بوده است زیرا بسیاری از کتابهای نحوی یا آنها را ذکر نکرده‌اند یا در لابلای مباحث نحوی آمده و جای مشخصی ندارد که طالب بداند باید برای دستیابی به آنها کجا را بگردد.

مباحث ارائه شده در این کتاب عبارت است از

1. ادوات نحوی عامل(ادوات نصب و جر و جزم) و مؤثرات و معانی آنها.
2. حروف عامل و غیر عامل و معانی آنها.
3. اسمهایی که با تغییر موقعیتشان در جمله، حرکتشان تغییر نمی‌کند و فقط محلشان از اعراب تغییر می‌یابد.
4. اسمهایی که همواره یک حالت اعرابی دارند.
5. ترکیبها و جملات و امثالی که در قواعد اعرابشان از سایر موارد، متمایزند.
6. موارد شاذ از قاعده متداول؛ مثل اینکه فاعل باید مرفوع باشد ولی گاه مجرور هم می‌آید یا اینکه حال باید اسم مشتق باشد ولی گاه جامد هم می‌آید و یا اینکه مبتدا باید اسم مرفوع باشد ولی گاه، مجرور هم واقع می‌گردد و... .

منابع مقاله

مقدمه کتاب.