داود، حامد حفنی

نام	داود، حامد حفنی
نام‎های دیگر	حامد حفني داوود ح‍ام‍د ح‍ف‍ن‍ي‌ داود ح‍ف‍ن‍ي‌ داود، ح‍ام‍د
نام پدر
متولد	1918م
محل تولد	جرجا
رحلت	1984م
اساتید
برخی آثار	نقش عایشه در تاریخ اسلام یادنامه کنگره هزاره نهج‌البلاغة عقائد الإمامیة تفسير القرآن الكريم (شبر)
کد مؤلف	AUTHORCODE09655AUTHORCODE

حامد حفنی داود (1918-1984م)، از اندیشمندان مصری و علمای زبان‌شناس معاصر، استاد کرسی ادبیات عباسی در دانشگاه الجزایر و رئیس گروه ادبیات عرب در دانشگاه عین شمس قاهره و نویسنده کتاب «نهج البلاغه و تأیید نسبت آن به امام علی(ع)» است.

ولادت

در سال 1918م در شهر جرجا در استان سوهاج مصر به دنیا آمد.

جایگاه علمی و عقاید

یکی از اندیشمندان مصری که از معتقدین به تقریب مذاهب اسلامی است، حامد حفنی داود است که از علمای زبان‌شناس و استاد دانشگاه عین شمس قاهره بود. وی بااینکه از اهل سنت است، ولی در مقالاتی با انصاف برخورد کرده و در مقابل اتهاماتی که به شیعه زده شده، از شیعه دفاع کرده است و برای برخی کتاب‌های شیعی مقدمه نوشته است که در کتاب «نظرات فی کتب الخالده» آمده است. او در این کتاب نشان داده است که تقیدی به یک مذهب ندارد و همه مذاهب را به شرط اعتدال، اهل نجات می‌نامد و روایت 73 فرقه را به یک فرقه منتسب نمی‌کند.

وی در نامه‌ای که به‌منظور تقدیر از کتاب «عبدالله بن سبأ» اثر علامه عسکری، نوشته است، آورده: «خلال سیزده قرنی که از حیات تاریخ اسلام می‌گذرد، جمعی از دانشمندان ما علیه «شیعه»، مطالبی مشحون و مقرون به هوا و هوس خویش‌ انتشار دادند؛ این روش باطل و نادرست سبب شد که شکاف وسیعی‌ بین فرق اسلامی ایجاد گردد و از این رهگذر خسارت بسیاری به عالم‌ علم وارد آمد و خیلی از معارف شیعه و آثار فکری و تراوشات قرائح‌ اعلام بزرگ آن‌ها از دست ما رفت. دشمنان شیعه، یک مشت خرافات و ترهات، به‌ناحق به این جمعیت‌، بسته و عقایدی که راستی ساحت این فرقه از آن‌ها پاک و مبرا بود، به آنان نسبت داده (و آن‌ها را از عامه و عامه را از آن‌ها دور کردند) و نتیجتاً نگذاشتند علوم مربوط به شیعه مورد استفاده ما قرار گیرد».

وی می‌گوید: «بدون تردید کسی‌که بخواهد راستی چیزی را بفهمد و درصدد به ‌دست آوردن حقیقت باشد و با فکری خالی از تعصب، به کنجکاوی و بررسی مطالب بپردازد، به همان مقدار که ممکن است از سایر مذاهب استفاده کند، می‌تواند از فقه شیعه بهره‌مند گردد و اگر بخواهد منصفانه مشی کند، ناچار باید هم‌دوش مذاهب فقهی اهل سنت، فقه شیعه را هم بررسی و مطالعه کند».

در ادامه می‌گوید: «با نهایت تأسف، استاد ما «احمد امین» در سلک جمعیتی است (که با پرده ضخیم تعصبی که روی افکار خود کشیده‌اند)، قلوب خود را از تابش انوار معرفت، محروم کرده؛ این روش، لکه ننگی است که تاریخ اسلامی بر دامن استاد احمد امین و جمعی از اساتید دانشگاه که با تعصب کورکورانه دست از آزادی فکر و عقیده برداشته و جمود بر یک مذهب معینی که به آنان ارث رسیده، دارند. اصولاً تحجر و تجمد در عقیده، مناسب با شخص محقق نبوده و از رویه تحقیق و بررسی که باید منصفانه انجام گیرد، جدا است».

وفات

در روز شنبه 7 جمادی الثانی سال 1404ق برابر با 10 مارس سال 1984م درگذشت.

آثار

الف)- کتاب:

1. نهج البلاغه و تأیید نسبت آن به امام علی(ع)؛
2. عقائد الإمامية (مقدمه‌نویس): این کتاب، نوشته محمدرضا مظفر است؛
3. تفسير القرآن الكريم (مصحح)؛
4. نقش عایشه در تاریخ اسلام (مقدمه‌نویس)؛
5. المراجعات: أبحاث جديدة في أصول المذهب والأمامة العامة (مقدمه‌نویس)؛
6. الإمام الصادق والمذهب االأربعة (مقدمه‌نویس)؛

و...

ب)- مقالات:

1. اصالت اسلامی و لزوم عقلی اعتقاد به مهدویت، با همراهی یوسف نقدی ثقفی، مشکوة، بهار 1368، ‌شماره 22؛
2. نگاهی دیگر به کتاب المراجعات، ترجمه مرتضی دهقان، سفینه، سال هفتم، بهار 1389، شماره 26؛

و...

منابع مقاله

بی‌نام، «نظرات اندیشمند مصری «حامد حفنی داود» در تقریب مذاهب»، برگرفته از پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب، انتشار در 30/04/1398، دریافت 7 بهمن 1399

وابسته‌ها

نقش عایشه در تاریخ اسلام

یادنامه کنگره هزاره نهج‌البلاغة

عقائد الإمامیة

تفسير القرآن الكريم (شبر)

نهج البلاغه و تاييد نسبت آن به امام علی(ع)

المراجعات