۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هت' به 'هت') |
جز (جایگزینی متن - 'هش' به 'هش') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
مجموعه حاضر درصدد است با توجه به شبهات | مجموعه حاضر درصدد است با توجه به شبهات ارائهشده و با استفاده از علوم مرتبط با اخلاق، مانند روانشناسی و علوم تربیتی، ساختار اخلاق اسلامی و مفاهیم حوزههای اخلاقی و روش تربیتی اسلام را با استفاده از منابع دست اول دینی، ترسیم نماید<ref>ر.ک: پیشگفتار ناشر، ص5</ref>. | ||
در مقدمه مؤلف به نکاتی اشاره شده است: | در مقدمه مؤلف به نکاتی اشاره شده است: | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
بخش دوم کتاب، عهدهدار توصیف و شناسایی انسان خداپسند و نمونه، در قالب بررسی ویژگیهای انسان کامل و مشخصههای نفسانی او و مقولههایی از این دست است. در این بخش مفاهیم عام اخلاقی که اختصاص به ساحتی از زندگی انسان ندارند، اعم از فضایل و رذایل، مورد مطالعه قرار میگیرند<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>. این قبیل مفاهیم اخلاقی در دو گروه جای میگیرند: برخی از آنها نقش هدایتگری را در سیر معنوی و اخلاقی انسان بازی میکنند و گروهی دیگر صفت نفسانی عملکنندهاند که در سایه صفت هدایتگر تحقق مییابند و آثار خاصی را نیز در حوزه رفتار در پی دارند. نویسنده با این توضیح، ساختار کلان اخلاق اسلامی را در ناحیه توصیف انسان الهی و خداپسند به شکل زیر ترسیم نموده است: مقام خلیفه الهی (قرب الهی)، حوزههای رفتاری، صفات نفسانی عملکننده و صفت نفسانی هدایتگر (ایمان)<ref>ر.ک: همان، ص70</ref>. | بخش دوم کتاب، عهدهدار توصیف و شناسایی انسان خداپسند و نمونه، در قالب بررسی ویژگیهای انسان کامل و مشخصههای نفسانی او و مقولههایی از این دست است. در این بخش مفاهیم عام اخلاقی که اختصاص به ساحتی از زندگی انسان ندارند، اعم از فضایل و رذایل، مورد مطالعه قرار میگیرند<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>. این قبیل مفاهیم اخلاقی در دو گروه جای میگیرند: برخی از آنها نقش هدایتگری را در سیر معنوی و اخلاقی انسان بازی میکنند و گروهی دیگر صفت نفسانی عملکنندهاند که در سایه صفت هدایتگر تحقق مییابند و آثار خاصی را نیز در حوزه رفتار در پی دارند. نویسنده با این توضیح، ساختار کلان اخلاق اسلامی را در ناحیه توصیف انسان الهی و خداپسند به شکل زیر ترسیم نموده است: مقام خلیفه الهی (قرب الهی)، حوزههای رفتاری، صفات نفسانی عملکننده و صفت نفسانی هدایتگر (ایمان)<ref>ر.ک: همان، ص70</ref>. | ||
در ساختار اخلاق اسلامی، ایمان بهعنوان عالیترین صفت نفسانی هدایتگر مورد تأکید فراوان واقع شده و به همین دلیل تحصیل مبادی و مقدمات آن همانند علم و یقین نیز | در ساختار اخلاق اسلامی، ایمان بهعنوان عالیترین صفت نفسانی هدایتگر مورد تأکید فراوان واقع شده و به همین دلیل تحصیل مبادی و مقدمات آن همانند علم و یقین نیز بهشدت مورد ترغیب و تشویق قرار گرفته است و ابزارها و راههایی که میتواند آدمی را به این صفات نفسانی ارزشمند برساند، همانند تفکر و خواطر و الهامات پسندیده، جایگاه ویژهای در نظام اخلاقی اسلام دارند. در مقابل، صفات نفسانی معارض و مانع پیدایش ایمان در آدمی، از قبیل «جهل» اعم از بسیط و مرکب، «شک و حیرت»، «جربزه» و «خاطرات نفسانی نکوهیده» و «وسوسههای شیطانی» همواره مورد مذمت و نهی واقع شدهاند<ref>ر.ک: همان، ص71</ref>. | ||
در بخش سوم کتاب، روشهای تربیت اخلاقی در اسلام مطرح شده است. در این بخش روشهای تربیت اخلاقی که با رفتا و مبادی آن سروکار دارد، در سه حوزه شناختی، عاطفی (انگیزشی) و رفتاری مورد بررسی قرار گرفته است. در بیان روشها یک ترتیب منطقی وجود دارد که از روشهای دیگر تربیتی سهلتر شروع میشود و به روشهای خودتربیتی و مشکلتر ختم میگردد. این ترتیب منطقی، هم با رشد روانی – اخلاقی انسان انطباق دارد و هم با آموزههای تربیتی اسلام هماهنگتر است. هر روش با تعریف و توضیح آن شروع میشود؛ در مرحله بعد با استفاده از آیات و روایات، استناد آن به اسلام ثابت میشود؛ سپس با بهرهگیری از مطالعات علمی روانشناختی به تبیین و تکمیل روش پرداخته میشود؛ یعنی بر اساس چه دسته از مبانی نظری در روانشناسی میتوان از این روش دفاع کرد و تأثیر آن را در تربیت اخلاقی ثابت کرد<ref>ر.ک: همان، ص170-169</ref>. | در بخش سوم کتاب، روشهای تربیت اخلاقی در اسلام مطرح شده است. در این بخش روشهای تربیت اخلاقی که با رفتا و مبادی آن سروکار دارد، در سه حوزه شناختی، عاطفی (انگیزشی) و رفتاری مورد بررسی قرار گرفته است. در بیان روشها یک ترتیب منطقی وجود دارد که از روشهای دیگر تربیتی سهلتر شروع میشود و به روشهای خودتربیتی و مشکلتر ختم میگردد. این ترتیب منطقی، هم با رشد روانی – اخلاقی انسان انطباق دارد و هم با آموزههای تربیتی اسلام هماهنگتر است. هر روش با تعریف و توضیح آن شروع میشود؛ در مرحله بعد با استفاده از آیات و روایات، استناد آن به اسلام ثابت میشود؛ سپس با بهرهگیری از مطالعات علمی روانشناختی به تبیین و تکمیل روش پرداخته میشود؛ یعنی بر اساس چه دسته از مبانی نظری در روانشناسی میتوان از این روش دفاع کرد و تأثیر آن را در تربیت اخلاقی ثابت کرد<ref>ر.ک: همان، ص170-169</ref>. | ||
ویرایش