زنجانی، فضل‌الله

زنجانی، فضل‌الله

نام	زنجانی، فضل‌الله
نام‎های دیگر	شیخ‎الاسلام زنجانی، فضل‌الله شیخ‎الاسلام زنجانی، فضل‌الله بن نصرالله
نام پدر
متولد	1264 ش
محل تولد
رحلت	1333 ش یا 1373 ق
اساتید
برخی آثار
کد مؤلف	AUTHORCODE2672AUTHORCODE

ولادت

«ميرزا فضل‌الله زنجانى»، معروف به «شيخ‌الاسلام» در روز جمعه، بيست و سوم شوال 1302ق، در خانواده‌اى مذهبى، علمى و معنوى در شهر زنجان پا به عرصه هستى نهاد.

کسب علم و دانش

وى پس از سپرى كردن دوران كودكى، شروع به تحصيل علوم اسلامى نمود و چون اجداد و نياكانش، در وادى علم و فقاهت قدم گذاشت و رنج‌هاى اين راه را به جان خريد.

او تحصيلات علوم ابتدايى را در زادگاهش طى نمود و ادبيات عرب، منطق، فقه، اصول، كلام و حكمت را از استادان همشهرى خود آموخت. ميرزا فضل‌الله در سال 1331ق، به‌همراه برادر كوچك‌ترش ميرزا ابوعبدالله، راهى عراق گرديد و هشت سال با او در آن سرزمينِ قدسى به كسب علوم آل محمد پرداخت. وى در سال 1339ق، به زنجان بازگشت و به خدمات علمى - دينى مشغول شد.

استادان

شيخ‌الاسلام در مقاطع مختلف، از برخى بزرگان و انديشمندان اسلامى بهره برده است كه هريك در زمان خويش شهره آفاق بودند.

استادان وى به ترتيبى كه در تراجم آمده بدين شرح است:

1. ميرزا عبدالمجيد زنجانى (وفات 1324ق)؛
2. ميرزا عبدالله كاوندى زنجانى (وفات 1329ق)؛
3. سيد محمدكاظم يزدى طباطبايى (1248 - 1337ق)؛
4. ملا فتح‌الله شيخ‌الشريعه اصفهانى (1266 - 1339ق)؛
5. ميرزا محمدتقى شيرازى (1285 - 1338ق)؛
6. ضياءالدين عراقى (1278 - 1361ق).

اجازات

وى براى ورود به قافله حاملان حديث و ناقلان روايت، از برخى بزرگان عالمان جهان تشيع و تسنن موفق به دريافت اجازه روايتى گرديد كه به اسامى آن‌ها اكتفا مى‌گردد:

1. سيد حسن صدركاظمى، به تاريخ 28 رجب 1339ق؛
2. سيد محمد فيروزآبادى؛
3. سيد ابوالحسن اصفهانى؛
4. سيد محمود آلوسى از عالمان محدث و معروف اهل سنت، به تاريخ 22 شعبان 1339ق.

برخى از دانشمندان اسلامى مانند آيات: سيد شهاب‌الدين مرعشى نجفى و شيخ موسى عباسى زنجانى، از معظم‌له اجازه نقل حديث دارند.

آثار

1. رسالة أصالة الماهية؛
2. رسالة الماهيات في التحقيق؛
3. تاريخ علم الكلام في الإسلام؛
4. تاريخ مدينة زنجان و تراجم علماها و رواتها و مشاهير رجالها؛
5. التشيع في التاريخ، 3 جلد؛
6. تعليقه بر تعليقه «منهج المقال» بهبهانى؛
7. تعليقه بر «منهج المقال» استرآبادى؛
8. تعليقه بر «أوائل المقالات»؛
9. حاشيه بر «رسالة حدوث العالم»؛
10. حاشيه بر «شوارق الإلهام»، تأليف ملا عبدالرزاق لاهيجى؛
11. شرح منظومه ملا هادى سبزوارى؛
12. الردّ على الفلاسفة في الواحد البسيط؛
13. علم الكلام و تاريخه في الإسلام؛
14. الكُر و الجمع بين الروايات في تحديده؛
15. الواحد لا يصدر عنه إلاّ الواحد؛
16. نقود على «رسالة الحدوث»، تأليف ملا صدرا؛
17. متفرقات مختصرة و مطولة و تعاليق غير مدونة؛
18. تقريرات درس بعضى از استادان.

رحلت

سرانجام آيت‌الله ميرزا فضل‌الله زنجانى پس از پنجاه سال خدمت صادقانه و تلاش‌هاى دلسوزانه در جهت ارشاد مسلمانان در سال 1370ق، در تهران جان به جان‌آفرين تسليم نمود و به رحمت ايزدى پيوست. پيكر پاك اين عالم دانشمند به شهر مقدس قم منتقل گرديد و پس از تشييع بر دست‌هاى مردم مسلمان و اقامه نماز، در قبرستان نو به خاک سپرده شد.

منابع مقاله

برگرفته از سايت دانشنامه اسلامى در تاريخ 12 مردادماه 1392 به آدرس: http://wiki.ahlolbait.com/index.php/%D9%85%D9%8A%D8%B1%D8%B2%D8%A7_%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%8A.

وابسته‌ها

اوائل المقالات

تاریخ العقیدة الشیعة و فرقها

أوائل المقالات في المذاهب و المختارات