۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'هه' به 'هه'
جز (جایگزینی متن - 'ین' به 'ین') |
جز (جایگزینی متن - 'هه' به 'هه') |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب، دارای | کتاب، دارای مقدمههای محقق و مصنف و محتوای مطالب در دو باب است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
از این چهار گروه، دو گروه اول به دو موجود قائلند که یکى قدیم است و دیگرى حادث. نزد اهل شریعت موجود قدیم و حادث، خدا و جهان نام دارد و نزد اهل حکمت واجبالوجود و ممکنالوجود. بین این دو موجود بینونت و تفاوت است؛ اما اهل وحدت وجود را یکى بیش نمىدانند و باطن آن وجود را نورى مىدانند که نامحدود و نامتناهى است و جان عالم است. جهان مظهر این نور است و وصول بدان نور ممکن است و رسیدن به آن نور «فنا در توحید» است. تا این جاى مطلب را از سخنان عوام اهل وحدت مىشمرد و مىگوید خواص به اصل وجود که وحدت صرف است رسیدهاند و از ملک و ملکوت گذشته و به جبروت نائل شدهاند. وى وجود را چون دریایى مىداند کهن که نقشهاى نو به نام موج مىزند، اما موج همان دریاست و از او جدا نیست. | از این چهار گروه، دو گروه اول به دو موجود قائلند که یکى قدیم است و دیگرى حادث. نزد اهل شریعت موجود قدیم و حادث، خدا و جهان نام دارد و نزد اهل حکمت واجبالوجود و ممکنالوجود. بین این دو موجود بینونت و تفاوت است؛ اما اهل وحدت وجود را یکى بیش نمىدانند و باطن آن وجود را نورى مىدانند که نامحدود و نامتناهى است و جان عالم است. جهان مظهر این نور است و وصول بدان نور ممکن است و رسیدن به آن نور «فنا در توحید» است. تا این جاى مطلب را از سخنان عوام اهل وحدت مىشمرد و مىگوید خواص به اصل وجود که وحدت صرف است رسیدهاند و از ملک و ملکوت گذشته و به جبروت نائل شدهاند. وى وجود را چون دریایى مىداند کهن که نقشهاى نو به نام موج مىزند، اما موج همان دریاست و از او جدا نیست. | ||
در توضیح اساس مطلب، بسیارى از مسائل مطروحه آن زمان را در طب و نجوم و علم النفس و فلسفه و عقاید بیان مىدارد. مىتوان گفت که این رساله مختصر بیانگر یک تصویر کلى است از مباحث و مسائلی که در آن دوران رایج بوده است. شیوه نویسندگى وى بسیار ساده است و از تکلف و تصنع و نثر منشیانه در آن اثرى نیست و جابهجا مانند معلمى که جهت تفهیم بیشتر مطالب مىکوشد، به ایضاح بیشترى پرداخته و یک موضوع را به | در توضیح اساس مطلب، بسیارى از مسائل مطروحه آن زمان را در طب و نجوم و علم النفس و فلسفه و عقاید بیان مىدارد. مىتوان گفت که این رساله مختصر بیانگر یک تصویر کلى است از مباحث و مسائلی که در آن دوران رایج بوده است. شیوه نویسندگى وى بسیار ساده است و از تکلف و تصنع و نثر منشیانه در آن اثرى نیست و جابهجا مانند معلمى که جهت تفهیم بیشتر مطالب مىکوشد، به ایضاح بیشترى پرداخته و یک موضوع را به گونههاى مختلف تشریح مىنماید. | ||
بسیارى از مطالب این کتاب در آثار دیگر او یا عیناً و یا قریب بهعین تکرار شده است و علت این امر را باید در جنبه تبلیغى آثار او دانست که سعى داشته است آنچه را اصیل مىداند تکرار نماید و برد تبلیغى و تعلیمى آن را وسیعتر کند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/7000/1/41 مقدمه محقق، ص41-42]</ref> | بسیارى از مطالب این کتاب در آثار دیگر او یا عیناً و یا قریب بهعین تکرار شده است و علت این امر را باید در جنبه تبلیغى آثار او دانست که سعى داشته است آنچه را اصیل مىداند تکرار نماید و برد تبلیغى و تعلیمى آن را وسیعتر کند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/7000/1/41 مقدمه محقق، ص41-42]</ref> | ||