۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الصواعق الإلهية في الرد علی الوهابية (نجدی) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۱ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۲۳:۴۸
، ۲۱ اوت ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'ها' به 'ها'
جز (جایگزینی متن - 'می‌ک' به 'می‌ک') |
جز (جایگزینی متن - 'ها' به 'ها') |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
در اصل، مباحث کتاب همچون یک نامه است و تمام مطالب به هم مربوط است، اما مصححین مختلف کتاب برای فهم بهتر مطالب، هرکدام با توجه به مطالب کتاب و سلیقه خود، آن را فصلبندی | در اصل، مباحث کتاب همچون یک نامه است و تمام مطالب به هم مربوط است، اما مصححین مختلف کتاب برای فهم بهتر مطالب، هرکدام با توجه به مطالب کتاب و سلیقه خود، آن را فصلبندی کرده‌اند؛ به همین علت فصلبندی کتاب در چاپهای مختلف یکسان نیست. در این نسخه، مباحث در 26 فصل تنظیم شده است. پیش از ورود به بحث نیز مقدمه‌ای تحقیقی ارائه شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در سال 1160ق، محمد بن عبدالوهاب با محمد بن سعود، رئیس درعیه، به توافق رسید که به خیال خویش بار دیگر توحید را به مسلمانان بیاموزند. این توافق سرآغاز فتواهای تکفیری محمد بن عبدالوهاب و قتل و غارت مسلمانان به دست آلسعود بود. این جنایات باعث بحثهای فراوانی در میان مردم و عالمان منطقه شد. برخی از طرفداران محمد بن عبدالوهاب از برادر ایشان، یعنی سلیمان بن عبدالوهاب (متوفی 1208ق) که قاضی شهر حریملاء بود، درباره فتاوای برادرش محمد بن عبدالوهاب سؤال می‌کردند. [[نجدی، سلیمان بن عبدالوهاب|سلیمان بن عبدالوهاب]]، در سال 1167ق، در جواب یکی از سؤالکنندگان، به نقد افکار برادرش پرداخت و کتابی پرمحتوا و علمی در نقد فتاوای تکفیری برادرش محمد بن عبدالوهاب تحریر کرد که یکی از بهترین آثار ردیه بر آرا و افکار وهابیت است. این کتاب با عناوین مختلفی در تذکرهها آمده است. گویا اسم اول آن «فصل الخطاب في الرد علی محمد بن عبدالوهاب» بوده که | در سال 1160ق، محمد بن عبدالوهاب با محمد بن سعود، رئیس درعیه، به توافق رسید که به خیال خویش بار دیگر توحید را به مسلمانان بیاموزند. این توافق سرآغاز فتواهای تکفیری محمد بن عبدالوهاب و قتل و غارت مسلمانان به دست آلسعود بود. این جنایات باعث بحثهای فراوانی در میان مردم و عالمان منطقه شد. برخی از طرفداران محمد بن عبدالوهاب از برادر ایشان، یعنی سلیمان بن عبدالوهاب (متوفی 1208ق) که قاضی شهر حریملاء بود، درباره فتاوای برادرش محمد بن عبدالوهاب سؤال می‌کردند. [[نجدی، سلیمان بن عبدالوهاب|سلیمان بن عبدالوهاب]]، در سال 1167ق، در جواب یکی از سؤالکنندگان، به نقد افکار برادرش پرداخت و کتابی پرمحتوا و علمی در نقد فتاوای تکفیری برادرش محمد بن عبدالوهاب تحریر کرد که یکی از بهترین آثار ردیه بر آرا و افکار وهابیت است. این کتاب با عناوین مختلفی در تذکرهها آمده است. گویا اسم اول آن «فصل الخطاب في الرد علی محمد بن عبدالوهاب» بوده که به‌اشتباه، بعضی خیال کرده‌اند کتاب دیگری از [[نجدی، سلیمان بن عبدالوهاب|سلیمان بن عبدالوهاب]] در نقد وهابیت است. اولین ناشران آن در هند نام آن را به «الصواعق الإلهية في الرّد علی الوهابية» تغییر داده‌اند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46805/184 ر.ک: فرمانیان، مهدی، ص185-184]</ref>. | ||
[[نجدی، سلیمان بن عبدالوهاب|سلیمان بن عبدالوهاب]] در مقدمه کتاب این نکته را خاطرنشان می‌سازد که کسی میتواند امام مردم شود و فتوا دهد که جامع شرایط اجتهاد باشد؛ یعنی عالم به کتاب خدا و سنّت رسول خدا باشد، ناسخ و منسوخ و متقدم و متأخر احکام را بداند و روایت صحیح از ضعیف، مرسل از مسند و متصل از منقطع را تمیز دهد. سلیمان بن عبدالوهاب بهصورت غیر مستقیم به برادرش میگوید: بااینکه او شرایط اجتهاد را ندارد، چرا برای امت فتوا میدهد و مردم را به زحمت می‌اندازد. وی در ادامه تصریح می‌کند که برادرش مجتهد نیست و به این نکته ظریف اشاره می‌کند که: «امروزه مردم گرفتار کسانی | [[نجدی، سلیمان بن عبدالوهاب|سلیمان بن عبدالوهاب]] در مقدمه کتاب این نکته را خاطرنشان می‌سازد که کسی میتواند امام مردم شود و فتوا دهد که جامع شرایط اجتهاد باشد؛ یعنی عالم به کتاب خدا و سنّت رسول خدا باشد، ناسخ و منسوخ و متقدم و متأخر احکام را بداند و روایت صحیح از ضعیف، مرسل از مسند و متصل از منقطع را تمیز دهد. سلیمان بن عبدالوهاب بهصورت غیر مستقیم به برادرش میگوید: بااینکه او شرایط اجتهاد را ندارد، چرا برای امت فتوا میدهد و مردم را به زحمت می‌اندازد. وی در ادامه تصریح می‌کند که برادرش مجتهد نیست و به این نکته ظریف اشاره می‌کند که: «امروزه مردم گرفتار کسانی شده‌اند که خود را به کتاب و سنّت منتسب می‌کنند و میگویند گفتار خود را از آن دو گرفته‌ایم... اینان گفتار خود را به اهل علم عرضه نمی‌کنند و هرکس هم با فهم آنان مخالفت کرد، او را تکفیر می‌کنند. این در حالی است که به خدا سوگند این افراد یکدهم شرایط اجتهاد را هم ندارند. این فردی که یکدهم اجتهاد را ندارد، برای هیچیک از افراد امت ارزشی قائل نیست و همه را جاهل یا کافر میداند. خدایا، گمراه را هدایت کن و او را به جاده حق بازگردان»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46805/186 ر.ک: همان، ص186]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38711/1/15 مقدمه، ص15]</ref>. | ||
[[نجدی، سلیمان بن عبدالوهاب|سلیمان بن عبدالوهاب]] رفتار وهابیان را به خوارج تشبیه کرده و برای اثبات دیدگاه خود به سخنان ابن عباس و ابن عمر استناد جسته است. از ابن عباس نقل کرده که: «مثل خوارج نباشید که به جهت جهل و تأویل آیات قرآنیِ مربوط به مشرکین و اهل کتاب، خون مسلمانان را ریختند و اموال آنان را غارت کردند». از ابن عمر نیز نقل کرده: «خوارج شرورترین افرادند که آیات نازلشده درباره کفار را بر مسلمانان منطبق ساختند»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46805/187 ر.ک: فرمانیان، مهدی، ص187]</ref>. | [[نجدی، سلیمان بن عبدالوهاب|سلیمان بن عبدالوهاب]] رفتار وهابیان را به خوارج تشبیه کرده و برای اثبات دیدگاه خود به سخنان ابن عباس و ابن عمر استناد جسته است. از ابن عباس نقل کرده که: «مثل خوارج نباشید که به جهت جهل و تأویل آیات قرآنیِ مربوط به مشرکین و اهل کتاب، خون مسلمانان را ریختند و اموال آنان را غارت کردند». از ابن عمر نیز نقل کرده: «خوارج شرورترین افرادند که آیات نازلشده درباره کفار را بر مسلمانان منطبق ساختند»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46805/187 ر.ک: فرمانیان، مهدی، ص187]</ref>. | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
این حدیث نشان میدهد که امت اسلام هیچگاه به بلاد شرک و کفر تبدیل نخواهد شد؛ درحالیکه شما میگویید تمام بلاد مسلمانان را شرک و کفر اکبر فراگرفته است. اگر بگویید پیامبر فرموده: امت من به 73 فرقه تقسیم میشوند که فقط یکی اهل نجات و فرقه ناجیه است، جواب گوییم: اتفاقاً این روایت مؤید سخن ماست که نشان میدهد اگرچه بیشتر از هفتاد فرقه از فرقههای اسلام بدعتگذارند و در آتش، اما از امت اسلام خارج نمیشوند و امت محمد محسوب میشوند. آیا مگر ظالمان از امت اسلام به جهنم نمیروند؛ درحالیکه قطعاً مسلمان محسوب میشوند. پس صرف اهل جهنم بودن، دلیل بر مسلمان نبودن در این دنیا نیست<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46805/195 ر.ک: همان، ص196-195]</ref>. | این حدیث نشان میدهد که امت اسلام هیچگاه به بلاد شرک و کفر تبدیل نخواهد شد؛ درحالیکه شما میگویید تمام بلاد مسلمانان را شرک و کفر اکبر فراگرفته است. اگر بگویید پیامبر فرموده: امت من به 73 فرقه تقسیم میشوند که فقط یکی اهل نجات و فرقه ناجیه است، جواب گوییم: اتفاقاً این روایت مؤید سخن ماست که نشان میدهد اگرچه بیشتر از هفتاد فرقه از فرقههای اسلام بدعتگذارند و در آتش، اما از امت اسلام خارج نمیشوند و امت محمد محسوب میشوند. آیا مگر ظالمان از امت اسلام به جهنم نمیروند؛ درحالیکه قطعاً مسلمان محسوب میشوند. پس صرف اهل جهنم بودن، دلیل بر مسلمان نبودن در این دنیا نیست<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46805/195 ر.ک: همان، ص196-195]</ref>. | ||
نویسنده کتاب، در فصل بعد به اوصاف اهل شرک میپردازد و مینویسد: آنچه از قرآن درباره شرک میتوان فهمید، آن است که اهل شرک به اشیا یا افرادی صفت الوهیت داده و تصریح | نویسنده کتاب، در فصل بعد به اوصاف اهل شرک میپردازد و مینویسد: آنچه از قرآن درباره شرک میتوان فهمید، آن است که اهل شرک به اشیا یا افرادی صفت الوهیت داده و تصریح کرده‌اند که آنها اله خود هستند و اله واحد را صراحتاً انکار می‌کردند. لذا خدای متعال به آنان نهیب زد که برای من، مثل و ندّ قرار ندهید. بر همین اساس باید گفت اگر این امور شرک هم باشد، از مصادیق شرک اصغر است. عده‌ای از علما آن را از مصادیق شرک ندانسته و فقط آن را فعل حرام دانسته و برخی حکم به کراهت داده‌اند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46805/197 ر.ک: همان، ص197]</ref>. | ||
آخرین فصل کتاب، اختصاص به اوصاف مسلمان دارد که شیخ سلیمان با ذکر 52 روایت از رسول خدا به اثبات میرساند که اسلام به گفتن شهادتین ثابت میشود و صرف بیان شهادتین، حتی اگر به جهت ترس یا نفاق باشد، باعث احترام خون، مال، ناموس و آبروی گوینده آن میشود و تنها با انکار ضروری دین، این فرد از امت اسلام خارج میشود؛ آنهم به حکم مجتهد مسلَّم و نه به حکم کسی که در اجتهاد او شک وجود دارد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46805/198 ر.ک: همان، ص198]</ref>. | آخرین فصل کتاب، اختصاص به اوصاف مسلمان دارد که شیخ سلیمان با ذکر 52 روایت از رسول خدا به اثبات میرساند که اسلام به گفتن شهادتین ثابت میشود و صرف بیان شهادتین، حتی اگر به جهت ترس یا نفاق باشد، باعث احترام خون، مال، ناموس و آبروی گوینده آن میشود و تنها با انکار ضروری دین، این فرد از امت اسلام خارج میشود؛ آنهم به حکم مجتهد مسلَّم و نه به حکم کسی که در اجتهاد او شک وجود دارد<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/46805/198 ر.ک: همان، ص198]</ref>. | ||