الهی‌نامه پندنامه اسرارنامه: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'هاي' به 'های'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های')
خط ۴۳: خط ۴۳:
اگر شاهزادگان پند گرفته در الاهى‌نامه و آرزوهاى هركدام از ايشان را درنظر آوريم و پاسخى را كه پدر به هركدام از ايشان مى‌دهد مورد تأمل قرار دهيم، درمى‌يابيم كه درين منظومه، [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] همان پيام ژرف و شگرف را به اسلوبى ديگر بر بشريّت عرضه مى‌دارد. شش پسر پادشاه، كه هركدام آرزويى بزرگ و محال در سر مى‌پرورانند، هركدام، يكى از وجوه روانشناسى انسان را با سخنان و خواست‌هاى خود بيان مى‌كنند.
اگر شاهزادگان پند گرفته در الاهى‌نامه و آرزوهاى هركدام از ايشان را درنظر آوريم و پاسخى را كه پدر به هركدام از ايشان مى‌دهد مورد تأمل قرار دهيم، درمى‌يابيم كه درين منظومه، [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] همان پيام ژرف و شگرف را به اسلوبى ديگر بر بشريّت عرضه مى‌دارد. شش پسر پادشاه، كه هركدام آرزويى بزرگ و محال در سر مى‌پرورانند، هركدام، يكى از وجوه روانشناسى انسان را با سخنان و خواست‌هاى خود بيان مى‌كنند.


[[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] درين منظومه كوشيده است كه در آن سوى هركدام از آرزوهاى محال انسان، كه حاصل تخيّل قرن‌ها و قرن‌هاست، به انسان بياموزد كه اگر حقيقت هركدام ازين آرزوها را خواستارى، در درون خويش بايد آن را بجويى. [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] تقريبا نخستين عارف و شاعرى است كه از عناصر اساطير ملى ایران بهره‌اى شگرف برده و از اين داستان‌ها رمزهايى پرداخته در جهت پيام روحانى خويش و درين زمينه تصريح مى‌كند كه تو نيازمند پير و مرشدى هستى تا آن مرد كامل بيايد و همان‌گونه كه رستم، بيژن را از چاه افراسياب رهايى بخشيد، تو را از چاه نفس خود رهايى دهد و از تركستان پرمكر طبيعت متوجّه ایران شريعت كند.
[[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] درين منظومه كوشيده است كه در آن سوى هركدام از آرزوهاى محال انسان، كه حاصل تخيّل قرن‌ها و قرن‌هاست، به انسان بياموزد كه اگر حقيقت هركدام ازين آرزوها را خواستارى، در درون خويش بايد آن را بجويى. [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] تقريبا نخستين عارف و شاعرى است كه از عناصر اساطير ملى ایران بهره‌اى شگرف برده و از اين داستان‌ها رمزهایى پرداخته در جهت پيام روحانى خويش و درين زمينه تصريح مى‌كند كه تو نيازمند پير و مرشدى هستى تا آن مرد كامل بيايد و همان‌گونه كه رستم، بيژن را از چاه افراسياب رهایى بخشيد، تو را از چاه نفس خود رهایى دهد و از تركستان پرمكر طبيعت متوجّه ایران شريعت كند.


ظاهرا [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] نخستين شاعرى است كه به جانب رمزى و عارفانه «جام‌جم» پرداخته است و همه شاعرانى كه پس از او آمده‌اند، درين ميدان هم وام‌دار اويند.
ظاهرا [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار]] نخستين شاعرى است كه به جانب رمزى و عارفانه «جام‌جم» پرداخته است و همه شاعرانى كه پس از او آمده‌اند، درين ميدان هم وام‌دار اويند.
خط ۷۴: خط ۷۴:




اين كتاب، مانند ديگر مثنوى‌هاى عطّار، با حمد الاهى آغاز شده و حدود يكصد و پنجاه بيت دارد. سپس نعت رسول(ص) است كه با ستايش آن حضرت و نيز توصيفى از معراج او ادامه مى‌يابد و با فضيلت صحابه رسول(ص) يعنى خلفاى راشدين، به پايان مى‌رسد. درين بخش، شاعر مانند ديگر منظومه‌هايش، شماره ابيات ويژه هر يك از خلفا را برابر آن سه خليفه ديگر آورده و اعتدال را به يكسوى ننهاده است.
اين كتاب، مانند ديگر مثنوى‌هاى عطّار، با حمد الاهى آغاز شده و حدود يكصد و پنجاه بيت دارد. سپس نعت رسول(ص) است كه با ستايش آن حضرت و نيز توصيفى از معراج او ادامه مى‌يابد و با فضيلت صحابه رسول(ص) يعنى خلفاى راشدين، به پايان مى‌رسد. درين بخش، شاعر مانند ديگر منظومه‌هایش، شماره ابيات ويژه هر يك از خلفا را برابر آن سه خليفه ديگر آورده و اعتدال را به يكسوى ننهاده است.


در بخش توحيد كه شامل يكصد و پنجاه و پنج بيت است، [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطّار]] بحثى در حوزه الاهيّات عرفانى طرح كرده كه اگر با نوع مشابه آن در منظومه‌هاى عرفانى قبل از عطّار، از قبيل حديقه سنائى، مقايسه شود، تمايزى آشكار ميان چشم‌انداز الاهياتى او و اسلافش قابل مشاهده است. درست است كه هر مسلمانى در كلّيّات مسائل مرتبط با توحيد متأثر است از وحى الاهى (قرآن كريم) و سخنان حضرت رسول(ص)، اما در جزئيات، نگاه به مسأله توحيد و نوع تمثيل‌ها و شيوه بيان دقايق توحيد، هر عارفى يا هر شاعر عارفى، بى‌گمان، اسلوب ويژه خود را دارد.
در بخش توحيد كه شامل يكصد و پنجاه و پنج بيت است، [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطّار]] بحثى در حوزه الاهيّات عرفانى طرح كرده كه اگر با نوع مشابه آن در منظومه‌هاى عرفانى قبل از عطّار، از قبيل حديقه سنائى، مقايسه شود، تمايزى آشكار ميان چشم‌انداز الاهياتى او و اسلافش قابل مشاهده است. درست است كه هر مسلمانى در كلّيّات مسائل مرتبط با توحيد متأثر است از وحى الاهى (قرآن كريم) و سخنان حضرت رسول(ص)، اما در جزئيات، نگاه به مسأله توحيد و نوع تمثيل‌ها و شيوه بيان دقايق توحيد، هر عارفى يا هر شاعر عارفى، بى‌گمان، اسلوب ويژه خود را دارد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش