المقتصد في شرح الايضاح: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۴۹: خط ۴۹:
    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    # مقدمه محقق.
    # مقدمه محقق.
    # جمعی از نویسندگان، «معجم الشعراء العرب»، بی‌جا، بی‌تا، با استناد به نسخه کتابخانه دیجیتال کتابخانه مدرسه فقاهت، به آدرس:
    # [https://lib.eshia.ir/40449/1/1612 جمعی از نویسندگان، «معجم الشعراء العرب»، بی‌جا، بی‌تا، با استناد به نسخه کتابخانه دیجیتال کتابخانه مدرسه فقاهت]
    https://lib.eshia.ir/40449/1/1612
    # قربانی، باقر، مقاله جرجانی عبدالقاهر، درج در «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، 1385.
    # قربانی، باقر، مقاله جرجانی عبدالقاهر، درج در «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، 1385.


    خط ۵۸: خط ۵۷:


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)‎‏]]
    [[رده:مقالات مرداد 01 یقموری]]
    [[رده:مقالات مرداد 01 یقموری]]
    [[رده:مقالات بارگذاری شده 01 قربانی]]
    [[رده:مقالات بارگذاری شده 01 قربانی]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده شهریور 01]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده شهریور 01]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 شهریور 1401]]

    نسخهٔ ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۲۹

    المقتصد في شرح الايضاح
    المقتصد في شرح الايضاح
    پدیدآورانجرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمان (نویسنده)

    فارسی، حسن بن احمد (نویسنده)

    مرجان، کاظم بحر (مصحح)
    عنوان‌های دیگرکتاب المقتصد في شرح الايضاح الايضاح. شرح
    ناشردار الرشيد للنشر
    مکان نشرعراق - بغداد
    سال نشر1982م.
    چاپچاپ یکم
    موضوعزبان عربی - صرف و نحو زبان عربی - شواهد شعری
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏‎‏/‎‏ج‎‏4‎‏م‎‏7 / 6101 ‏PJ‎‏

    المقتصد في شرح الإيضاح، عنوان کتابی است در ادبیات عرب (علم صرف و نحو و بیان شواهد شعری عربی) از عبدالقاهر بن عبدالرحمان جرجانی (متوفی 471 یا 474). این کتاب به زبان عربی نگاشته شده و با تصحیح و تحقیق کاظم بحر مرجان در دو جلد به چاپ رسیده است.

    جرجانی، کتابی را در شرح کتاب الایضاح حسن بن احمد فارسی با عنوان «المغنی» در 30 جلد نگاشت و سپس این اثر را در کتابی با نام «المقتصد» خلاصه کرد[۱]، که کتاب حاضر همان کتاب است.

    برخی المقتصد را شرحی مستقل بر الایضاح دانسته و آن را تلخیص المغنی نمی‌شمارند. نام این کتاب را المُقْتَضَب نیز آورده‌اند. نظر برخی دیگر نیز بر این است که جرجانی، سه شرح را به این ترتیب بر کتاب ابوعلی نوشته: الایجاز (موجز)، المغنی (مفصل)، المقتصد (متوسط)[۲].

    درهرحال المقتصد، تلخیصی‌ است‌ که‌ جرجانی‌ از کتاب‌ پیشین‌ خود، المغنی، انجام‌ داد. جرجانی‌ در این‌ کتاب‌ از استاد خود، ابوالحسین‌ فارسی‌، مطالب‌ بسیاری‌ نقل‌ کرده‌ است‌. محققِ کتاب‌، سال‌ تألیف‌ آن‌ را 452 دانسته‌ است‌. ابن‌ قاضی‌ شهبه‌ نیز نام‌ آن‌ را الاقتصاد آورده‌ است‌. برخی‌ ویژگی‌های‌ این‌ کتاب‌ عبارت‌ است‌ از: استشهاد به‌ آیات‌ قرآن‌، استشهاد فراوان‌ به‌ اشعار عربی‌، استدلال‌ به‌ گفته‌های‌ سیبویه‌ در کتاب‌، توجه‌ به‌ اختلاف‌ قرائت‌های‌ آیات‌ قرآن‌ و تأثیر آن‌ در مسائل‌ نحوی‌، آوردن‌ مطالب‌ تاریخی‌ در ضمن‌ مباحث‌ کتاب‌، تحلیل‌ نحوی‌ احادیث‌، استفاده‌ از مَثَل‌ها، به‌‌کارگیری‌ برخی‌ اصطلاحات‌، مانند ضمیر «امر» به‌جای‌ ضمیر «شأن‌» و «قِصه‌» و...[۳].

    پانویس

    1. ر.ک: جمعی از نویسندگان، ج1، ص1612
    2. ر.ک: مقدمه محقق، ص22
    3. ر.ک: قربانی، باقر، ج10، ص173

    منابع مقاله

    1. مقدمه محقق.
    2. جمعی از نویسندگان، «معجم الشعراء العرب»، بی‌جا، بی‌تا، با استناد به نسخه کتابخانه دیجیتال کتابخانه مدرسه فقاهت
    3. قربانی، باقر، مقاله جرجانی عبدالقاهر، درج در «دانشنامه جهان اسلام»، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، 1385.

    وابسته‌ها