پرش به محتوا

جستارهایی در تاریخ علوم دوره اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۰ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =مقالات چاپ شده در دانشنامه جهان اسلام، مجلدات اول تا پنجم
| عنوان‌های دیگر =مقالات چاپ شده در دانشنامه جهان اسلام، مجلدات اول تا پنجم
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[اعلم، هوشنگ]] (نويسنده)
[[اعلم، هوشنگ]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏Q‎‏ ‎‏127‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏6‎‏ج‎‏5
| کد کنگره =‏Q‎‏ ‎‏127‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏6‎‏ج‎‏5
خط ۳۸: خط ۳۸:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
نويسنده با هدف آگاهى يا راهنمايى پژوهشگران جوان و نسبتاً تازه‌كار كنونى و آينده بنياد دائرةالمعارف اسلامى، مقدّمه‌اى درباره روش پژوهش و مقاله‌نويسى دايرةالمعارفى آورده است.<ref>مقدمه مؤلف، ص9</ref>
نویسنده با هدف آگاهى يا راهنمايى پژوهشگران جوان و نسبتاً تازه‌كار كنونى و آينده بنياد دائرةالمعارف اسلامى، مقدّمه‌اى درباره روش پژوهش و مقاله‌نويسى دايرةالمعارفى آورده است.<ref>مقدمه مؤلف، ص9</ref>


وى در ادامه درباره چهار خلصت كنجكاوى علمى، اشتياق علمى، وجدان حرفه‌اى، و كمال‌طلبى در كار تحقيقى توضيح مى‌دهد و سپس روش خود در اين كتاب را ذكر مى‌كند. وى در مورد روش اين مقالات چنين مى‌نويسد: بديهى است كه وجود خصلت‌ها و يا عوامل مذكور به خودى خود نمى‌تواند پژوهنده نويسنده‌اى را قادر به تهيه مقاله‌هاى دايرةالمعارفى ارزشمند موثوقى سازد. اتخاذ روش (متد) معقولى نيز لازم است، براى دو منظور: يكى براى گزينش مهمترين موادّ ضرورى از ميان توده‌اى محتملاً بزرگ از موادّى كه به انگيزه «كمال‌طلبى» مفروض يافته است؛ ديگرى براى تلفيق و تنظيم مواد برگزيده به صورت مقاله‌اى براى فلان دايرةالمعارف<ref>همان، ص10-11</ref>
وى در ادامه درباره چهار خلصت كنجكاوى علمى، اشتياق علمى، وجدان حرفه‌اى، و كمال‌طلبى در كار تحقيقى توضيح مى‌دهد و سپس روش خود در اين كتاب را ذكر مى‌كند. وى در مورد روش اين مقالات چنين مى‌نويسد: بديهى است كه وجود خصلت‌ها و يا عوامل مذكور به خودى خود نمى‌تواند پژوهنده نویسنده‌اى را قادر به تهيه مقاله‌هاى دايرةالمعارفى ارزشمند موثوقى سازد. اتخاذ روش (متد) معقولى نيز لازم است، براى دو منظور: يكى براى گزينش مهمترين موادّ ضرورى از ميان توده‌اى محتملاً بزرگ از موادّى كه به انگيزه «كمال‌طلبى» مفروض يافته است؛ ديگرى براى تلفيق و تنظيم مواد برگزيده به صورت مقاله‌اى براى فلان دايرةالمعارف<ref>همان، ص10-11</ref>


وى درباره محتواى مقالات مى‌نويسد: چندى‌وچونى محتواى مقاله‌هاى دايرةالمعارفى بستگى دارد به نوع، حجم و گاهى مخاطبان/ خوانندگان عمده آن<ref>همان، ص14</ref>
وى درباره محتواى مقالات مى‌نويسد: چندى‌وچونى محتواى مقاله‌هاى دايرةالمعارفى بستگى دارد به نوع، حجم و گاهى مخاطبان/ خوانندگان عمده آن<ref>همان، ص14</ref>
خط ۴۶: خط ۴۶:
شكل (زبانى) و سبک (نگارشى) مقاله‌هاى دايرةالمعارفى هم با آن مقاله‌هاى روزنامه‌اى و مجلّه‌اى، رمانها، داستان‌هاى كوتاه و مانند اين‌ها (كه نويسندگانشان ظاهراً خود را مقيّد به هيچ ضابطه و قاعده نگارشى نمى‌دانند) تفاوت دارد<ref>همان، ص17</ref>
شكل (زبانى) و سبک (نگارشى) مقاله‌هاى دايرةالمعارفى هم با آن مقاله‌هاى روزنامه‌اى و مجلّه‌اى، رمانها، داستان‌هاى كوتاه و مانند اين‌ها (كه نويسندگانشان ظاهراً خود را مقيّد به هيچ ضابطه و قاعده نگارشى نمى‌دانند) تفاوت دارد<ref>همان، ص17</ref>


به اعتقاد نويسنده بعضى ويژگى‌هايى كه بايد نگارش دايرةالمعارفى را از نوشته‌هاى گروه دوّمى ممتاز كند، اينهاست: 1.سادگى؛ 2. از آفت درازنويسى كه متأسفانه عارض نثر فارسى معاصر (به‌ويژه، نثر روزنامه‌اى و راديو- تلويزيونى) شده است، احتراز شود؛ 3. خوددارى از توسّل به «وجه مجهول» افعال، كه در اثر ترجمه‌هاى تحت‌اللّفظ ناشيانه از زبانهاى فرانسه، انگليسى و غيره از اوايل نهضت ترجمه در ايران (در سده گذشته) آغاز يافته و چهره نثر فارسى را زشت كرده است؛ 4. از حيث جمله‌سازى، احتراز از تعقيد و تكلّف لازم است؛ يعنى، مثلاً، جمله‌هاى مركّبى را كه حاوى يك جمله اصلى/ پايه و بيش از يك جمله تابع/ پيرو و، گاهى، جمله‌اى «معترضه» باشند و خواننده را مجبور به آكروباسى ذهنى كنند، معمولاً مى‌توان با كاربرد درست «نقطه‌گذارى» به چند جمله مستقل يا معطوف به يكديگر تبديل كرد<ref>همان، ص17-19</ref>
به اعتقاد نویسنده بعضى ويژگى‌هايى كه بايد نگارش دايرةالمعارفى را از نوشته‌هاى گروه دوّمى ممتاز كند، اينهاست: 1.سادگى؛ 2. از آفت درازنويسى كه متأسفانه عارض نثر فارسى معاصر (به‌ويژه، نثر روزنامه‌اى و راديو- تلويزيونى) شده است، احتراز شود؛ 3. خوددارى از توسّل به «وجه مجهول» افعال، كه در اثر ترجمه‌هاى تحت‌اللّفظ ناشيانه از زبانهاى فرانسه، انگليسى و غيره از اوايل نهضت ترجمه در ايران (در سده گذشته) آغاز يافته و چهره نثر فارسى را زشت كرده است؛ 4. از حيث جمله‌سازى، احتراز از تعقيد و تكلّف لازم است؛ يعنى، مثلاً، جمله‌هاى مركّبى را كه حاوى يك جمله اصلى/ پايه و بيش از يك جمله تابع/ پيرو و، گاهى، جمله‌اى «معترضه» باشند و خواننده را مجبور به آكروباسى ذهنى كنند، معمولاً مى‌توان با كاربرد درست «نقطه‌گذارى» به چند جمله مستقل يا معطوف به يكديگر تبديل كرد<ref>همان، ص17-19</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۶۱٬۱۸۹

ویرایش