۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
'''سراج الشيعة في آداب الشريعة''' يا '''اخلاق و آداب زندگى در شريعت اسلامى'''، اثر آيتالله [[مامقانی، عبدالله|عبدالله مامقانى]]، با تحقيق و ویرايش على فضلى، پيرامون آداب و احكام دين مبين اسلام از ولادت تا مرگ بوده كه به زبان فارسی و قبل از سال 1351ق، نوشته شده است. | '''سراج الشيعة في آداب الشريعة''' يا '''اخلاق و آداب زندگى در شريعت اسلامى'''، اثر آيتالله [[مامقانی، عبدالله|عبدالله مامقانى]]، با تحقيق و ویرايش على فضلى، پيرامون آداب و احكام دين مبين اسلام از ولادت تا مرگ بوده كه به زبان فارسی و قبل از سال 1351ق، نوشته شده است. | ||
مؤلف، معتقد است كه ادب، از جمله امور مهم زندگى آدمى بوده و بهوسيله | مؤلف، معتقد است كه ادب، از جمله امور مهم زندگى آدمى بوده و بهوسيله این امر است كه انسان از ساير حيوانات تميز داده مىشود، ولى فقها غالبا همت خود را بهسوى بيان واجبات و محرمات مصروف داشته و آداب و سنن را استيفاء نفرمودهاند؛ تا آنجا كه پارهاى از آنها فراموش شده است و حال آنكه این آداب، در شريعت، مستند مىباشند. انگيزه وى از نوشتن این اثر، نشان دادن این آداب و استنادات آنها مىباشد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب، با سه مقدمه از آقاى عباسزاده، محقق و مؤلف آغاز و مطالب در دوازده فصل و یک خاتمه و هر فصل، در چندين مقام، درباره آداب ولادت، لباس، مسكن، خوردن و آشاميدن، خوابيدن و بيدار شدن، طهارت و نماز، نظافت و زينت، ازدواج، كسب روزى و طلب رزق، معاشرت و مصاحبت، قرائت قرآن، ذكر، دعا و زيارت، حفظ صحت و سلامت، دفع مرض و وصف احتضار، مردن، غسل دادن، كفن كردن، دفن نمودن، تعزيه گذاردن و... به تفصيل ارائه شده است. | کتاب، با سه مقدمه از آقاى عباسزاده، محقق و مؤلف آغاز و مطالب در دوازده فصل و یک خاتمه و هر فصل، در چندين مقام، درباره آداب ولادت، لباس، مسكن، خوردن و آشاميدن، خوابيدن و بيدار شدن، طهارت و نماز، نظافت و زينت، ازدواج، كسب روزى و طلب رزق، معاشرت و مصاحبت، قرائت قرآن، ذكر، دعا و زيارت، حفظ صحت و سلامت، دفع مرض و وصف احتضار، مردن، غسل دادن، كفن كردن، دفن نمودن، تعزيه گذاردن و... به تفصيل ارائه شده است. | ||
از آنجايى كه انسان یک موجود اجتماعى است و بخش عمدهاى از زندگى وى در ميان جمع مىگذرد و زندگى مدنى برای خود، آداب و احكام ویژهاى دارد كه حق الناس ناميده مىشود، مؤلف در | از آنجايى كه انسان یک موجود اجتماعى است و بخش عمدهاى از زندگى وى در ميان جمع مىگذرد و زندگى مدنى برای خود، آداب و احكام ویژهاى دارد كه حق الناس ناميده مىشود، مؤلف در این اثر بيشتر به بيان آداب معاشرت پرداخته و از نرمخویى و نرمگویى شروع كرده و تمامى مباحث اخلاق فردى و اجتماعى و فهرستى از فضايل و رذايل اخلاقى را در بخش مربوطه، مفصلتر از ساير بخشها آورده است. | ||
کتاب، با سخنان ژرفناك و زيباى ائمه(ع) شكل گرفته است و فطرت خفته آدمى را با موسيقى جانفزاى | کتاب، با سخنان ژرفناك و زيباى ائمه(ع) شكل گرفته است و فطرت خفته آدمى را با موسيقى جانفزاى این سخنان تعالىبخش، به نیکویى بيدار مىكند. | ||
اين اثر، ترجمه همراه با تلخيص «مرآة الكمال لمن رام درك مصالح الاعمال» مىباشد، اما از آنجا كه اصل کتاب به زبان عربى بوده و عامه مردم توان استفاده از آن را نداشتهاند، مؤلف خود اقدام به ترجمه کتاب به زبان فارسی نموده است. | اين اثر، ترجمه همراه با تلخيص «مرآة الكمال لمن رام درك مصالح الاعمال» مىباشد، اما از آنجا كه اصل کتاب به زبان عربى بوده و عامه مردم توان استفاده از آن را نداشتهاند، مؤلف خود اقدام به ترجمه کتاب به زبان فارسی نموده است. | ||
در تصحيح | در تصحيح این اثر، از کتاب «مرآة الكمال» استفاده شده و برخى از نكات بسيار مهمى كه به عللى از از «مرآة الكمال» به این کتاب منتقل نشده و برای محقق ارزش فراوانى دارد، در پاورقى و يا در متن کتاب، بين [] آمده است و گاهى در کتاب عناوینى افزوده شده تا اينكه روشن شود مطالبى كه در پيش روست، حول چه موضوعى است. این مطالب نيز بين [] آمده است. | ||
نوع نگارش کتاب، نمايانگر ادبيات قرن پيشين است، لذا ارزش ادبى نيز دارد و مصحح تلاش نموده تا اسلوب نگارش متن را تغيير نداده و امانتدار خوبى برای کتاب باشد و برای فهم آسانتر فرمايشات مصنف و برای وضوح معناى كلمات غريب کتاب، بين [] به روشنگرى مطالب پرداخته است. | نوع نگارش کتاب، نمايانگر ادبيات قرن پيشين است، لذا ارزش ادبى نيز دارد و مصحح تلاش نموده تا اسلوب نگارش متن را تغيير نداده و امانتدار خوبى برای کتاب باشد و برای فهم آسانتر فرمايشات مصنف و برای وضوح معناى كلمات غريب کتاب، بين [] به روشنگرى مطالب پرداخته است. | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه آقاى عباسزاده، به | در مقدمه آقاى عباسزاده، به این نكته اشاره شده است كه یکى از ویژگىهاى مهم اسلام، در كنار جاودانگى و جهانى بودن آن، جامعيت آن است كه برای جسم، روح، عقل و همچنين برای فرد، خانواده، جامعه و همينطور برای دنيا و آخرت انسان برنامهى سعادتبخش دارد. | ||
در مقدمه محقق و مؤلف، نكاتى پيرامون کتاب بيان شده است. | در مقدمه محقق و مؤلف، نكاتى پيرامون کتاب بيان شده است. | ||
خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
# عمامه، كلاه، كفش و خلخال: نویسنده معتقد است كه پوشيدن عمامه، مستحب بوده و علاوه بر آنكه حلم را زياد مىكند، تاج ملائكه و عرب بوده و هر وقت عرب عمامه را ترك كنند، عزتشان مىرود. | # عمامه، كلاه، كفش و خلخال: نویسنده معتقد است كه پوشيدن عمامه، مستحب بوده و علاوه بر آنكه حلم را زياد مىكند، تاج ملائكه و عرب بوده و هر وقت عرب عمامه را ترك كنند، عزتشان مىرود. | ||
# نگشتر: در روايتى به نقل از «[[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]»، چنين آمده است كه جبرئيل(ع) به پيامبر(ص) عرض نمود كه: هركس به جهت متابعت سنت تو در دست راست خود انگشتر كند و او را روز قيامت متحير يابم، دست او را گرفته و او را به تو و به [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] مىرسانم. | # نگشتر: در روايتى به نقل از «[[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك الوسائل]]»، چنين آمده است كه جبرئيل(ع) به پيامبر(ص) عرض نمود كه: هركس به جهت متابعت سنت تو در دست راست خود انگشتر كند و او را روز قيامت متحير يابم، دست او را گرفته و او را به تو و به [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] مىرسانم. | ||
# لباس نماز: در | # لباس نماز: در این بخش، احكام لباس نمازگزار، از جمله مكروه بودن لباس سياه، امامت بدون رداء، همراه داشتن آهن شكار و... بيان شده است. | ||
در فصل سوم، در سه مقام زير، به آداب مسكن اشاره شده است: | در فصل سوم، در سه مقام زير، به آداب مسكن اشاره شده است: | ||
خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
# آداب مسكن و همسايهدارى: نویسنده معتقد است كه خوشرفتارى با همسايه، رزق را زياد، عمر را دراز و خانه را معمور مىنمايد. در روايات نيز چنين آمده است كه: «خوشرفتارى با همسايه، عبارت نيست از اينكه به او ظلم نكنى، بلكه خوشرفتارى با او، آن است كه بر اذيت او صبر نمايى». | # آداب مسكن و همسايهدارى: نویسنده معتقد است كه خوشرفتارى با همسايه، رزق را زياد، عمر را دراز و خانه را معمور مىنمايد. در روايات نيز چنين آمده است كه: «خوشرفتارى با همسايه، عبارت نيست از اينكه به او ظلم نكنى، بلكه خوشرفتارى با او، آن است كه بر اذيت او صبر نمايى». | ||
# اشاره به مكانهايى كه نماز خواندن در آنها مكروه است كه عبارتند از: حمام، مستراح، طویله شتر، جاهايى كه در آنها سوراخ مورچه است، زمين بابل كه زمين ملعونى است و... | # اشاره به مكانهايى كه نماز خواندن در آنها مكروه است كه عبارتند از: حمام، مستراح، طویله شتر، جاهايى كه در آنها سوراخ مورچه است، زمين بابل كه زمين ملعونى است و... | ||
# فضيلت مسجد و آداب آن: در | # فضيلت مسجد و آداب آن: در این بخش، مستحبات و مكروهات مسجد، استحباب نماز در مسجد و فضيلت مساجد بيان شده است. | ||
فصل چهارم، آداب خوردن، آشاميدن و متعلقات آنها را در هفت مقام زير، در خود جاى داده است: | فصل چهارم، آداب خوردن، آشاميدن و متعلقات آنها را در هفت مقام زير، در خود جاى داده است: | ||
# خوردن: در | # خوردن: در این بخش، احكام مربوط به خوردن، از جمله مستحب بودن خوردن شام، شستن دستان قبل و بعد از طعام، بردن نام خدا پيش از غذا و... بيان شده است. | ||
# آشاميدن كه از جمله آداب آن عبارت است از: استحباب خوردن آب بارانى كه به زمين نرسيده، با دست راست آب خوردن، ذكر سيدالشهدا(ع) و لعن قاتلان آن حضرت و... | # آشاميدن كه از جمله آداب آن عبارت است از: استحباب خوردن آب بارانى كه به زمين نرسيده، با دست راست آب خوردن، ذكر سيدالشهدا(ع) و لعن قاتلان آن حضرت و... | ||
# حبوبات: در | # حبوبات: در این بخش، احكامى پيرامون گندم، جو، برنج، نخود و ساير حبوبات بيان شده است. | ||
# گوشت، روغن و شير: نویسنده با استناد به روايات، معتقد است كه هركس خوردن گوشت را چند روز ترك كند، عقلش فاسد شده و هركس چهل روز گوشت نخورد، بدخلق شود. | # گوشت، روغن و شير: نویسنده با استناد به روايات، معتقد است كه هركس خوردن گوشت را چند روز ترك كند، عقلش فاسد شده و هركس چهل روز گوشت نخورد، بدخلق شود. | ||
# سبزىها و ميوهها: مستحب است حاضر كردن سبزى در سفره و خوردن از آن. در | # سبزىها و ميوهها: مستحب است حاضر كردن سبزى در سفره و خوردن از آن. در این قسمت، نویسنده با استناد به روايات، به مستحب بودن خوردن برخى از سبزىها و ميوهها اشاره كرده است؛ از جمله: كاسنى، بادرنجبویه، تره، كرفس، كاهو، پياز، ترب، شلغم، هویج، كدو، خيار، خربزه، خرما، انگور، انار، انجير، زيتون و... | ||
# خوراكهاى متفرقه مانند تخم مرغ، سركه، شكر، كاچى، حلوا، فالوده، سياهدانه و... | # خوراكهاى متفرقه مانند تخم مرغ، سركه، شكر، كاچى، حلوا، فالوده، سياهدانه و... | ||
# وليمه، مهمانى و مهمان: نویسنده وليمه دادن در چند مورد را بسيار نیکو دانسته است؛ از جمله: عروسى، عقيقه، ختنه، برگشتن از حج يا زيارت، خريد خانه، فارغ شدن از بنايى خانه، انتقال به خانه تازه و... | # وليمه، مهمانى و مهمان: نویسنده وليمه دادن در چند مورد را بسيار نیکو دانسته است؛ از جمله: عروسى، عقيقه، ختنه، برگشتن از حج يا زيارت، خريد خانه، فارغ شدن از بنايى خانه، انتقال به خانه تازه و... | ||
خط ۱۱۹: | خط ۱۱۹: | ||
تحقيق و تصحيح | تحقيق و تصحيح این اثر را آقاى على فضلى انجام داده است. | ||
اين کتاب به همت آقاى ميرزا احمد يعقوبى و عباس عباسزاده به چاپ رسيده است. | اين کتاب به همت آقاى ميرزا احمد يعقوبى و عباس عباسزاده به چاپ رسيده است. |
ویرایش