التفسير بالماثور و تطويره عند الشيعة الإمامية

التفسیر بالماثور و تطویره عند الشیعه الامامیه

نام کتاب	التفسیر بالماثور و تطویره عند الشیعه الامامیه
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان	امین، احسان (نويسنده)
زبان	عربی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏91‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ت‎‏7
موضوع	تفاسیر - کتاب شناسی تفاسیر ماثوره - شیعه - تاریخ
ناشر	دار الهادي
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1421 هـ.ق
کد اتوماسیون	10491

معرفى كتاب

يكى از منابع تفسير قرآن كريم استفاده از سنت؛يعنى اخبار نبوى

و اهل بيت عليهم السلام است.گرچه اين اصطلاح در علوم قرآن اعم از مراجعه

به معصوم است و آثار منقول از صحابه،تابعين و تابع تابعين را نيز شامل مى‌گردد و اگر

گفته مى‌شود تفسيرى اثرى و مأثور است يعنى به نقل گفته‌هاى مفسرين عصر رسالت بسنده مى‌كند

و ملتزم به ديدگاههاى آنانست.

«التفسير بالمأثور و تطويره عند الشيعة الاسلامية»نوشته آقاى احسان الامينى،اثرى است كه به بررسى مهم‌ترين مباحث

مطرح شده در حوزۀ تفسير مأثور،به ويژه در فرهنگ شيعه اثناعشرى مى‌پردازد.

در اين كتاب به توضيح و شرح اصطلاحاتى چون تفسير،اثر،تفسير مأثور،شيعه،شيعه امامى،

و نيز بيان شبهاتى كه دربارۀ عقايد شيعه اماميه ايراد شده و همچنين بيان عقايد شيعه اماميه

(به عنوان مقدمه بحث از تفسير مأثور از ديدگاه شيعه)پرداخته شده است.

بحث دربارۀ مصادر و منابع تفسير مأثور كه عبارتند از:قرآن كريم،سنت نبوى،اهل بيت عليهم السلام،

صحابه و تابعين،با هدف نشان دادن اتفاق و وحدت ديدگاه مسلمانان دربارۀ مصادر اصلى

تفسير مأثور،بررسى نقاط ضعف تفسيرهاى مأثور نظير وضع و اسرائيليات و

جستجوى اين نقاط ضعف در تفاسير مأثور شيعه و اهل سنت و مقايسۀ آنها با يكديگر،بررسى غلوّ

و تأويل و اثر اين دو در تفسير،بحث دربارۀ تأويل و معناى لغوى و اصطلاحى آن و نيز شرايط تأويل

مقبول و مذموم،روشهاى مواجهه با حديث،به ويژه احاديثى كه شامل تفسير مأثور هستند، نگاهى كلّى به تطور و تحول تفسير و تاريخ تدوين آن و نيز طبقات مفسرين شيعه از زمان پيامبر اكرم(ص)

تا روزگار حاضر و بيان ويژگى‌هاى عام هردوره و معرفى نمونه‌اى از تفاسير مأثور شيعى و بررسى

روش آنها در مواجهه با روايات تفسيرى و...از جمله مطالبى است كه در اين كتاب بدانها پرداخته

شده است.

ويژگى‌ها:

1-در اين كتاب به منابعى استناد شده كه مورد قبول طرفين(شيعه و سنى)

است و از هرگونه تعصب مذهبى در مباحث پرهيز شده است.

2-نتايج علمى به دست آمده بدون هيچ‌گونه تحميلى به هردو گروه(اهل سنت و شيعه)براى

قضاوت و داورى ارائه شده است.

ساختار كتاب:

كتاب مشتمل بر يك مقدمه و شش فصل ذيل كه هرفصل خود

زير مجموعه‌اى از عناوين را داراست،مى‌باشد:

الفصل الاول:«تعريفات»شامل عناوينى چون:التفسير لغة،التفسير اصطلاحا،

الأثر في اللغة،الاثر اصطلاحا،التفسير بالمأثور اصطلاحا،الشيعة،الامامية،...

حول نشأة التشيع و منهج الذهبى فى تقسيم التفاسير.

الفصل الثاني:«مصادر التفسير بالمأثور»عناوينى مانند:القرآن الكريم،السنة النبوية،

اهل البيت،الصحابة و التابعون را دربر مى‌گيرد.

الفصل الثالث:«مسائل التفسير بالمأثور»به مباحثى چون:الوضع،الوضع في التفسير، موارد الوضع في التفاسير الشيعية،الاسرائيليات،الاسرائيليات في كتب التفسير

بالمأثور،معيار التعامل مع الاسرائيليات عند المفسرين الشيعة...مى‌پردازد.

الفصل الرابع:«منهج التعامل مع الحديث»شامل عناوينى چون:اهمية علوم الحديث،

نواقص علوم الحديث،اتجاهات التعامل مع المتشابه من الحديث،اتجاهات المدارس

الفقهية،آثار المنهج في مدارس التفسير،منهج نقد النص في التفسير الشيعى،مى‌باشد.

الفصل الخامس:«تطور التفسير عند الشيعة الامامية»عناوينى چون:طبقات

المفسرين الشيعة و التصنيف المقترح را در بر مى‌گيرد.ذيل عنوان اخير سير تحول

تفسير از زمان پيامبر اكرم(صلى اللّه عليه و آله و سلم)تا قرن حاضر مورد بررسى قرار گرفته است.

الفصل السادس:«اشهر التفاسير بالمأثور»به معرفى تفاسير مأثور

مشهور شيعه يعنى:تفسير العياشى،تفسير القمى،تفسير فرات الكوفي،التبيان في تفسير

القرآن،مجمع البيان في تفسير القرآن،البرهان في تفسير القرآن،الميزان في تفسير القرآن،

و نيز توضيح روش تفسير مأثور از ديدگاه علامه سيد محمد حسين طباطبايى(ره)پرداخته است.

در پايان كتاب فهرست منابع و مصادر و نيز فهرست موضوعات كتاب آمده است.

نسخه‌شناسى:

نويسنده اين كتاب آقاى«احسان الامين»مى‌باشد.كتاب در قطع وزيرى

با جلد شوميز در 488 صفحه براى بار نخست در سال 1421 هجرى قمرى توسط«دار الهادى»

بيروت منتشر شده است.منبع:مقدمه و متن كتاب

پیوندها

مطالعه کتاب التفسیر بالماثور و تطویره عند الشیعه الامامیه در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور