سرمایه ایمان

سرمایه ایمان

نام کتاب	سرمایه ایمان
نام های دیگر کتاب	سرمایه ایمان در اصول اعتقادات
پدیدآورندگان	لاهیجی، عبد الرزاق بن علی (نويسنده) لاریجانی، صادق (مصحح)
زبان	فارسی
کد کنگره	‏‎‏BP‎‏ ‎‏211‎‏ ‎‏/‎‏ل‎‏2‎‏س‎‏4
موضوع	شیعه - اصول دین شیعه امامیه - عقاید
ناشر	الزهرا (س)
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1372 هـ.ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE1231AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى:

سرمايه ايمان كتابى است، فارسى در علم كلام و اصول اعتقادات كه به قلم دانشمند و حكيم محقق ملاعبد الرزاق بن على بن الحسين اللاهيجى القمى، از شاگردان ملاصدرا نگاشته شده است.

ساختار

اين كتاب؛ مشتمل بر مقدمه‌اى در بيان برخى اصطلاحات منطقى نظير تصور، قضيه، تناقض، عكس قضيه، بديهى و غير بديهى، تعريف، قياس و انواع و نيز پنج باب در بيان اصول عقائد شيعى است.

باب اول، به توحيد اختصاص يافته و مشتمل بر ده فصل است كه طى اين فصول به بيان معناى وجود و عدم و ماهيت و تقسيم مفهوم به واجب و ممكن و ممتنع، معناى موجود بودن واجب، به ذات خود و موجود بودن ممكن به علتى غير ذات خود و بيان اين كه واجب الوجود ماهيتى جز وجود ندارد(ماهيته انيته)، بعضى از خواص واجب الوجود، برخى حالات علل و امتناع دور و تسلسل و...، معناى حدوث و قدم، سبب احتياج ممكن به علت و نفى اولويت ذاتيه، اثبات واجب الوجود، نفى شريك از واجب الوجود و صفات واجب الوجود پرداخته شده است.

باب دوم، به عدل اختصاص داده شده و مشتمل بر هشت فصل است كه طى آنها به بيان حسن و قبح افعال، نفى شرور و قبائح از خداوند، مساله خلق اعمال و نيز دفع شبهه جبر، دفع شبهه شر، بيان مساله قضا و قدر، حكمت خداوند، حسن تكليف، وجوب لطف و نيز وجوب انجام فعل اصلح بر خداوند پرداخته شده است.

باب سوم، به نبوت اختصاص يافته و پنج فصل را در برمى‌گيرد. مولف ضمن اين فصول به بيان حسن بعثت انبيا و نيز وجوب عقلى آن، وجوب عصمت انبياء، راه‌هاى شناخت صدق مدعى نبوت، نبوت خاصه و همچنين برترى پيامبران بر فرشتگان مى‌پردازد.

باب چهارم، به امامت اختصاص يافته و مشتمل بر شش فصل با محتواى ذيل است:بيان معناى امامت و لزوم نصب امام از سوى خداوند، وجوب عصمت امام و نيز برترى داشتن امام بر ساير مردم و همچنين وجوب تنصيص بر امامت امام از جانب پيامبر(ص)، تعيين امام پس از رسول خدا(ص)، راه‌هاى شناخت ساير پيشوايان معصوم و نيز بيان انحصار شمار ايشان در دوازده نفر، غيبت امام عصر(ع) و نيز احوال پيشوايان جور و جوب بيزارى جستن از آنها.

باب پنجم، به معاد اختصاص داده شده و طى پنج فصل به بيان امور ذيل مى‌پردازد:لزوم معاد، وعد و وعيد و ثواب و عقاب و...، بيان معناى ايمان و اسلام و كفر و فسوق و نفاق، بطلان احباط و وقوع شفاعت و همچنين وجوب توبه و نيز امر به معروف و نهى از منكر.

اين اثر در واقع دوره‌اى است مختصر، از تمام ابواب اعتقادات و هم چنانكه خود مولف در مقدمه كتاب بيان داشته، اين كتاب همچون تلخيصى است از يكى ديگر از آثار فارسى مولف، به نام گوهر مراد كه در اجابت درخواست يكى از دوستان براى تسهيل برخى مشكلات گوهر مراد، به رشته تحرير درآمده است. مولف در هر مساله‌اى به اقامه برهان به هيات شكل اول و يا قياس استثنايى كه هر دو بديهى الانتاج هستند، پرداخته است.

نسخه شناسى

نسخ خطى:

1- كتابخانه آستان قدس رضوى مشهد به شماره 1058.

2-مكتبه اميرالمومنين(ع) نجف به شماره 1520.

3-كتابخانه آيت الله مرعشى نجفى، قم به شماره 6290.

4-كتابخانه مركزى دانشگاه تهران به شماره 8212 و نسخ خطى فراوان ديگر.

نسخه حاضر در برنامه به تصحيح آقاى صادق لاريجانى و با توضيحات از ناشر در پاورقى در قطع وزيرى با جلد شوميز در 174 صفحه براى بار سوم در سال 1372ش،توسط انتشارات الزهراء منتشر شده است. مكان انتشار نامعلوم است.

منابع

1-آقا بزرگ تهرانى، محمد محسن؛ الذريعه الى تصانيف الشيعه، جلد دوازدهم، ص 172.

2-مقدمه مولف.

3- حجتى حسينى مازندرانى، سيد محمد باقر؛ يادنامه حكيم لاهيجى، ص313-318.