سخاوی، علی بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '}} [[' به '}} [[')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
    جز (جایگزینی متن - '</div> {{' به '</div> {{')
    خط ۳۶: خط ۳۶:
    |}
    |}
    </div>
    </div>


    {{کاربردهای دیگر|سخاوی (ابهام زدایی)}}
    {{کاربردهای دیگر|سخاوی (ابهام زدایی)}}

    نسخهٔ ‏۹ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۲۰

    سخاوی، علی بن محمد
    نام سخاوی، علی بن محمد
    نام‌های دیگر ابوالحسن علي بن محمد بن عبدالصمد بن علم‌الدين سخاوي
    نام پدر محمد
    متولد 558ق
    محل تولد مصر
    رحلت 643ق
    اساتید غیاث بن فارس بن مکی

    زید بن حسن بن زید بن حسن

    احمد بن محمد بن احمد بن محمد بن ابراهیم ابوطاهر سلفی

    برخی آثار جمال القرّاء و کمال الإقراء
    کد مؤلف AUTHORCODE13676AUTHORCODE


    برای دیگر کاربردها، سخاوی (ابهام زدایی) را ببینید.


    علی بن محمد سخاوی (558-643ق)، از مشاهیر ادبا و نحویان و قراء، فقیهان، مفسرین و در شمار پیشوایان نحو، تفسیر، لغت و قرائت مصری بشمار می‌رود.

    ولادت

    علی بن محمد بن عبدالصمد بن عبدالاحد بن عبدالغالب بن غطاس همدانی مصری سخاوی شافعی، کنیه‌اش ابوالحسن و معروف به علم‌الدین بود. در تولد ایشان اختلاف است؛ برخی او را متولد سال 558ق و گروهی او را زاده 559ق، دانسته‌اند[۱].

    جایگاه علمی

    شاگردش ابوشامه درباره سخاوی گفته که او علامه زمانش و شیخ عصرش بود. ذهبی، ابن کثیر، جزری و سیوطی در کتب تراجم خویش از او به‌نیکی یاد کرده‌اند[۲].

    مذهب

    سخاوی ابتدا بر مذهب مالکی بوده، سپس به مذهب شافعی درمی‌آید[۳].

    اساتید

    1. داود بن احمد بن محمد بن منصور ثابت، ابوالبرکات بغدادی (542-616ق)؛
    2. زید بن حسن بن زید بن حسن (520-613ق)؛
    3. غیاث بن فارس بن مکی (518-605ق)؛
    4. قاسم بن فیرة بن خلف بن احمد (538-590ق)؛
    5. احمد بن محمد بن احمد بن محمد بن ابراهیم ابوطاهر سلفی (472-576ق)؛
    6. اسماعیل بن صالح بن یاسین بن عمران، ابوطاهر مصری (متوفی 596ق)؛
    7. حنبل بن عبدالله بن فرج بن سعاده رصافی حنبلی (متوفی 604ق)؛
    8. عبدالخالق بن فیروز جوهری، ابوالمظفر همدانی؛
    9. قاسم بن علی بن حسن بن هبة‎الله (527-600ق)؛
    10. محمد بن احمد بن حامد بن مفرح ارتاحی (507-601ق)؛
    11. محمد بن یوسف بن علی غزنوی (522-599ق)؛
    12. ابواسحاق ابراهیم بن جباره سخاوی؛
    13. ابوطاهر اسماعیل بن مکی بن اسماعیل بن عیسی بن عوف زهری عوفی اسکندرانی مالکی (485-581ق)؛
    14. عساکر بن علی بن اسماعیل مصری مقری نحوی شافعی (490-581ق)؛
    15. ابوحفص بن طبرزد، عمر بن محمد بن معمر بن یحیی بغدادی (متوفی 607ق)؛
    16. هبةالله بن علی بن مسعود بن ثابت خزرجی بوصیری (506-598ق)[۴].

    شاگردان

    1. ابراهیم بن ابوالحسن مخرمی؛
    2. ابراهیم بن داود بن ظاهر بن ربیعه (622-692)؛
    3. شرف‌الدین ابوالعباس احمد بن ابراهیم بن سباع بن ضیاء فزاری بدری مقری نحوی شافعی (630-705ق)؛
    4. ابن بعلبکی، احمد بن سلیمان بن مروان (متوفی 712ق)؛
    5. شمس‌الدین ابوالعباس احمد بن عبدالله بن زبیر خابوری (متوفی 690ق)؛
    6. احمد بن عبدالله بن شعیب تمیمی صقلی دمشقی مقری (متوفی 663ق)؛
    7. احمد بن محمد قلانسی؛
    8. ابولفداء اسماعیل بن عثمان بن معلم رشید حنفی (متوفی 714ق)؛
    9. صدرالدین اسماعیل بن مکتوم دمشقی (710ق)؛
    10. رکن‌الدین الیاس بن علوان بن ممدود مقری (متوفی 673ق)؛
    11. رشیدالدین ابوبکر بن ابوالدر (متوفی 673ق)؛
    12. ابن دبوقا جعفر بن قاسم بن جعفر بن علی ربعی (621-691ق)؛
    13. حسن بن خلال؛
    14. ابوعلی حسن بن ابوعبدالله بن صدقة بن ابوالفتوح ازدی صقلی (متوفای 669ق)؛
    15. سدیدالدین ابوالقاسم خضر بن عبدالرحمن بن خضر حموی مقری (متوفی 681ق)؛
    16. ضیاءالدین دانیال بن منکلی بن صرفا شافعی (617-696ق)؛
    17. صالح بن ابراهیم بن احمد بن ابراهیم (متوفی بعد از 680ق)؛
    18. ابومحمد عبدالسلام بن علی بن عمر بن سیدالنساء زواوی (589-681ق)؛

    و...[۵].

    وفات

    در وفات ایشان نیز همچون تولدشان اختلاف است؛ بیشتر مصادر می‌گویند: عمر سخاوی در سال 643ق، پایان یافت[۶].

    آثار

    قرائت

    1. الإفصاح و غاية الإنشراح في القراءات السبع؛
    2. فتح الوصيد في شرح القصيد؛
    3. مراتب الأصول و غرائب الفصول؛

    تفسیر

    1. تفسير القرآن الكريم إلی آخر سورة الكهف؛

    اعجاز قرآن

    1. الإفصاح الموجز في إيضاح المعجز؛
    2. أقوی العدد في معرفة العدد؛

    رسم المصحف

    1. الوسيلة إلی شرح العقيلة.

    متشابه القرآن

    1. هداية المرتاب و غاية الحفاظ و الطلاب.

    تجوید قرآن

    1. التبصرة في صفات الحروف و أحكام المد؛
    2. روضة الدرر و المرجان في تجويد القرآن؛
    3. عمدة المفيد و عدة المجيد في معرفة لفظ التجويد؛
    4. منهاج التوفيق إلی معرفة التجويد و التحقيق.

    فضائل قرآن

    1. منازل الإجلال و التعظيم في فضائل القرآن العظيم.

    نسخ

    1. الطوى الراسخ في المنسوخ و الناسخ.

    وقف و ابتدا

    1. علم الاهتداء في معرفة الوقف و الابتداء.

    مکی یا مدنی سور

    1. نثر الدرر في ذكر الآيات و السور.

    علوم قرآن

    1. جمال القراء و كمال الإقراء؛
    2. رسالة في علوم القرآن.

    حدیث

    1. الجواهر المكللة في الأخبار المسلسلة؛
    2. شرح مصابيح السنة للبغوي.

    سیره پیامبر

    1. أرجوزة في أسماء النبي(ص)؛
    2. أرجوزة في سيرة النبي(ص)؛
    3. ذات الأصول في مدح الرسول(ص)؛
    4. ذات الأصول و القبول في مفاخر الرسول(ص)؛
    5. ذات الدرر في معجزات سيد البشر؛
    6. شكوی الاشتياق إلی النبي الطاهر الأخلاق؛
    7. القصائد السبع في المدائح النبوية.

    فقه

    1. أرجوزة في الفرائض؛
    2. تحفة الناسك في معرفة المناسك؛
    3. ذات الحلل و مهاة الكلل.

    عقاید

    1. القصيدة الناصرة لمذهب الأشاعرة؛
    2. الكوكب الوقاد في تصحيح الاعتقاد؛

    نحو و ادبیات عرب

    1. سفر السعادة و سفير الإفادة؛
    2. المفضل شرح المفصل؛
    3. منير الدیاجي في شرح الأحاجي؛
    4. نظم الضوابط النحوية.

    موضوعات گوناگون

    1. تنوير الظلم في الجود و الكرم؛
    2. عروس السمر في منازل القمر؛
    3. كتاب تحفة الفراض و طرفة تهذيب المرتاض؛
    4. لواقح الفكر في أخبار من غبر؛
    5. المشهور في أسماء الأيام و الشهور؛
    6. المفاخرة بين دمشق و القاهرة[۷].

    پانویس

    1. ↑ ر.ک: سیف القاضی، عبدالحق عبدالدایم، ص19-22
    2. ↑ ر.ک: همان، ص42-43
    3. ↑ ر.ک: همان، ص46-47
    4. ↑ ر.ک: همان، ص24-28
    5. ↑ ر.ک: همان، ص30-39
    6. ↑ ر.ک: همان، ص62
    7. ↑ ر.ک: همان، ص48-62

    منابع مقاله

    سيف القاضي، عبدالحق عبدالدايم، «جمال القراء و كمال الإقراء»، تألیف علی بن محمد سخاوی، مؤسسة الكتب الثقافية، چاپ اول، 1419ق.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=سخاوی،_علی_بن_محمد&oldid=548910»