مبانی و سیر تاریخی تفسیر موضوعی قرآن

مبانی و سیر تاریخی تفسیر موضوعی قرآن
پدیدآوران	یدالله پور، بهروز (نويسنده)
ناشر	دار العلم
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1383 ش
چاپ	1
شابک	‎964-7669-66-6
موضوع	تفسیر - تاریخ تفسیر - فن
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏92‎‏ ‎‏/‎‏ی‎‏4‎‏م‎‏2‎‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

مبانى و سير تاريخى تفسير موضوعى قرآن اثرى است به زبان فارسى نوشته آقاى بهروز يداللّه‌پور.نويسنده در اين كتاب با اشاره به اينكه از صدر اسلام تاكنون، تفسير قرآن به دو صورت انجام شده است:يكى تفسير ترتيبى كه با نظم و ترتيب سور قرآن مجيد هماهنگى دارد و ديگرى تفسير موضوعى كه با هدف دستيابى به مفاهيم و حقيقت آيات قرآن كريم براساس موضوعات مختلف انجام مى‌پذيرد، به بررسى سير تاريخى تفسيرنويسى موضوعى مى‌پردازد.

به اعتقاد نويسنده تقدّم تفسير ترتيبى بر تفسير موضوعى پنداشت نادرستى است و تفسير موضوعى همانند تفسير ترتيبى از مرحله ابتدايى و با شرحى كوتاه در موضوعات و انطباق يك موضوع از آيه ديگر شروع گرديده و كم‌كم رو به گسترش نهاده است.

تعريف تفسير موضوعى، اهميت و ضرورت آن، مراحل تفسير و روش تحقيق در اين نوع تفسير و ارائه تعريفى جديد از تفسير موضوعى، سير تاريخى نگارش تفسير موضوعى از صدر اسلام تاكنون و نيز سير نگارش آن در عصر حاضر و معرفى بالاترين سطح از سطوح تفسير موضوعى، بررسى ادله مخالفان تفسير موضوعى و نيز بررسى مبانى و ادلۀ اثباتى اين نوع از تفسير نظير مستندات قرآنى، سنت نبوى و سيرۀ ائمه اطهار عليهم‌السلام و نيز عقل، رابطۀ تفسير ترتيبى و تفسير موضوعى، بررسى ارتباط ميان روش تفسير قرآن به قرآن و روش تفسير موضوعى، بيان نحوه برخورد ميان روايات‌ضرب قرآن به قرآن و روش تفسير موضوعى و تحليل مفهومى اين روايات و بطور خلاصه بيان صريح مبانى و سير تاريخى تفسير موضوعى قرآن مجيد، موضوعاتى است كه در اين كتاب بدانها پرداخته شده است.

ساختار

كتاب مشتمل بر يك مقدمه و چهار فصل ذيل و يك نتيجه‌گيرى است:

فصل اول: «تفسير موضوعي» به عناوين مى‌پردازد:معناى لغوى و اصطلاحى تفسير، تعريف تفسير موضوعى، اهميت و ضرورت تفسير موضوعى، روش تحقيق در تفسير موضوعى، روش يا روشهاى بحث در تفسير موضوعى، روش بحث در موضوعى از خلال قرآن و تفاوت تفسير موضوعى و علوم قرآنی.

فصل دوم: «سير تاريخى تفسير موضوعى قرآن» به عناوينى چون:كتاب‌شناسى آيات الاحكام(آيات الاحكام اهل سنت، آيات الاحكام زيديه، آيات الاحكام شيعه) كتاب‌شناسى آيات نازله در شأن اهل‌بيت عليهم‌السلام، كتاب‌شناسى آيات متشابهات، كتاب‌شناسى ناسخ و منسوخ، تفسير موضوعى در عصر حاضر، مفسران موضوعى در مصر، مفسران موضوعى در ايران و كتاب‌شناسى داستانهاى قرآن پرداخته است.

فصل سوم: «جايگاه تفسير موضوعى و مبانى آن» به بررسى:مبانى و ادله مخالفان تفسير موضوعى(مبانى قرآنى، مبانى روايى و مبانى عقلى)، مبانى تفسير موضوعى (مبناى قرآنى تفسير موضوعى، مبناى روايى و مبناى عقلى تفسير موضوعى و...) و گستردگى‌افق بحث در تفسير موضوعى پرداخته است.

در فصل چهارم: «ارتباط تفسير موضوعى با تفسير ترتيبى» به بررسى:رابطۀ تفسير موضوعى با روش تفسير ترتيبى، روش تفسير قرآن به قرآن و روش تفسير موضوعى، روايات ضرب قرآن به قرآن با روش تفسير موضوعى و تحليل مفهومى و فقه الحديثى روايات ضرب قرآن به قرآن پرداخته شده است.در پايان هم نتيجه‌گيرى از مطالب كتاب، فهرست منابع و مآخذ عربى و فارسى كتاب درج شده است.فهرست مطالب كتاب نيز در ابتداى آن آمده است.

نسخه‌شناسى

نويسنده كتاب آقاى بهروز يد اللّه‌پور است.اين كتاب در قطع رقعى با جلد شوميز در 191 صفحه نخستين‌بار در سال 1383 شمسى از سوی «موسسۀ انتشارات دار العلم» قم منتشر شده است.