الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة (ارشاد): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
1- بى‌ترديد شارح از حكيمان و عارفان بزرگ معاصر است و از مهمترين مدرسان طراز اول فلسفه و عرفان اسلامى در حوزه علميه قم به‌شمار مى‌رود؛ بنابراين مطالب و تعليقات ايشان نيز همانند انديشه‌هاى حكيم ملاصدرا خواندنى است و شايسته است كه مورد دقت و ژرف‌نگرى كامل قرار گيرد. | 1- بى‌ترديد شارح از حكيمان و عارفان بزرگ معاصر است و از مهمترين مدرسان طراز اول فلسفه و عرفان اسلامى در حوزه علميه قم به‌شمار مى‌رود؛ بنابراين مطالب و تعليقات ايشان نيز همانند انديشه‌هاى حكيم ملاصدرا خواندنى است و شايسته است كه مورد دقت و ژرف‌نگرى كامل قرار گيرد. | ||
2- شارح، سال‌هاى متمادى اشتغال به تدريس اسفار داشته و اثر حاضر نيز يكى از ره‌آوردهاى آن است. ايشان تدريس يك دوره كامل اسفار و نگارش تعليقات بر آن را در سال 1364ش پس از 14 سال تلاش به انجام رسانيده است | 2- شارح، سال‌هاى متمادى اشتغال به تدريس اسفار داشته و اثر حاضر نيز يكى از ره‌آوردهاى آن است. ايشان تدريس يك دوره كامل اسفار و نگارش تعليقات بر آن را در سال 1364ش پس از 14 سال تلاش به انجام رسانيده است <ref>متن كتاب، ج 6، ص 770، پاورقى</ref>. ايشان خودش اين كتاب را «مفاتيح الأسرار لسلّاك الأسفار» ناميده است <ref>همان، ج 1، ص 6</ref>. | ||
3- زبان متن و نيز مقدمه و تعليقات استاد حسنزاده، عربى است؛ هرچند گاه مطالبى به زبان فارسى نيز نوشته | 3- زبان متن و نيز مقدمه و تعليقات استاد حسنزاده، عربى است؛ هرچند گاه مطالبى به زبان فارسى نيز نوشته <ref>همان، جلد 6، ص 770، پاورقى</ref> و يا ابياتى از شاعران فارسى زبان آورده و به‌طور مثال گاهى معناى لغات عربى را به زبان فارسى نوشته <ref>همان، ص 617، پاورقى 2</ref> و يا بخشى از پاورقى را به فارسى نگاشته است <ref>همان، ج 2، ص 414 و ج 6، ص 596، پاورقى 1</ref>. | ||
4- شارح در موارد لازم توضيحاتى در پاورقى درباره اغلاط برخى از نسخه‌ها و صورت صحيح عبارات نيز ذكر كرده است. | 4- شارح در موارد لازم توضيحاتى در پاورقى درباره اغلاط برخى از نسخه‌ها و صورت صحيح عبارات نيز ذكر كرده است. <ref>همان، ج 6، ص 662</ref>. به نظر مى‌رسد اثر حاضر، بهترين نسخه تصحيح شده كتاب اسفار ملاصدرا است زيرا شارح از سويى به مباحث كلام، فلسفه و عرفان اشراف كامل دارد و از سوى ديگر از ادباى ممتاز زبان و ادبيات فارسى و عربى محسوب مى‌شود و از ديگر سو، كتاب حاضر را با دقت كامل در مدت چهارده سال تدريس و با بهره گرفتن از نقد و نظر حاضران و پژوهشگران، به صورت تدريجى تصحيح كرده است. | ||
5- هر چند تعليقات شارح، كوتاه و گويا و پرمعناست ولى به‌ندرت حاشيه‌هاى تفصيلى هم در آن ديده مى‌شود | 5- هر چند تعليقات شارح، كوتاه و گويا و پرمعناست ولى به‌ندرت حاشيه‌هاى تفصيلى هم در آن ديده مى‌شود <ref>همان، ص 625- 626</ref>. مطالب تعليقات به‌طور معمول، توضيحى و بيان معانى لغوى و اصطلاحى و شرح مباحث فلسفى و استناد به منابع است ولى البته نكته‌هاى انتقادى هم در آن به‌ندرت ديده مى‌شود <ref>همان، ج 2، ص 414 و ج 6 ص 650- 651</ref>. | ||
6- يكى از نكته‌هاى جالب اين تعليقات مطالب دقيق و ژرفى است كه آيت‌الله حسنزاده از آثار ديگرش نقل كرده است مانند اين نكته از كتاب «هزار و يك كلمه» درباره اينكه آيا اطلاق وجود و موجود بر خداى تعالى جايز است يا نه؟: در دعاى مجير 178 اسم الهى آمده است و پنجاه‌وهفتمين آن، يا «موجود» است كه مقدّس‌هاى خشك، سخت از آن رم مى‌كنند چه اينكه مى‌گويند: «وجود موجود را عارفان و حكيمان به دهان مردم انداختند» با اينكه دعاى مجير را مرحوم كفعمى در بلد الأمين و مصباح از حضرت خاتم انبياء(ص) روايت كرده است كه وقتى در مقام ابراهيم(ع) به نماز بود، جبرئيل آن را براى آن جناب آورد» ... لذا ارباب حكمت و عرفان لفظ شريف وجود را براى تعبير از موضوع علم حكمت و عرفان برگزيدند | 6- يكى از نكته‌هاى جالب اين تعليقات مطالب دقيق و ژرفى است كه آيت‌الله حسنزاده از آثار ديگرش نقل كرده است مانند اين نكته از كتاب «هزار و يك كلمه» درباره اينكه آيا اطلاق وجود و موجود بر خداى تعالى جايز است يا نه؟: در دعاى مجير 178 اسم الهى آمده است و پنجاه‌وهفتمين آن، يا «موجود» است كه مقدّس‌هاى خشك، سخت از آن رم مى‌كنند چه اينكه مى‌گويند: «وجود موجود را عارفان و حكيمان به دهان مردم انداختند» با اينكه دعاى مجير را مرحوم كفعمى در بلد الأمين و مصباح از حضرت خاتم انبياء(ص) روايت كرده است كه وقتى در مقام ابراهيم(ع) به نماز بود، جبرئيل آن را براى آن جناب آورد» ... لذا ارباب حكمت و عرفان لفظ شريف وجود را براى تعبير از موضوع علم حكمت و عرفان برگزيدند <ref>همان، ص 421- 422</ref>. | ||
كتاب با چاپى خوب به همراه فهرست مطالب منتشر شده است. | كتاب با چاپى خوب به همراه فهرست مطالب منتشر شده است. | ||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
نسخهٔ ۲۳ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۹:۵۱
| نام کتاب | الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه ( ارشاد ) |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. شرح |
| پدیدآورندگان | صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (نويسنده)
حسنزاده آملی، حسن (مصحح) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BBR 1083 /ح5 |
| موضوع | حکمت متعالیه
صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، ۹۷۹ - ۱۰۵۰ق. الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه - نقد و تفسیر فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 |
| ناشر | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1386 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE13859AUTOMATIONCODE |
«الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة» مهمترين اثر فلسفى حكيم بزرگ صدرالمتألهين (979- 1050ق) و متن درسى آموزش حكمت متعاليه است كه با مقدمه، تصحيح و تعليقات آيت‌الله حسن حسن زاده آملى (متولد 1307ش) منتشر شده است. اين شرح و تعليقه شش جلدى شامل تمامى نه جلد اسفار مى‌شود.
درباره اين اثر چند نكته گفتنى است:
1- بى‌ترديد شارح از حكيمان و عارفان بزرگ معاصر است و از مهمترين مدرسان طراز اول فلسفه و عرفان اسلامى در حوزه علميه قم به‌شمار مى‌رود؛ بنابراين مطالب و تعليقات ايشان نيز همانند انديشه‌هاى حكيم ملاصدرا خواندنى است و شايسته است كه مورد دقت و ژرف‌نگرى كامل قرار گيرد.
2- شارح، سال‌هاى متمادى اشتغال به تدريس اسفار داشته و اثر حاضر نيز يكى از ره‌آوردهاى آن است. ايشان تدريس يك دوره كامل اسفار و نگارش تعليقات بر آن را در سال 1364ش پس از 14 سال تلاش به انجام رسانيده است [۱]. ايشان خودش اين كتاب را «مفاتيح الأسرار لسلّاك الأسفار» ناميده است [۲].
3- زبان متن و نيز مقدمه و تعليقات استاد حسنزاده، عربى است؛ هرچند گاه مطالبى به زبان فارسى نيز نوشته [۳] و يا ابياتى از شاعران فارسى زبان آورده و به‌طور مثال گاهى معناى لغات عربى را به زبان فارسى نوشته [۴] و يا بخشى از پاورقى را به فارسى نگاشته است [۵].
4- شارح در موارد لازم توضيحاتى در پاورقى درباره اغلاط برخى از نسخه‌ها و صورت صحيح عبارات نيز ذكر كرده است. [۶]. به نظر مى‌رسد اثر حاضر، بهترين نسخه تصحيح شده كتاب اسفار ملاصدرا است زيرا شارح از سويى به مباحث كلام، فلسفه و عرفان اشراف كامل دارد و از سوى ديگر از ادباى ممتاز زبان و ادبيات فارسى و عربى محسوب مى‌شود و از ديگر سو، كتاب حاضر را با دقت كامل در مدت چهارده سال تدريس و با بهره گرفتن از نقد و نظر حاضران و پژوهشگران، به صورت تدريجى تصحيح كرده است.
5- هر چند تعليقات شارح، كوتاه و گويا و پرمعناست ولى به‌ندرت حاشيه‌هاى تفصيلى هم در آن ديده مى‌شود [۷]. مطالب تعليقات به‌طور معمول، توضيحى و بيان معانى لغوى و اصطلاحى و شرح مباحث فلسفى و استناد به منابع است ولى البته نكته‌هاى انتقادى هم در آن به‌ندرت ديده مى‌شود [۸].
6- يكى از نكته‌هاى جالب اين تعليقات مطالب دقيق و ژرفى است كه آيت‌الله حسنزاده از آثار ديگرش نقل كرده است مانند اين نكته از كتاب «هزار و يك كلمه» درباره اينكه آيا اطلاق وجود و موجود بر خداى تعالى جايز است يا نه؟: در دعاى مجير 178 اسم الهى آمده است و پنجاه‌وهفتمين آن، يا «موجود» است كه مقدّس‌هاى خشك، سخت از آن رم مى‌كنند چه اينكه مى‌گويند: «وجود موجود را عارفان و حكيمان به دهان مردم انداختند» با اينكه دعاى مجير را مرحوم كفعمى در بلد الأمين و مصباح از حضرت خاتم انبياء(ص) روايت كرده است كه وقتى در مقام ابراهيم(ع) به نماز بود، جبرئيل آن را براى آن جناب آورد» ... لذا ارباب حكمت و عرفان لفظ شريف وجود را براى تعبير از موضوع علم حكمت و عرفان برگزيدند [۹].
كتاب با چاپى خوب به همراه فهرست مطالب منتشر شده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
پیوندها
مطالعه کتاب الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه ( ارشاد ) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور