اصفهانی کربلائی، حسن: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> بندانگشتی|اصفهاني کربلائي، حسن {| class="wikitable aboutAut...» ایجاد کرد) |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR13248.jpg|بندانگشتی|اصفهاني کربلائي، حسن]] | [[پرونده:NUR13248.jpg|بندانگشتی|اصفهاني کربلائي، حسن]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |اصفهاني کربلائي، حسن | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر | |نام های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" |حسن بن علي بن محمدرضا بن محسن تستري اصفهاني حائري مشهور به کربلايي | ||
اصفهاني، شيخ حسن | اصفهاني، شيخ حسن | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |علی | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" | | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" | | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |1322ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |[[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|میرزای شیرازی]] و سید اسماعیل صدر | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |تاريخ دخانيه يا تاريخ وقايع تحريم تنباکو | ||
|- class="articleCode" | |||
|-class= | |||
|کد مولف | |کد مولف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE13248AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''شیخ حسن اصفهانی کربلایی'''، مؤلف | '''شیخ حسن اصفهانی کربلایی''' (متوفای 1322ق-کاظمیه)، مؤلف «[[تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو|تاریخ دخانیه]]»، از فضلای حوزه سامرا و کربلا و از شاگردان ممتاز [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|میرزای شیرازی]] و سید اسماعیل صدر بوده است. وی تقریرات درس [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|میرزا]] را نیز مینوشت. برای نمونه میتوان به تقریرات درس استادش درباره قاعده «الناس مسلطون علی أموالهم» اشاره کرد. | ||
==نام و لقب، مکان تولد== | ==نام و لقب، مکان تولد== | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۳: | ||
وی از فضلای بنام سامرا و کربلا بود. او در فقه تبحر ویژهای داشته است<ref>ر.ک: همان</ref>. شیخ حسن دروس مقدماتی را نزد فضلای کربلا آموخت و در حدود سال 1300 به سامرا هجرت کرد. وی مدتی طولانی در درس مجدد شیرازی شرکت کرد و تقریرات درس او را در فقه و اصول نگاشت<ref>ر.ک: همان</ref>. | وی از فضلای بنام سامرا و کربلا بود. او در فقه تبحر ویژهای داشته است<ref>ر.ک: همان</ref>. شیخ حسن دروس مقدماتی را نزد فضلای کربلا آموخت و در حدود سال 1300 به سامرا هجرت کرد. وی مدتی طولانی در درس مجدد شیرازی شرکت کرد و تقریرات درس او را در فقه و اصول نگاشت<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
«وی تا سال فوت میرزای شیرازی در سامرا ماند و در 1314 به کربلا برگشت و مصاحبت سید اسماعیل صدر را برگزید»<ref>همان</ref>. | «وی تا سال فوت [[میرزای شیرازی، محمدحسن بن محمود|میرزای شیرازی]] در سامرا ماند و در 1314 به کربلا برگشت و مصاحبت سید اسماعیل صدر را برگزید»<ref>همان</ref>. | ||
==همبحثان== | ==همبحثان== | ||
از همبحثان شیخ حسن میتوان شیخ محمدرضا نجفی، میرزای نائینی و شیخ عبدالکریم حائری را نام برد<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. | از همبحثان شیخ حسن میتوان شیخ محمدرضا نجفی، [[نائینی، محمدحسین|میرزای نائینی]] و [[حائری یزدی، عبدالکریم|شیخ عبدالکریم حائری]] را نام برد<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. | ||
نقل شده، میرزای نائینی میگفت: «من با شیخ حسن شش بار رسائل شیخ را مباحثه کردم. سه بار او برای من تقریر کرد و سه بار من برای او»<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | |||
همچنین نقل شده که: «شیخ حسن و مرحوم | نقل شده، [[نائینی، محمدحسین|میرزای نائینی]] میگفت: «من با شیخ حسن شش بار رسائل شیخ را مباحثه کردم. سه بار او برای من تقریر کرد و سه بار من برای او»<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | ||
همچنین نقل شده که: «شیخ حسن و [[نائینی، محمدحسین|مرحوم نائینی]]، مرحوم حاج سید اسماعیل صدر را اعلم میدانستند. وقتی مرحوم [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] علت را پرسید، گفتند: ما بحث نماز مسافر را نزد او خواندیم و به این نتیجه رسیدیم»<ref>ر.ک: همان</ref>. | |||
==فعالیتهای سیاسی== | ==فعالیتهای سیاسی== | ||
هنگامی که ماجرای تنباکو پیش آمد و ناصرالدین شاه امتیاز آن را به انگلیس داد، شیخ حسن کربلایی یک رساله فارسی در شرح این واقعه نوشت که نوشتنش در سال 1310 پایان یافت<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>. | هنگامی که ماجرای تنباکو پیش آمد و ناصرالدین شاه امتیاز آن را به انگلیس داد، شیخ حسن کربلایی یک رساله فارسی در شرح این واقعه نوشت که نوشتنش در سال 1310 پایان یافت<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>. | ||
به نقل آیتالله سید محمد حسینی همدانی، معروف به آقا نجفی، شیخ حسن به توصیه میرزای | |||
به نقل آیتالله سید محمد حسینی همدانی، معروف به آقا نجفی، شیخ حسن به توصیه [[نائینی، محمدحسین|میرزای نائینی]]، کتاب [[تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو|تاریخ دخانیه]] را که تقریبا جامعترین کتاب در این خصوص است نوشت<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | |||
==سخن بزرگان درباره او== | ==سخن بزرگان درباره او== | ||
علامه شرف‌الدین مینویسد: «وی و نائینی همچون دو اسب تیزرو بودند و چونان دو ستارهای که از یک چشمه برخاستهاند؛ جز آنکه حسن، سعه صدر بیشتری نسبت به نائینی داشت و در بحث و مناظره از وی شجاعتر بود»<ref>ر.ک: همان</ref>. | [[شرف‌الدین، عبدالحسین|علامه شرف‌الدین]] مینویسد: «وی و نائینی همچون دو اسب تیزرو بودند و چونان دو ستارهای که از یک چشمه برخاستهاند؛ جز آنکه حسن، سعه صدر بیشتری نسبت به نائینی داشت و در بحث و مناظره از وی شجاعتر بود»<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==فرزند== | ==فرزند== | ||
نسخهٔ ۹ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۵۳
| نام | اصفهاني کربلائي، حسن |
|---|---|
| نام های دیگر | حسن بن علي بن محمدرضا بن محسن تستري اصفهاني حائري مشهور به کربلايي
اصفهاني، شيخ حسن |
| نام پدر | علی |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 1322ق |
| اساتید | میرزای شیرازی و سید اسماعیل صدر |
| برخی آثار | تاريخ دخانيه يا تاريخ وقايع تحريم تنباکو |
| کد مولف | AUTHORCODE13248AUTHORCODE |
شیخ حسن اصفهانی کربلایی (متوفای 1322ق-کاظمیه)، مؤلف «تاریخ دخانیه»، از فضلای حوزه سامرا و کربلا و از شاگردان ممتاز میرزای شیرازی و سید اسماعیل صدر بوده است. وی تقریرات درس میرزا را نیز مینوشت. برای نمونه میتوان به تقریرات درس استادش درباره قاعده «الناس مسلطون علی أموالهم» اشاره کرد.
نام و لقب، مکان تولد
«شیخ حسن بن علی بن محمدرضا بن محسن تستری، اصلا اصفهانی حائری و مشهور به کربلایی، عالمی جلیل و فقیهی فاضل بود. او در کربلا متولد شد - ولذا به کربلایی مشهور شد - در همان جا بالید و در مدرسه «حسن خان» اقامت گزید»[۱].
جایگاه علمی
وی از فضلای بنام سامرا و کربلا بود. او در فقه تبحر ویژهای داشته است[۲]. شیخ حسن دروس مقدماتی را نزد فضلای کربلا آموخت و در حدود سال 1300 به سامرا هجرت کرد. وی مدتی طولانی در درس مجدد شیرازی شرکت کرد و تقریرات درس او را در فقه و اصول نگاشت[۳].
«وی تا سال فوت میرزای شیرازی در سامرا ماند و در 1314 به کربلا برگشت و مصاحبت سید اسماعیل صدر را برگزید»[۴].
همبحثان
از همبحثان شیخ حسن میتوان شیخ محمدرضا نجفی، میرزای نائینی و شیخ عبدالکریم حائری را نام برد[۵].
نقل شده، میرزای نائینی میگفت: «من با شیخ حسن شش بار رسائل شیخ را مباحثه کردم. سه بار او برای من تقریر کرد و سه بار من برای او»[۶].
همچنین نقل شده که: «شیخ حسن و مرحوم نائینی، مرحوم حاج سید اسماعیل صدر را اعلم میدانستند. وقتی مرحوم آخوند خراسانی علت را پرسید، گفتند: ما بحث نماز مسافر را نزد او خواندیم و به این نتیجه رسیدیم»[۷].
فعالیتهای سیاسی
هنگامی که ماجرای تنباکو پیش آمد و ناصرالدین شاه امتیاز آن را به انگلیس داد، شیخ حسن کربلایی یک رساله فارسی در شرح این واقعه نوشت که نوشتنش در سال 1310 پایان یافت[۸].
به نقل آیتالله سید محمد حسینی همدانی، معروف به آقا نجفی، شیخ حسن به توصیه میرزای نائینی، کتاب تاریخ دخانیه را که تقریبا جامعترین کتاب در این خصوص است نوشت[۹].
سخن بزرگان درباره او
علامه شرف‌الدین مینویسد: «وی و نائینی همچون دو اسب تیزرو بودند و چونان دو ستارهای که از یک چشمه برخاستهاند؛ جز آنکه حسن، سعه صدر بیشتری نسبت به نائینی داشت و در بحث و مناظره از وی شجاعتر بود»[۱۰].
فرزند
شیخ حسن پسری داشت به نام ابوالقاسم که در خانه میرزای نائینی بزرگ شد و به همین دلیل او را پدر صدا میکرد. ابوالقاسم بعدها مدیر شرکت چرخ خیاطی سینگر در بغداد شد[۱۱].
وفات
او در مصاحبت سید اسماعیل صدر در کربلا درس میخواند و پس از مدتی به نجف رفت. اما اندکی بعد در آنجا مریض شد و برای معالجه به کاظمیه رفت و در همان جا در روز پنجشنبه 17 ربیعالاول 1322ق، از دنیا رفت و در همان شهر دفن شد[۱۲].
شیخ حسن در سن چهل و چند سالگی فوت کرد و بهخاطر دوستی نزدیکش با میرزای نائینی، او تکفل خانوادهاش را برعهده گرفت[۱۳].
اساتید
- میرزای شیرازی؛
- سید محمد اصفهانی فشارکی؛
- سید اسماعیل صدر؛
- شیخ فضلالله نوری؛
- ملا فتحالله سلطانآبادی[۱۴].
شاگردان
- محمدکاظم شیرازی؛
- سید شرف‌الدین[۱۵]
آثار
- تاریخ دخانیه؛
- تقریرات درس میرزای شیرازی درباره قاعده «الناس مسلطون علی أموالهم»[۱۶].
پانویس
منابع مقاله
جعفریان، رسول، مقدمه کتاب «تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو»، اثر شیخ حسن اصفهانی کربلائی، به کوشش رسول جعفریان، دفتر نشر الهادی، قم، 1377ش.