پرش به محتوا

النفى و التغريب في مصادر التشريع الإسلامي: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'النفی و التغریب فی مصادر التشریع الاسلامی' به 'النفى و التغريب في مصادر التشريع الإسلامي')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}  
}}  
   
   
'''النفي و التغريب في مصادر التشريع الإسلامي'''، اثر نجم‌الدین طبسی (متولد 1334ش)، کتابی است که در آن، به بیان مبانی و موارد «تبعید» و حقوق «تبعیدی» در فقه اسلامی پرداخته شده است.
'''النفي و التغريب في مصادر التشريع الإسلامي'''، اثر [[طبسی، نجم‌الدین|نجم‌الدین طبسی]] (متولد 1334ش)، کتابی است که در آن، به بیان مبانی و موارد «تبعید» و حقوق «تبعیدی» در فقه اسلامی پرداخته شده است.


==انگیزه نگارش==
==انگیزه نگارش==
خط ۶۴: خط ۶۴:
باب چهارم با چهار فصل، درباره امنیت و سلامت جامعه است که مجازات مشکل‌آفرینانی چون دزد، محتکر، تروریست و عوامل تهاجم فرهنگی، در آن گنجانده شده است<ref>همان</ref>.
باب چهارم با چهار فصل، درباره امنیت و سلامت جامعه است که مجازات مشکل‌آفرینانی چون دزد، محتکر، تروریست و عوامل تهاجم فرهنگی، در آن گنجانده شده است<ref>همان</ref>.


از جمله ویژگی‌های کتاب، آن است که نویسنده آن، به نقل روایت بسنده نکرده، بلکه همه مباحث فنی فقهی را از قبیل بررسی سند رجال، بررسی معانی لغوی و اصطلاحی واژه‌های نامأنوس و دیریاب، نقد و نظر در متن و به‌اصطلاح فقه الحدیث و... پرداخته است. آرای متأخران، نویسنده را از نقل و نقد آرای قدما و بالعکس باز نداشته است و بررسی تطبیق و تقارنی بر غنای مسائل و فروعات افزوده است و پای برخی فصل‌ها که در کتاب‌های ما رایج نبوده به این میدان باز شده است. مثلاً، در پایان باب سوم عنوان «تغریب من یقدم امام باطل علی امام حق» آمده که در منابع فقهی شیعه نبوده است. صرف‌نظر از استنتاج فقهی، به نقل خبری از این باب پرداخته می‌شود: هنگامی‌که عمر بن عبدالعزیز زمام حکومت را به دست گرفت، میمون بن مهران را به فرمانداری جزیره منصوب کرد، میمون نیز مردی- که او را علامه می‌گفتند- بر شهر قرقیسیا گمارد. در آنجا، بین دو نفر نزاعی عقیدتی درگرفت. یکی می‌گفت: معاویه از علی(ع) افضل و دیگر می‌گفت علی(ع) برتر از معاویه و اولی‌الامر است. این رخداد را عامل قرقیسیا به میمون بن مهران و او به عمر بن عبدالعزیز گزارش داد. عمر بن عبدالعزیز به میمون فرمان داد: «به عامل قرقیسیا چنین دستور بده: مردی که معاویه را مقدم می‌داشت، دم در مسجد جامع نگه‌دار و صد ضربه شلاقش بزن و او را از محل سکونتش تبعید کن»<ref>همان</ref>.
از جمله ویژگی‌های کتاب، آن است که نویسنده آن، به نقل روایت بسنده نکرده، بلکه همه مباحث فنی فقهی را از قبیل بررسی سند رجال، بررسی معانی لغوی و اصطلاحی واژه‌های نامأنوس و دیریاب، نقد و نظر در متن و به‌اصطلاح فقه الحدیث و... پرداخته است. آرای متأخران، نویسنده را از نقل و نقد آرای قدما و بالعکس باز نداشته است و بررسی تطبیق و تقارنی بر غنای مسائل و فروعات افزوده است و پای برخی فصل‌ها که در کتاب‌های ما رایج نبوده به این میدان باز شده است. مثلاً، در پایان باب سوم عنوان «تغریب من یقدم امام باطل علی امام حق» آمده که در منابع فقهی شیعه نبوده است. صرف‌نظر از استنتاج فقهی، به نقل خبری از این باب پرداخته می‌شود: هنگامی‌که عمر بن عبدالعزیز زمام حکومت را به دست گرفت، میمون بن مهران را به فرمانداری جزیره منصوب کرد، میمون نیز مردی- که او را علامه می‌گفتند- بر شهر قرقیسیا گمارد. در آنجا، بین دو نفر نزاعی عقیدتی درگرفت. یکی می‌گفت: معاویه از [[امام على(ع)|علی(ع)]] افضل و دیگر می‌گفت [[امام على(ع)|علی(ع)]] برتر از معاویه و اولی‌الامر است. این رخداد را عامل قرقیسیا به میمون بن مهران و او به عمر بن عبدالعزیز گزارش داد. عمر بن عبدالعزیز به میمون فرمان داد: «به عامل قرقیسیا چنین دستور بده: مردی که معاویه را مقدم می‌داشت، دم در مسجد جامع نگه‌دار و صد ضربه شلاقش بزن و او را از محل سکونتش تبعید کن»<ref>همان</ref>.
   
   
نویسنده، علاوه بر مصادر فقهی، از تفاسیر و تاریخ نیز استفاده کرده و بر غنای این اثر افزوده است. مزایای دیگر این اثر، نظم و ترتیب و چینش بسیار هنرمندانه و وجود انواع فهارس فنی چون فهرست آیات، احادیث، نام‌های معصومان(ع)، فرق و مذاهب، نام‌ها، گروه‌ها و قبایل، شهرها و اماکن، مصادر و منابع و فهرست موضوعات است. جدا کردن نام معصومان(ع) از نام سایرین که خود نوعی تجلیل به‌حساب می‌آید، از ابتکارهای این اثر است. کثرت مصادر، که بیش از سیصد و چهل مأخذ است، تتبع و گستردگی این تحقیق را می‌نمایاند. همچنین در عین پرداختن به نقل و نقد آرای سایر مذاهب، شیوه صحیح فقه امامیه فراموش نشده و با استفاده از 226 روایت و خبر هیچ‌گاه از ادله بی‌پایه و مایه‌ای چون برخی اجماعات، استحسان، قیاس، سد ذرایع، مصالح مرسله، سود نجسته است<ref>همان</ref>.
نویسنده، علاوه بر مصادر فقهی، از تفاسیر و تاریخ نیز استفاده کرده و بر غنای این اثر افزوده است. مزایای دیگر این اثر، نظم و ترتیب و چینش بسیار هنرمندانه و وجود انواع فهارس فنی چون فهرست آیات، احادیث، نام‌های معصومان(ع)، فرق و مذاهب، نام‌ها، گروه‌ها و قبایل، شهرها و اماکن، مصادر و منابع و فهرست موضوعات است. جدا کردن نام معصومان(ع) از نام سایرین که خود نوعی تجلیل به‌حساب می‌آید، از ابتکارهای این اثر است. کثرت مصادر، که بیش از سیصد و چهل مأخذ است، تتبع و گستردگی این تحقیق را می‌نمایاند. همچنین در عین پرداختن به نقل و نقد آرای سایر مذاهب، شیوه صحیح فقه امامیه فراموش نشده و با استفاده از 226 روایت و خبر هیچ‌گاه از ادله بی‌پایه و مایه‌ای چون برخی اجماعات، استحسان، قیاس، سد ذرایع، مصالح مرسله، سود نجسته است<ref>همان</ref>.
خط ۷۶: خط ۷۶:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش