ابن زیدون، احمد بن عبدالله: تفاوت میان نسخه‌ها

ابن زیدون، ابوالولید، احمد بن عبدالله مخزومى اندلسی، شاعر و کاتب اواخر عصر اموی و اوایل دوره ملوک‌الطوایف در اندلس است. نسب ابن زیدون از پدر به بنى مخزوم از تیره‌های قریش می‌رسید. وی در خانواده‌ای توانگر و اهل علم در رصافه، حومه قرطبه، به دنیا آمد. در 11 سالگى پدرش را که از عالمان و فقیهان بزرگ قرطبه بود، از دست داد و جد مادریش ابوبکر محمد که صاحب مناصب قضا و احکام شرطه در شهرهای سالم و قرطبه بود، سرپرستى او را به عهده گرفت. از محیط تربیتى و آموخته‌های ابن زیدون چندان اطلاعى در دست نیست، اما از بررسى آثارش چنین برمی‌آید که بسیاری از علوم رایج آن عصر را فراگرفته بوده است. او در جوانى با بسیاری از مشاهیر علم و سیاست دوستى و مجالست داشت. از آن میان می‌توان از ابوالولید بن جهور و ابوبکر بن ذکوران نام برد که یکى در سیاست و دیگری در فقه و قضا مشهور بوده است<ref>ر.ک: ارزنده، مهران، ص644-643</ref>. ابن زیدون قریب 20 سال یعنى تا پایان حکومت معتضد در بارگاه وی زیست و به عالی‌ترین مقامات سیاسى و اجتماعى دست یافت<ref>ر.ک: همان، ص646</ref>.

ابن زیدون کاتبى توانا بود و نثر فنى او که در قالب رسایلى بلند و زیبا در دست است، از عوامل مهم شهرت وی در ادبیات عرب محسوب می‌شود. از میان این رسایل به‌ویژه باید از سه رساله هزلیه، جدیه و بکریه نام برد که سبک و شیوه رساله نگاری او را به‌خوبی آشکار می‌سازد. «رساله هزلیه» که ابن زیدون آن را از زبان ولاده و خطاب به ابن عبدوس و به‌قصد تحقیر و تمسخر او نوشت، متأثر از رساله التربیع و التدویر جاحظ و مشحون از ذکر اسامى اشخاص و رویدادهای تاریخى است. مؤلف در این رساله که سجع آن بیشتر از رسایل دیگر اوست، از اقتباس و تضمین بهره بسیار گرفته و مترادفات بی‌شمار و ازدواج و اطناب فراوان به‌کاربرده است. شهرت این رساله و کثرت امثال و اسامى و وقایع تاریخى در آن سبب شده که نویسندگان و شارحان متعدد شرح‌های مختلف بر آن بنگارند. در میان این شرح‌ها «[[سرح العيون في شرح رسالة ابن زيدون]]» تألیف [[ابن نباته، محمد بن محمد|ابن نباته]] از همه معروف‌تر است<ref>ر.ک: ارزنده، مهران، ص648</ref>.

ابن زیدون ظاهراً در تاریخ‌نگاری نیز دستى داشته است. به روایت [[ابن سعید مغربی، علی بن موسی|ابن سعید]] وی کتابى تألیف کرده، موسوم به «التبيين في خلفاء بني امية بالاندلس» که به سبک «التعيين في خلفاء المشرق» [[مسعودی، علی بن حسین|مسعودی]] بوده و اکنون در دست نیست، اما دو قطعه کوتاه از آن را مقری نقل کرده است. سبک نگارش مؤلف در این کتاب تا آنجا که از دو قطعه مزبور برمی‌آید، ساده و بدون تصنع و مبتنى بر وضوح و ایجاز است<ref>ر.ک: همان</ref>.