دیوان فصیح‌الزمان شیرازی «رضوانی»: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۳۲: خط ۳۲:
    اهمیت کتاب حاضر در آن است که در سال 1327ش نیز مجموعه‌ای به نام «روضه رضوان» از اشعار این شاعر به‌وسیله سهم‌الدین فرصتی منتشر شد که برخی از اشعار کتاب حاضر را فاقد است. همچنین آن مطبوعه، خالی از غلط‌های مطبعی و اشتباهات دیگر نیست<ref>ر.ک: مقدمه، ص6</ref>.
    اهمیت کتاب حاضر در آن است که در سال 1327ش نیز مجموعه‌ای به نام «روضه رضوان» از اشعار این شاعر به‌وسیله سهم‌الدین فرصتی منتشر شد که برخی از اشعار کتاب حاضر را فاقد است. همچنین آن مطبوعه، خالی از غلط‌های مطبعی و اشتباهات دیگر نیست<ref>ر.ک: مقدمه، ص6</ref>.


    از جمله ویژگی‌های اشعار فصیح‌الزمان، آن است که نسبت به اتفاقات زمان خویش حساس بوده و پیرامون آنها، ولو در انتقاد به دستگاه حکومتی و شخص شاه، اشعاری سروده است. او ترکیب‌بندی مشتمل بر بیست و پنج بند در مرثیه عبدالحمید و انتقاد از شاه و صدراعظم دارد که با‌ توجه به جایگاه والای‌ وی‌ نزد مظفرالدین شاه، اهمیت بسیار دارد. در بند نهم این ترکیب‌بند می‌گوید:
    از جمله ویژگی‌های اشعار فصیح‌الزمان، آن است که نسبت به اتفاقات زمان خویش حساس بوده و پیرامون آنها، ولو در انتقاد به دستگاه حکومتی و شخص شاه، اشعاری سروده است. او ترکیب‌بندی مشتمل بر بیست‌وپنج بند در مرثیه عبدالحمید و انتقاد از شاه و صدر اعظم دارد که با‌ توجه به جایگاه والای‌ وی‌ نزد مظفرالدین شاه، اهمیت بسیار دارد.


    شاها به خلق این همه رنج و تعب چرا
    وی اشعار دیگری نیز درباره حوادث مشروطه دارد که همگی علاوه بر اینکه از نظر‌ تاریخی‌ نهایت اهمیت دارند، از نظر زبانی و ادبی نیز در جایگاه والایی قرار می‌گیرند. او شعری نیز در قدح علاءالدوله حاکم شیراز در حدود انقلاب مشروطه سروده است و همچون مطلع مسدسی که‌ در‌ هجو انجمن اسلامی از او نقل شد، با مخاطب قرار دادن باد صبا برای بردن پیغام به تهران، به‌شدت از اعمال حاکم انتقاد کرده است:
     
    دریای رحمتی تو، به مردم غضب‌ چرا
     
    برگو به این اتابک با جان برابرت
     
    انداختی تو دولت‌ ما‌ را‌ عقب چرا
     
    روزی هزاروهشتصد از وجه نان و گوشت
     
    بردن ز هر گرسنه و هر تشنه لب چرا<ref>فروتن، عبدالرسول؛ مؤذنی، علی‌محمد، ص192</ref>.
     
    وی اشعار دیگری نیز درباره حوادث مشروطه دارد که همگی علاوه بر اینکه از نظر‌ تاریخی‌ نهایت اهمیت دارند، از نظر زبانی و ادبی نیز در جایگاه والایی قرار می‌گیرند. او شعری نیز در قدح علاءالدوله حاکم شیراز در حدود انقلاب مشروطه سروده است و همچون مطلع مسدسی که‌ در‌ هجو انجمن اسلامی از او نقل شد، با مخاطب قرار دادن باد صبا برای بردن پیغام به تهران، به شدت از اعمال حاکم انتقاد کرده است:


    به صفاهان و به کاشان‌ و به‌ یزد و کرمان
    به صفاهان و به کاشان‌ و به‌ یزد و کرمان

    نسخهٔ ‏۲۹ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۹

    دیوان فصیح‌الزمان شیرازی «رضوانی»
    دیوان فصیح‌الزمان شیرازی «رضوانی»
    پدیدآورانرضوانی، محمد (نویسنده) حائری، هادی (گردآورنده)
    ناشرنشریات ما
    مکان نشرایران- تهران
    سال نشر1363ش
    چاپیکم
    موضوعشعر فارسي - قرن 14
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏‎‏/‎‏ض‎‏85‎‏ د‎‏9 / 8075 PIR


    دیوان فصیح‌الزمان شیرازی، کامل‌ترین مجموعه آثار سید محمد شیرازی (۱۲۴۰-۱۳۲۴ش)، ملقب به فصیح‌الزمان و متخلص به «رضوانی» شاعر، خطیب و واعظ اواخر دوره قاجار و بعد از آن است که به اهتمام سید هادی حائری (کورش) منتشر شده است.

    اهمیت کتاب حاضر در آن است که در سال 1327ش نیز مجموعه‌ای به نام «روضه رضوان» از اشعار این شاعر به‌وسیله سهم‌الدین فرصتی منتشر شد که برخی از اشعار کتاب حاضر را فاقد است. همچنین آن مطبوعه، خالی از غلط‌های مطبعی و اشتباهات دیگر نیست[۱].

    از جمله ویژگی‌های اشعار فصیح‌الزمان، آن است که نسبت به اتفاقات زمان خویش حساس بوده و پیرامون آنها، ولو در انتقاد به دستگاه حکومتی و شخص شاه، اشعاری سروده است. او ترکیب‌بندی مشتمل بر بیست‌وپنج بند در مرثیه عبدالحمید و انتقاد از شاه و صدر اعظم دارد که با‌ توجه به جایگاه والای‌ وی‌ نزد مظفرالدین شاه، اهمیت بسیار دارد.

    وی اشعار دیگری نیز درباره حوادث مشروطه دارد که همگی علاوه بر اینکه از نظر‌ تاریخی‌ نهایت اهمیت دارند، از نظر زبانی و ادبی نیز در جایگاه والایی قرار می‌گیرند. او شعری نیز در قدح علاءالدوله حاکم شیراز در حدود انقلاب مشروطه سروده است و همچون مطلع مسدسی که‌ در‌ هجو انجمن اسلامی از او نقل شد، با مخاطب قرار دادن باد صبا برای بردن پیغام به تهران، به‌شدت از اعمال حاکم انتقاد کرده است:

    به صفاهان و به کاشان‌ و به‌ یزد و کرمان

    غیر شیراز ندیدم به تمام ایران

    حاکمش هر دنی پست مزخرف باشد

    اشرفی‌ها برد و حضرت اشرف باشد[۲].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ص6
    2. همان، ص192- 193

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. فروتن، عبدالرسول؛ مؤذنی، علی‌محمد، «نقش شاعران فارس در جنبش مشروطیت»، پایگاه مجلات تخصصی نور، سبک‌شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، بهار 1396- شماره 35، به آدرس:

    https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1390274


    وابسته‌ها