۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''بحثى كوتاه پيرامون نهج البلاغة و مدارك آن'''، اثر [[رضا استادى]]، كتابى است پيرامون اثبات انتساب نهج البلاغة به حضرت على(ع) و رد شبهات مطرحشده در اين زمينه كه به زبان فارسى و در سال 1396ق، نوشته شده است. | |||
پاسخ به شبهات مطرحشده پيرامون انتساب نهج البلاغة و خدمت به دوستداران نهج البلاغة از اين طريق، انگيزه تدوين اين اثر بوده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/12 مقدمه، ص 12]</ref>. | پاسخ به شبهات مطرحشده پيرامون انتساب نهج البلاغة و خدمت به دوستداران نهج البلاغة از اين طريق، انگيزه تدوين اين اثر بوده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/12 مقدمه، ص 12]</ref>. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
ب)- نهج البلاغة، بخشى از سخنان على(ع) است: در اثبات اين مدعا، نويسنده دلايلى را ذكر كرده است كه از جمله آنها عبارتند از اينكه: | ب)- نهج البلاغة، بخشى از سخنان على(ع) است: در اثبات اين مدعا، نويسنده دلايلى را ذكر كرده است كه از جمله آنها عبارتند از اينكه: | ||
#ابن واضح يعقوبى (م 292ق) مىنويسد: «از على(ع) چهارصد خطبه بهجاى مانده و آنها همانهايى است كه در ميان مردم رايج است و در خطبهها و گفتارهاى خود به كار مىبرند»؛ درصورتىكه در نهج البلاغة بيش از دويست و سى و نه خطبه نمىبينيم. | |||
#على بن حسين مسعودى (م 346ق) مىنويسد: «چهارصد و هشتاد خطبه از على(ع) به يادگار مانده است». | |||
#حسن بن على بن شعبه كه از دانشمندان سده چهارم است در كتاب «تحف العقول» مىنويسد: اگر فقط خطبههايى كه از على(ع) در باب توحيد به ما رسيده است جمعآورى كنيم، بهاندازهى همه اين كتاب (تحف العقول) خواهد شد و... <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/33 همان، ص 33]</ref>. | |||
ج)- پيش از نهج البلاغة، كتابهاى بسيارى مانند آن تأليف شده است: از جمله دلايلى كه به نظر نويسنده، بر انتساب نهج البلاغة به اميرالمؤمنين(ع) دلالت دارند، اين است كه قبل از آن، كتابهايى مشابه و مانند آن نگاشته شده است كه برخى از آنها عبارتند از: | ج)- پيش از نهج البلاغة، كتابهاى بسيارى مانند آن تأليف شده است: از جمله دلايلى كه به نظر نويسنده، بر انتساب نهج البلاغة به اميرالمؤمنين(ع) دلالت دارند، اين است كه قبل از آن، كتابهايى مشابه و مانند آن نگاشته شده است كه برخى از آنها عبارتند از: | ||
#«خطب اميرالمؤمنين»، از ابوسليمان زيد بن وهب جهنى، متوفاى پس از سال 80 يا در سال 96ق. | |||
#«خطب اميرالمؤمنين»، از مسعدة بن صدقه كه از راويان امام صادق(ع) و امام كاظم(ع) بوده است و شايد خطبه اشباح كه در نهج البلاغة از مسعدة بن صدقه نقل شده، از همين كتاب او نقل شده باشد. نسخهاى از اين كتاب با تاريخ كتابت سدهى سوم نزد ابن طاووس (م 664ق) بوده و سپس همان نسخه در سدهى هشتم نزد شيخ سليمان حلى شاگرد شهيد اول بود كه در كتاب «مختصر البصائر» خود، خطبهاى از آن نقل كرده است و نيز نسخهاى از «خطب اميرالمؤمنين» تأليف مسعدة بن صدقه، نزد سيد هاشم بحرانى (م 1107ق) بوده كه در تفسير برهان رواياتى از آن نقل كرده است. | |||
#«خطب اميرالمؤمنين»، از ابراهيم بن حكم فزازى كه در اواخر سدهى دوم مىزيسته است. | |||
#«خطب اميرالمؤمنين»، از ابوعبداللّه محمد بن عمر واقدى (م 207). | |||
#«خطب اميرالمؤمنين»، از اسماعيل بن مهران سكونى، زنده در سال 224ق و... <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/39 همان، ص 39]</ref>. | |||
د)- مدارك نهج البلاغة: به اعتقاد نويسنده، براى اثبات استناد نهج البلاغة به حضرت على(ع)، از راههايى مىتوان استفاده كرد كه برخى از آنها عبارتند از: | د)- مدارك نهج البلاغة: به اعتقاد نويسنده، براى اثبات استناد نهج البلاغة به حضرت على(ع)، از راههايى مىتوان استفاده كرد كه برخى از آنها عبارتند از: | ||
#دقت در متن و به اصطلاح «سبكشناسى» و سنجيدن آن با ساير تأليفات شريف رضى و سيد مرتضى و ديگر دانشمندان؛ به باور نويسنده، كسانى كه با ادبيات عرب آشنائى كامل داشته باشند، با يك بررسى اجمالى يقين پيدا مىكنند كه «نهج البلاغة» نمىتواند انشاء و ساخته شريف رضى و امثال او باشد. | |||
#به گواهى خود شريف رضى كه مىگويد: «اين كتاب، منتخباتى از سخنان على(ع) است كه بهوسيلهى او گردآورى شده»، اكتفا كنيم و واضح است كه شريف رضى مورد اعتماد همهى دانشمندان اسلامى مىباشد. | |||
#با تتبع و بررسى وسيع و گسترده، مدارك و كتابهايى كه مىتواند مدرك نهج البلاغة باشد پيدا كنيم و درصورتىكه توانستيم همهى نهج البلاغة يا بخش عمدهى آن را در كتابهايى كه پيش از نهج البلاغة تأليف شده بيابيم، بىاساسى اين سخن: «نهج البلاغة ساخته و انشاء شريف رضى يا سيد مرتضى يا شخصى مانند آنهاست»، واضح مىگردد <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/45 همان، ص 45]</ref>. | |||
ه)- كارى كه در باره اين موضوع، در اين رساله انجام شده است: نويسنده براى اينكه فقط «كلىگوئى» نكرده باشد و نمونههايى در اثبات مدعاى خويش و بطلان شبهات مطرحشده، به خواننده نشان دهد، در اين بخش، با راهنمائى كتاب «مصادر نهج البلاغة»، «استناد نهج البلاغة» و... به اصل كتابها مراجعه كرده و مواردى را كه احتمال دارد مدرك نهج البلاغة باشد و يا لااقل مىتواند واضح سازد كه اين كلمات ساخته و انشاء شريف رضى نيست، با آدرس دقيق و تعيين چاپ كتاب، به ترتيب ذكر كرده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/69 همان، ص 69]</ref>. | ه)- كارى كه در باره اين موضوع، در اين رساله انجام شده است: نويسنده براى اينكه فقط «كلىگوئى» نكرده باشد و نمونههايى در اثبات مدعاى خويش و بطلان شبهات مطرحشده، به خواننده نشان دهد، در اين بخش، با راهنمائى كتاب «مصادر نهج البلاغة»، «استناد نهج البلاغة» و... به اصل كتابها مراجعه كرده و مواردى را كه احتمال دارد مدرك نهج البلاغة باشد و يا لااقل مىتواند واضح سازد كه اين كلمات ساخته و انشاء شريف رضى نيست، با آدرس دقيق و تعيين چاپ كتاب، به ترتيب ذكر كرده است <ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/14556/1/69 همان، ص 69]</ref>. | ||
ویرایش