یاقوتة الصراط في تفسیر غریب القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۷: خط ۲۷:
    }}
    }}
       
       
    '''یاقوتة الصراط في تفسیر غریب القرآن''' نوشته [[غلام‌ ثعلب‌، محمد بن‌ عبدالواحد|ابی‌ عمر محمد بن‌ عبدالواحد البغدادی الزاهد]] معروف‌ به [[غلام‌ ثعلب‌، محمد بن‌ عبدالواحد|غلام‌ ثعلب‌]](261ق تا 345ق) کتابی است در تفسیر کلمات غریب و ناآشنای قرآن کریم  به زبان عربی که مقدمه و تحقیق آن را [[ترکستا‌ني‌، محمد يعقوب‌|محمد بن یعقوب ترکستانی]] انجام داده است.
    '''ياقوتة الصراط في تفسير غريب القرآن،''' نوشته [[غلام‌ ثعلب‌، محمد بن‌ عبدالواحد|ابی‌‌عمر محمد بن‌ عبدالواحد بغدادی زاهد]]، معروف‌ به [[غلام‌ ثعلب‌، محمد بن‌ عبدالواحد|غلام‌ ثعلب‌]](261-345ق)، کتابی است در تفسیر کلمات غریب و ناآشنای قرآن کریم  به زبان عربی که مقدمه و تحقیق آن را [[ترکستا‌ني‌، محمد يعقوب‌|محمد بن یعقوب ترکستانی]] انجام داده است.


    ==اهمیت کتاب==
    ==اهمیت کتاب==
    محقق می‌گوید: این کتاب اثر نفیسی است از امهات کتب تفسیری که توسط یکی از پیشوایان بزرگ نیمه اول قرن چهارم هجری که سهم بزرگی در تولید مصادر اولیه علوم اسلامی داشته‌اند،یعنی ابوعمر زاهد نگاشته شده است. <ref>ر.ک: مقدمه کتاب؛ ص11</ref>
    محقق می‌گوید: این کتاب اثر نفیسی است از امهات کتب تفسیری که توسط یکی از پیشوایان بزرگ نیمه اول قرن چهارم هجری که سهم بزرگی در تولید مصادر اولیه علوم اسلامی داشته‌اند، یعنی ابوعمر زاهد نگاشته شده است.<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص11</ref>


    [[ازهری، محمد بن احمد|ازهری]] صاحب [[تهذيب اللغة|تهذیب اللغة]]: این کتاب نیکویی است و در آن غرائب بسیار و نوادر عجیبی هست و من چندبار آن‌ را بررسی کردم و تصحیفی در آن ندیدم. <ref>ر.ک: همان؛ ص114</ref>
    [[ازهری، محمد بن احمد|ازهری]] صاحب [[تهذيب اللغة|«تهذيب اللغة»، گوید]]: این کتاب نیکویی است و در آن غرائب بسیار و نوادر عجیبی هست و من چندبار آن‌ را بررسی کردم و تصحیفی در آن ندیدم.<ref>ر.ک: همان، ص114</ref>


    ==ارزش کتاب==
    ==ویژگی‌ها==
    #ارزش تاریخی: این کتاب معتمد مؤلفان کتابهای تفسیر و غریب قرآن و لغت بعد از خود واقع شده‌است مانند: سجستانی در «نزهةالقلوب»، [[جصاص، احمد بن علی|جصاص]] در «[[أحكام القرآن (جصاص)|احکام القرآن]]»، [[ازهری، محمد بن احمد|ازهری]] در «[[تهذيب اللغة|تهذیب‌اللغة]]»، [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]] در «[[زاد المسير في علم التفسير|زاد المسیر]]»، [[قرطبی، محمد بن احمد|قرطبی]] در «[[الجامع لأحكام القرآن|الجامع لأحکام القرآن]]» و [[ابن منظور، محمد بن مکرم|ابن منظور]] در «[[لسان العرب]]».
    #ارزش تاریخی: این کتاب معتمد مؤلفان کتاب‌های تفسیر و غریب قرآن و لغت بعد از خود واقع شده‌ است، مانند: سجستانی در «نزهة القلوب»، [[جصاص، احمد بن علی|جصاص]] در [[أحكام القرآن (جصاص)|«أحكام القرآن]]»، [[ازهری، محمد بن احمد|ازهری]] در «[[تهذيب اللغة|تهذيب‌ اللغة]]» و....
    #حفظ نصوصی از آثار گم‌شده علمای دیگر در مذکورات متن کتاب از آنها، مانند: کسایی، فراء، مفضل و سلمةبن عاصم( متقدم بر مؤلف) و [[ابن اعرابی، ابوعبدالله محمد بن زیاد|ابن‌ اعرابی]]، [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]] و [[ثعلبی، احمد بن محمد|ثعلب]]( معاصر مؤلف).
    #حفظ نصوصی از آثار گم‌شده علمای دیگر در مذکورات متن کتاب از آنها، مانند: کسایی، فراء، مفضل و....
    #شامل‌بودن روایات تفسیری قدیمی و شروح لغوی متقدمین و معاصرین مؤلف، مستند به صاحبان آنها.
    #مشتمل‌ بودن بر روایات تفسیری قدیمی و شروح لغوی متقدمین و معاصرین مؤلف، مستند به صاحبان آنها.
    #جمع بین اسلوب مصنفین در تفسیر و در غریب قرآن. <ref>ر.ک: همان؛ ص137تا 139</ref>
    #جمع بین اسلوب مصنفین در تفسیر و در غریب قرآن.<ref>ر.ک: همان، ص137-139</ref>


    محقق(ترکستانی)، زندگی‌نامه‌ مفصلی از مؤلف و مطالبی در توثیق نام کتاب، توثیق نسبت کتاب به ابوعمر، ارزش کتاب، روش مؤلف در کتاب، نسخه‌های خطی کتاب و روش خود در تحقیق و تقویم النص، در مقدمه کتاب بیان کرده‌است. <ref>ر.ک: همان؛ ص7تا151</ref>
    محقق، زندگی‌نامه‌ مفصلی از مؤلف و مطالبی در توثیق نام کتاب، توثیق نسبت کتاب به ابوعمر، ارزش کتاب، روش مؤلف در کتاب، نسخه‌های خطی کتاب و روش خود در تحقیق و تقویم النص را در مقدمه کتاب بیان کرده‌است.<ref>ر.ک: همان، ص7-151</ref>


    ==پانویس==
    ==پانویس==
    <references />
    <references />


    ==منبع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    مقدمه کتاب.
    مقدمه محقق.
       
       



    نسخهٔ ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۲۰

    یاقوتة الصراط في تفسیر غریب القرآن
    یاقوتة الصراط في تفسیر غریب القرآن
    پدیدآورانغلام‌ ثعلب‌، محمد بن‌ عبدالواحد (نویسنده) ترکستا‌ني‌، محمد يعقوب‌ (محقق)
    ناشرمکتبة العلوم و الحکم
    مکان نشرعربستان - مدينه منوره
    سال نشر1423ق. = 2002م.
    چاپچاپ يکم
    زبانعربي
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏غ8ي2 / 82/3 BP

    ياقوتة الصراط في تفسير غريب القرآن، نوشته ابی‌‌عمر محمد بن‌ عبدالواحد بغدادی زاهد، معروف‌ به غلام‌ ثعلب‌(261-345ق)، کتابی است در تفسیر کلمات غریب و ناآشنای قرآن کریم به زبان عربی که مقدمه و تحقیق آن را محمد بن یعقوب ترکستانی انجام داده است.

    اهمیت کتاب

    محقق می‌گوید: این کتاب اثر نفیسی است از امهات کتب تفسیری که توسط یکی از پیشوایان بزرگ نیمه اول قرن چهارم هجری که سهم بزرگی در تولید مصادر اولیه علوم اسلامی داشته‌اند، یعنی ابوعمر زاهد نگاشته شده است.[۱]

    ازهری صاحب «تهذيب اللغة»، گوید: این کتاب نیکویی است و در آن غرائب بسیار و نوادر عجیبی هست و من چندبار آن‌ را بررسی کردم و تصحیفی در آن ندیدم.[۲]

    ویژگی‌ها

    1. ارزش تاریخی: این کتاب معتمد مؤلفان کتاب‌های تفسیر و غریب قرآن و لغت بعد از خود واقع شده‌ است، مانند: سجستانی در «نزهة القلوب»، جصاص در «أحكام القرآن»، ازهری در «تهذيب‌ اللغة» و....
    2. حفظ نصوصی از آثار گم‌شده علمای دیگر در مذکورات متن کتاب از آنها، مانند: کسایی، فراء، مفضل و....
    3. مشتمل‌ بودن بر روایات تفسیری قدیمی و شروح لغوی متقدمین و معاصرین مؤلف، مستند به صاحبان آنها.
    4. جمع بین اسلوب مصنفین در تفسیر و در غریب قرآن.[۳]

    محقق، زندگی‌نامه‌ مفصلی از مؤلف و مطالبی در توثیق نام کتاب، توثیق نسبت کتاب به ابوعمر، ارزش کتاب، روش مؤلف در کتاب، نسخه‌های خطی کتاب و روش خود در تحقیق و تقویم النص را در مقدمه کتاب بیان کرده‌است.[۴]

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه محقق، ص11
    2. ر.ک: همان، ص114
    3. ر.ک: همان، ص137-139
    4. ر.ک: همان، ص7-151

    منابع مقاله

    مقدمه محقق.


    وابسته‌ها