الوافي في كيفية ترتيل القرآن الكريم

الوافي في کیفیة ترتیل القرآن الکریم
پدیدآوران	افندی، سلیمان بن حسین (نويسنده) ابن‌جزری (نويسنده) شافعی حفیان، احمد محمود عبدالسمیع (شارح)
عنوان‌های دیگر	الجزریه. شرح تحفه الاطفال. شرح بروایه حفص عن عاصم الکوفی، شرح واف لمتنی الجزریه و تحفه الاطفال
ناشر	دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1421 ق یا 2000 م
چاپ	1
موضوع	ابن جزری، محمد بن محمد، ۷۵۱ - ۸۳۳ق. الجزریه - نقد و تفسیر افندی، سلیمان بن حسین. تحفه الاطفال - نقد و تفسیر قرآن - تجوید
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏78‎‏/‎‏85‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ج‎‏4025‎‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الوافي في كيفية ترتيل القرآن الكريم ترتيل يعنى درست خواندن و شمرده و شيوا خواندن قرآن مجيد اميرالمؤمنين‌ عليه‌السلام فرمودند: «الترتيل تجويد الحروف و معرفة الوقوف» یعنى ترتيل، خوب ادا كردن حروف و آشنايى به وقفهاى قرآن است.«الوافي» کيفيت ترتيل قرآن را طبق روايت حفص از عاصم بررسى مى‌كند.

اين كتاب كه توسط احمد محمود عبدالسميع الشافعى گردآورى شده حاوى سه بخش مى‌باشد.بخش اول شرح متن «تحفة الاطفال» نوشتۀ سليمان بن حسين بن محمد جمزورى مشهور به افندى است.جمزورى فردى شافعى مذهب و صوفى بود و در زمره شاگردان شيخ مجاهد الاحمدى، قرار داشت.

جمزورى منظومۀ «تحفة الاطفال» را درباره احكام نون و تنوين و ممدود نگاشته است.البته اين اثر منحصر به احكام نون و تنوين و ممدود نيست بلكه احكام ميم ساكنة لام تعريف و لام الفعل، احكام ميم و نون مشدّد و غيره را شامل است.

بخش دوم، شرح متن «الجزرية» نوشته محمد بن جزرى شافعى است.جزرى، منسوب به جزيرة ابن عمر در بلاد خاور است و به گفتۀ قاموس شهرى است در شمال موصل كه محيط بر رودخانۀ دجله مى‌باشد.در اين منظومه ابن جزرى به بيان پاره‌اى از مسائل مربوط به علم قرائت كه توجه به آن شايسته و بايسته است، پرداخته است.مسائلى چون مخارج حروف و صفات آن، تجويد، ترقيق و غيره.

بخش سوم كتاب دربرگيرنده 150 سؤال است كه به 113 سؤال پاسخ داده شده و 37 سؤال ديگر بدون جواب باقى مانده است.اين سؤال و جوابها از متن دو منظومه و شرح آن‌دو انتخاب شده و در واقع براى متعلمين جنبۀ تمرينى دارد و به آنها روش استنباط احكام و چگونگى پاسخ گويى به سؤالاتى را كه با آنها مواجه مى‌شوند، مى‌آموزد.

ساختار

احمد محمود عبدالسميع الشافعى كه عهده‌دار گردآورى و ترتيب مطالب اين مجموعه شده، ابتدا مقدمه‌اى بر آن نگاشته، سپس بخشى را تحت عنوان «بعض المباحث الهادفة» حاوى مطالبى دربارۀ فرق بين قارئ و مقرئ و آداب اين‌دو، فرق بين قرائات و روايات، مبادى علم تجويد و حول آيات القرآن الكريم و سوره بدان افزوده است.

سپس در باب اول به شرح متن «تحفة الاطفال» و در باب دوم به شرح متن «الجزرية» پرداخته است.در «تحفة الاطفال» مباحثى چون احكام نون ساكنة و تنوين، احكام ميم و نون مشدّدة، احكام ميم ساكنه، اقسام مدّ، احكام مدّ و غيره مورد بررسى واقع شده و در «الجزرية» مباحثى چون مخارج حروف صفات، تجويد، ترقيق، استعمال حروف، راءات و غيره مطرح شده است.

باب سوم هم شامل سؤال و جوابهايى است كه جنبۀ تمرينى دارد.

در ادامه متن چهار منظومه يعنى: تحفة الاطفال، الجزرية،إغاثة اللهفان في عدد صفات الحروف و متن نظم القول في اوصاف الحروف و نيز بعض المباحث الهادفة نظير فضيلت برخى سور، آداب تلاوت و استماع و غيره و نيز خاتمه به كتاب افزوده شده است.

در پايان مراجع و مصادر كتاب و فهرست محتويات كتاب درج شده است.

نسخه‌شناسى

اين كتاب توسط احمد محمود عبدالسميع الشافعى نگاشته شده و از سوى انتشارات «دار الكتب العلمية» بيروت در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 240 صفحه براى اولين‌بار در سال 1421 هجرى به طبع رسيده است.

منابع مقاله

مقدمه نويسنده و متن كتاب