غیبت و مهدویت در تشیع امامیه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '(عليه‌السلام)' به ' عليه‌السلام')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۲۵: خط ۲۵:
}}
}}


'''غيبت و مهدویت در تشيع اماميه از ديدگاه دكتر جاسم حسين و دكتر ساشادينا''' اثر فارسى محمود رضا افتخارزاده، نقد و بررسى آراء و نظرات دو تن از شیعیان روشنفكر در زمينه عقيده مهدویت است.
'''غيبت و مهدویت در تشيع اماميه از ديدگاه دكتر جاسم حسين و دكتر ساشادينا''' اثر فارسى محمود رضا افتخارزاده، نقد و بررسى آراء و نظرات دو تن از شیعیان روشنفكر در زمينه عقيده مهدویت است.


كتاب به منظور آشنايى محققین با عقايد دكتر جاسم حسين و دكتر عبدالعزيز عبدالحسين ساشادينا و نكات ضعف اعتقادات آن‌ها درباره مهدویت، در سال 1369ش ترجمه و تهيه شده است.
كتاب به منظور آشنايى محققین با عقايد دكتر جاسم حسين و دكتر عبدالعزيز عبدالحسين ساشادينا و نكات ضعف اعتقادات آن‌ها درباره مهدویت، در سال 1369ش ترجمه و تهيه شده است.
خط ۳۸: خط ۳۸:
به گفته مترجم، اين دو محقق، بيشتر در زمينه دو مقوله «القائم (عنصر قيام در قضيه مهدویت)» و «المنتظر(عنصر انتظار ظهور امام)» و برخى مسائل ديگر، حرف و حديث دارند و به ناروا از نظرات نوبختى، به نفع خود سود جسته‌اند.
به گفته مترجم، اين دو محقق، بيشتر در زمينه دو مقوله «القائم (عنصر قيام در قضيه مهدویت)» و «المنتظر(عنصر انتظار ظهور امام)» و برخى مسائل ديگر، حرف و حديث دارند و به ناروا از نظرات نوبختى، به نفع خود سود جسته‌اند.


به گفته مترجم، نظرات نوبختى آخرين حرف و دقيق‌ترين سخن شیعیان در زمينه مهدویت نيست. مترجم در پاورقى و مقدمه مفصل كتاب، به نقد سخنان و نظرات اين دو محقق پرداخته است.
به گفته مترجم، نظرات نوبختى آخرين حرف و دقيق‌ترين سخن شیعیان در زمينه مهدویت نيست. مترجم در پاورقى و مقدمه مفصل كتاب، به نقد سخنان و نظرات اين دو محقق پرداخته است.


== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==
خط ۵۵: خط ۵۵:
نخست آنكه بررسى منابع اوليه تشيع اماميه او را به اين نتيجه رسانده است كه امام دوازدهم(ع) پس از غيبت اوليه‌اش، نقش «القائم بالجهاد» (قيام براى احقاق حق خاندان پيامبر(ص)) را بر عهده داشته است كه بايد در آينده نزدیکى ظهور كند.
نخست آنكه بررسى منابع اوليه تشيع اماميه او را به اين نتيجه رسانده است كه امام دوازدهم(ع) پس از غيبت اوليه‌اش، نقش «القائم بالجهاد» (قيام براى احقاق حق خاندان پيامبر(ص)) را بر عهده داشته است كه بايد در آينده نزدیکى ظهور كند.


دوم آنكه وى مدعى است دريافت اين مطلب كه: «شیعیان مشوش بودند كه آيا عنوان «المهدى» بايد بر «القائم» اضافه شده باشد»، نظريه او را مبنى بر اينكه غيبت كبراى امام دوازدهم(ع) به نقش او به عنوان «مهدى منتظر»، اهميت داده است، تائيد مى‌كند.
دوم آنكه وى مدعى است دريافت اين مطلب كه: «شیعیان مشوش بودند كه آيا عنوان «المهدى» بايد بر «القائم» اضافه شده باشد»، نظريه او را مبنى بر اينكه غيبت كبراى امام دوازدهم(ع) به نقش او به عنوان «مهدى منتظر»، اهميت داده است، تائيد مى‌كند.


سوم اينكه تفسير مواد اوليه مهدویت به يك مفهوم كلامى پيچيده و غيرطبيعى، توسط علماء دوره صفويه، مبيّن تلاش آنان براى توجيه قابل قبول چند حديث مربوط به ولادت و غيبت امام مهدى(عج) است.
سوم اينكه تفسير مواد اوليه مهدویت به يك مفهوم كلامى پيچيده و غيرطبيعى، توسط علماء دوره صفويه، مبيّن تلاش آنان براى توجيه قابل قبول چند حديث مربوط به ولادت و غيبت امام مهدى(عج) است.


نتايج حاصله از پژوهش ساشادينا، عبارتند از اينكه: علماء اماميه كوشيدند تا عقايد مربوط به امامت و مهدویت امام دوازدهم(ع) را مستدلاً اثبات كنند و همين كوشش‌ها بود كه با وجود آزار و شكنجه شیعیان توسط رژيم‌هاى مختلف، ضامن بقاء عقايد شيعى شد. سپس وى در رساله‌اش مى‌كوشد تا با دقت، اين سه مطلب را اثبات كند.
نتايج حاصله از پژوهش ساشادينا، عبارتند از اينكه: علماء اماميه كوشيدند تا عقايد مربوط به امامت و مهدویت امام دوازدهم(ع) را مستدلاً اثبات كنند و همين كوشش‌ها بود كه با وجود آزار و شكنجه شیعیان توسط رژيم‌هاى مختلف، ضامن بقاء عقايد شيعى شد. سپس وى در رساله‌اش مى‌كوشد تا با دقت، اين سه مطلب را اثبات كند.


وى پژوهش خود را با بررسى اصطلاح «المهدى» آغاز كرده و تذكر مى‌دهد كه اين اصطلاح در قرآن به‌كار نرفته و در عوض، اصطلاح «المهتدى» استعمال شده است.
وى پژوهش خود را با بررسى اصطلاح «المهدى» آغاز كرده و تذكر مى‌دهد كه اين اصطلاح در قرآن به‌كار نرفته و در عوض، اصطلاح «المهتدى» استعمال شده است.
خط ۶۵: خط ۶۵:
آنگاه وى كوشيده است تا به ترسيم چگونگى پيدايش «ايده مهدى» و تسلسل تاريخى آن در ميان شيعان اوليه بپردازد.
آنگاه وى كوشيده است تا به ترسيم چگونگى پيدايش «ايده مهدى» و تسلسل تاريخى آن در ميان شيعان اوليه بپردازد.


به نظر وى، رؤياى منجى، آنچنان دل‌انگيز بود كه موجب شد تا شیعیان ستمديده، به ايده «مهدى منتظر» دل خوش دارند.
به نظر وى، رؤياى منجى، آنچنان دل‌انگيز بود كه موجب شد تا شیعیان ستمديده، به ايده «مهدى منتظر» دل خوش دارند.


ازين پس او مى‌كوشد تا تحول عقيده به مهدى را از شكل ساده اوليه عقيده به يك منجى غيبى، به يك عقيده پيچيده كه مى‌گويد يك مجدّد دينى در آخرالزمان ظهور خواهد كرد، ترسيم كند. وى در نتيجه‌گيرى نهائى‌اش مى‌گويد كه تنظيم ايده مهدویت و روشن سازى آن در طى سه مرحله انجام گرفته است:
ازين پس او مى‌كوشد تا تحول عقيده به مهدى را از شكل ساده اوليه عقيده به يك منجى غيبى، به يك عقيده پيچيده كه مى‌گويد يك مجدّد دينى در آخرالزمان ظهور خواهد كرد، ترسيم كند. وى در نتيجه‌گيرى نهائى‌اش مى‌گويد كه تنظيم ايده مهدویت و روشن سازى آن در طى سه مرحله انجام گرفته است:
خط ۷۳: خط ۷۳:
دوم؛ زمانى است كه امام دوازدهم(ع) توسط سفراء اوليه‌اش نمايندگى مى‌شد و بيشتر چنين پيداست كه غيبت او به‌طور موقت انتظار مى‌رفت.
دوم؛ زمانى است كه امام دوازدهم(ع) توسط سفراء اوليه‌اش نمايندگى مى‌شد و بيشتر چنين پيداست كه غيبت او به‌طور موقت انتظار مى‌رفت.


سوم؛ با غيبت كبرى آغاز مى‌شود كه رهبر خاصى براى رهبرى و هدايت شیعیان تدارکديده نشده و به جاى آن راويان اخبار امامان، مسئول اين كار مى‌شوند.
سوم؛ با غيبت كبرى آغاز مى‌شود كه رهبر خاصى براى رهبرى و هدايت شیعیان تدارکديده نشده و به جاى آن راويان اخبار امامان، مسئول اين كار مى‌شوند.


بنا به عقيده وى، اين راويان، ايده غيبت امام را با ايده «مهدى موعود» كه در احاديث اسلامى وجود داشت، درآميختند تا عقيده «مهدى منجى نهائى» را تنظيم كنند.
بنا به عقيده وى، اين راويان، ايده غيبت امام را با ايده «مهدى موعود» كه در احاديث اسلامى وجود داشت، درآميختند تا عقيده «مهدى منجى نهائى» را تنظيم كنند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش