أبواب التصوف

أبواب التصوف: مقاماته و آفاته
پدیدآوران	کیلانی، محمد بن عبدالقادر (نویسنده) کیلانی، میعاد شرف‌الدین (شارح)
ناشر	دار الکتب العلمیة
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	2010م.
چاپ	چاپ یکم
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏ /ک9الف2 / 282/6 BP

أبواب التصوف، مقاماته و آفاته، تألیف سید محمد بن عبدالقادر گیلانی.

این کتاب مشتمل بر سی‌ونه باب است و هر باب شامل مقامات و حالاتی از مقامات صوفیه است. پس در ابتدای هر بابی اسم باب را آورده، مثلا «باب الورع» یا «باب المعرفة»، سپس می‌گوید: ورع در سه مقام است.

به‌عبارت‌دیگر هر باب از ابواب سی‌ونه‌گانه از سه مقام تشکیل شده و هیچ‌کدام از ابواب کتاب از این تقسیم‌بندی مستثنی نشده‌اند.

شاید خواننده محترم در این مورد تعجب کند که دلیل این تقسیم‌بندی هر باب به سه مقام چیست؟ جواب آن است که این مقامات به‌عنوان آغاز و میانه و پایان عمل می‌کند و در نزد اهل تصوف به آغاز و پایان نامیده می‌شود.

پس آغاز برای سالک راه است و پایان برای واصل و میانه برای کسی است که اراده کرده تحقق در آن مقام را.

مرید در آغاز ملازم و همراه با حالی از احوالات صوفیه است، مثلا زهد یا رضا و یا توکل و چیزهای دیگر.

زمانی که در یکی از این حالات داخل شد و ورود و خروجش معلوم باشد، از اهل تحقیق می‌شود که همان مقام میانه (وسط) است. پس زمانی که موفق شد و به آن شناخت پیدا کرد، از اهل پایان گردیده و حالش محول به مقامی ثابت تغییر یافته است.

مؤلف در این کتاب روشی اصیل را از خود افزوده که در آثار علمای صوفیه به‌ندرت با این وضوح و روشنی می‌یابیم. برای هر مقامی آفتی است. آفت آغاز، آفت میانه، آفت انتها و پایان. این مطلبی است که تنها سید محمد بن سید عبدالقادر گیلانی به آن پرداخته است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.