۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت'
جز (جایگزینی متن - '<references />' به '<references/>') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت') |
||
| خط ۲۱۰: | خط ۲۱۰: | ||
دوّمين خصيصه ممتاز ارائه حكمت ميرداماد، مربوط به تصوّر او از زمان است. اين پرسش مشهور كه آيا جهان حادث است يا قديم، يكى از موارد مهم منازعه ميان فيلسوفان و متكلّمان هم در عالم اسلام و مسيحيت و هم در يونان بوده است. ميرداماد با تفكيك واقعيت به سه مقوله «زمان»، «دهر» و «سرمد»، كه دهر و سرمد انواعى از قدمند، براى اين مسأله راه حلّى يافته است. | دوّمين خصيصه ممتاز ارائه حكمت ميرداماد، مربوط به تصوّر او از زمان است. اين پرسش مشهور كه آيا جهان حادث است يا قديم، يكى از موارد مهم منازعه ميان فيلسوفان و متكلّمان هم در عالم اسلام و مسيحيت و هم در يونان بوده است. ميرداماد با تفكيك واقعيت به سه مقوله «زمان»، «دهر» و «سرمد»، كه دهر و سرمد انواعى از قدمند، براى اين مسأله راه حلّى يافته است. | ||
ذات يا جوهر الهى وراى همه تمايزها و | ذات يا جوهر الهى وراى همه تمايزها و کیفیت‌ها و منشأ اسماء و صفات اوست. اين دو از ذات بارى جدا و هم با آن يگانه‌اند. اين رابطه پايدار ميان ذات و صفات را كه از هيچ‌سو تغيير نمى‌پذيرد و صفاتى كه بالضروره لازمه تعيّن ذات هستند، ميرداماد «سرمد» مى‌نامد. سرمد، قدمى در معناى مطلق كلمه و وراى همه خلقها و حدوث‌هاست. اسماء و صفات كه همانا صور نوعيه، مثل افلاطونى يا به اصطلاح اشراقيون رب‌النوع مى‌باشند منشأ عالم تغيير هستند. رابطه ميان صور نوعيه و عالم تغيير مانند انعكاس ماه در جوى آب است كه تصوير ماه ثابت مى‌ماند امّا ماده‌اى كه نور ماه در آن انعكاس يافته كه همان آب باشد پيوسته در جريان است. ميرداماد اين رابطه ميان ثابت و متغير را «دهر» مى‌نامد. و رابطه ميان يك تغيير و تغيير ديگر را «زمان» مى‌خواند. بنابراین چون اين عالم به واسطه عالم رب‌النوع‌ها يا مُثُل حادث شده است، حدوث آن دهرى است، نه زمانى.» | ||
== ميرداماد و علوم طبيعى== | == ميرداماد و علوم طبيعى== | ||