الروضة البهية فيما بين الأشاعرة و الماتريدية

الروضة البهیة فیما بین الأشاعرة و الماتریدیة
پدیدآوران	ابوعذبه، حسن بن عبدالمحسن (نويسنده) دحروج، علی فرید (محقق)
ناشر	دار سبيل الرشاد
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1416 ق یا 1996 م
چاپ	1
موضوع	اسلام - فرقه‎ها اشعریان
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏238‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ر‎‏9*
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الروضة البهية فيما بين الأشاعرة و الماتريدية، اثر حسن بن عبدالحسن بن ابي‌عذبة در بيان فرق‌هاي ميان عقايد اشاعره و ماتريديه به زبان عربی مى‌باشد.

انگيزه تأليف

كتاب در جهت پاسخ به درخواست شخصي در فريضه حج، جهت بيان فرق‌هاي، دو فرقه كلامي اهل سنت است.

مؤلف، كتاب را بر اساس درخواست شخصي كه در ايام فريضه حج در سال 1125ق با او ديدار كرده و از او خواسته تا حقايقي از اختلاف ميان دو مذهب بزرگ اهل سنت برايش تببين كند، تألیف نموده است.

ساختار

در ابتدا مقدمه محقق، سپس مقدمه‌اى از مؤلف ذكر شده و در ادامه فصل اول كه در مسائل مورد اختلاف لفظي در هفت مسأله كه هر مسأله با تيتري جدا و مجزا بيان شده است. سپس فصل دوّم كه درباره مسائل مورد اختلاف معنوي است كه باز در هفت مسأله با تيتر و عناوين مجزا بيان شده است و در پايان تتمه‌اى از مباحث و خاتمه‌اى در مسأله اسم و مسمّي را ذكر كرده است.

گزارش محتوا

او كتاب خويش را در يك مقدمه، دو فصل و يك خاتمه تألیف نموده است.

مقدمه كتاب، با حمد و ثناي الهي آغاز گرديده و سپس علت تألیف كتاب بيان شده و بعد از سخني طولاني پيرامون اصول عقائد اهل سنت كه در دو شخصيت بارز آنها ابوالحسن اشعري و ابومنصور ماتريدي بروز نموده و علماي ديگري كه از اين دو تبعيت و پيروي كرده‌اند، ادامه يافته است. همچنين به برخي كتاب‌هاي مرجع و منبع در شناخت عقائد اين دو مذهب اشاره شده است.

ابوعذبه به طبیعی بودن وجود اختلاف ميان دو مذهب در برخي مسائل اشاره نموده و آن را به دو دسته لفظي و معنوي تقسيم نموده و آن را در دو فصل از كتاب به توضيح پرداخته است.

فصل اول پيرامون: مسائل مورد اختلاف به صورت لفظي است و آن را در هفت مورد عرضه نموده و و ادله خويش را نيز در اثبات ادعاي خويش بيان داشته است و در عين حال از خطاهايي كه در تفكر اشعري و ماتريدي كه توسط برخي افراد تندرو و اهل تشكيك در اين دو مذهب به وجود آمده و قصد مشوّه ساختن مذهب را داشته‌اند، دفاع كرده و تحليل خود را نيز از مضمون اختلافاتي كه با آراء معتزله وجود داشته بيان و سعي نموده تا ميان اجزاء تفكر اسلامی و آراء معتزله ارتباط برقرار سازد.

و اما در فصل دوم: پيرامون مسائل مورد اختلافي معنوي است كه در اين بخش نيز به همان منهج و روشي كه در فصل اول آمده به هفت مورد اختلاف اشاره شده است.

مؤلف در خلال توضيح آخرين مسأله بدون هر گونه تناسب و يا نيازي كه توجيهي براي اين اقدام وي به حساب آيد به شرح حال فخرالدين رازي پرداخته است كه محقق كتاب در مقدمه اشاره نموده است كه وي به دليل وجود نداشتن هر گونه تناسبي با موضوع از كتاب حاضر حذف نموده و در مكان حذف به آن اشاره شده است. تنها توجيهي كه براي اين اقدام مؤلف وجود دارد اين است كه فخر رازي از شخصيت‌هاي بارز اشعري مذهب بوده است.

اين كتاب با تحقيق علي فريد دحروج كه به استخراج آيات و روايات و شرح حال اعلام و شخصيت‌هاي نام برده در كتاب و اماكن، كتاب‌ها، الفاظ، اصطلاحات و برخي مطالب مهم و با باب‌بندي و فصل بندي كه مورد اعتماد مؤلف بوده است به چاپ رسيده است.

نسخه شناسی

نسخه حاضر به كوشش دار سبيل الرشاد شهر بيروت لبنان، در سال 1996م. مطابق با 1416ق. در يك جلد و قطع رقعي و در 204 صفحه با تحقيق و پاورقي‌هاي ارزشمندي از دكتر علي فريد دحروج كه علاوه بر آدرس برخي آيات و روايات و منابع مطالبي از متن كه نياز به توضيح خاصي داشته است را بيان نموده است.

كتاب مزبور براي اولين بار در چاپخانه معارف نظاميه در حيدر آباد هندوستان در ماه رجب سال 1322ق. به چاپ رسيده است.

در پايان مجموعه‌اى از فهرست كتاب كه شامل فهرست آيات، احاديث و روايات، اعلام و شخصيت‌ها، اسامي كتاب‌ها، اماكن، منابع و مصادرو موضوعات و محتويات كتاب ذكر شده است.