عيون أخبار الرضا عليه‌السلام (ترجمه آقانجفی)

عيون أخبار الرضا عليه‌السلام
پدیدآوران	ابن‌بابویه، محمد بن علی (نويسنده) آقانجفی‌، محمدتقی بن محمدباقر (مترجم)
عنوان‌های دیگر	عیون اخبار الرضا(ع). فارسی
ناشر	علميه اسلاميه
مکان نشر	تهران - ایران
چاپ	1
موضوع	احادیث شیعه - قرن 4ق. علی بن موسی(ع)، امام هشتم، 153 - 203ق.
زبان	فارسی
تعداد جلد	2
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏129‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ع‎‏9041‎‏ ‎‏1300
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

عيون أخبار الرضا(ع) اثر شيخ صدوق(ره) با ترجمه و شرح محمدتقى اصفهانى (مشهور به آقا نجفى)، حاوى روايات مربوط به امام رضا(ع) مى‌باشد.

مترجم در ابتداى كتاب سبک و روش ترجمه خود را اينچنين بيان مى‌كند: «على قدر الامكان از عبارت حديث بيرون نشدم چه در اغلب موارد نقل به معنى كردم و ليكن معنى، مطلق حديث است بنا بر ظاهر مكشوف در نزد اين قاصر.» اين سخن مترجم ظاهراً حاكى از اين است كه روش او در اين ترجمه، انتقال معانى الفاظ به زبان فارسى و انعكاس ساختارهاى زبان متن اصلى در ترجمه است. در اين شيوه كه به آن ترجمه «تحت اللفظى» اطلاق مى‌شود مترجم فقط سعى مى‌كند كه براى هر يك از كلمه‌هاى متن اصلى، مرادف و يا معادل مناسبى پيدا كند تا معناى هر يك را مقابل هر واژه قرار دهد. اين نوع ترجمه با آنكه از ترجمه لفظ به لفظ بهتر است ولى باز موجب نارسايى در كلام مى‌شود؛ چراكه در اين روش، ترجمه بدون ملاحظه سيستم جمله‌بندى و ساختار نحوى زبان مقصد صورت مى‌گيرد كه در نتيجه ترجمه را از روانى و خوشخوان بودن تا حدّ زيادى مى‌اندازد. به عنوان مثال:صفحه 48 «اى فضل بحق قرابتى كه من به رسول خدا(ص) دارم كه اگر پسر عم مرا نياوردى الان هر آينه مى‌گيرم چيزى را كه در او است دو چشم تو.» كه جمله اخير ترجمه (مى‌گيرم چيزى را كه در او است دو چشم تو) مقابل «لآخذنّ الذى فيه عيناك» است كه مترجم مى‌توانست خواننده را بدون سردرگمى و بدون نياز به توضيح، معنا و مفهوم جمله را به او بفهماند و چنين ترجمه كند: «اگر هم‌اكنون پسر عمويم را به اينجا نياورى، به خويشاونديم با پيامبر گردنت را مى‌زنم» (ترجمه على اكبر غفارى، باب 4، حديث 5) و صفحه 23 «اى زياد اين على(ع) كتاب او كتاب من‌است و كلام او كلام من است و رسول و پيغام‌آور او پيغام‌آور من است و آنچه بگويد گفته گفته او است» و شايد بهتر بود اينگونه بياورد: «زياد!اين شخص نوشته‌اش نوشته من، گفتارش گفتار من و فرستاده‌اش فرستاده‌ى من است و هرچه بگويد مطلب همان است كه او گفته است.»(ترجمه على اكبر غفارى، باب 4، حديث 25) از مزاياى اين ترجمه، آنجا كه روايتى احتياج به توضيحى داشته است تا خواننده روايت را بهتر و آسان‌تر بفهمد با كلمه «مترجم گويد» اينكار صورت گرفته است.

با اينكه اين ترجمه موجب شده است تا افراد و دوستداران اهل‌بيت(ع) از فارسى‌زبانان از كلمات معصومين(ع) منتفع و بهره‌مند شوند، ولى به بايسته‌هايى كه در يك ترجمه لازم است و اين ترجمه فاقد آن است، اشاره مى‌شود: مترجم به نسخه‌هاى خطى و آنچه مورد اعتماد خويش در ترجمه بوده است اشاره‌اى نداشته است. مترجم متن عربى را نياورده كه اين كار مجال را از خواننده براى تطبيق مى‌گيرد. ترجمه فاقد عنوان‌بندى مستقيم در اكثر موارد است، فقط شماره باب در بالاى صفحات آمده، روايات هر باب فاقد شماره مسلسل مى‌باشد و جدايى روايات با ذكر «نص ديگر» از يكديگر تمييز داده مى‌شود. عدم قلم متناسب و فشردگى خطوط كه خواندن را مشكل مى‌نمايد. سلسله سند روايات حذف و در آخر كتاب هم ذكر «مشيخه» گنجانده نشده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب

وابسته‌ها

ابن‌بابویه، محمد بن علی (نويسنده)

آقانجفی‌، محمدتقی بن محمدباقر (مترجم)

عيون أخبار الرضا علیه‌السلام (ترجمه روغنی قزوینی)

عيون أخبار الرضا عليه‌السلام (تصحیح لاجوردی‌)

متن و ترجمه عیون أخبار الرضا علیه‌السلام