الأصول العشرة (ترجمه و شرح)

الاصول العشرة (ترجمه و شرح)

نام کتاب	الاصول العشرة (ترجمه و شرح)
نام‌های دیگر کتاب	رساله در بیان طریقت شطار
پدیدآورندگان	مایل هروی، نجیب (اهتمام) لاری، عبدالغفور (مترجم) نجم‌الدین کبری، احمد بن عمر (نويسنده)
زبان	فارسی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏292‎‏/‎‏72‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏3‎‏ ‎‏الف‎‏604227
موضوع	آداب طریقت نجم‌الدین کبری، احمد بن عمر، 540 - 618؟ق. اقرب الطرق الی الله - نقد و تفسیر کبرویه
ناشر	مولی
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1363 ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE10223AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

الاصول العشرة(ترجمه و شرح)، اثر عبدالغفور لارى، به زبان فارسى است.

اصل كتاب(كه در عين ايجاز، مبيّن دقيق‌ترين نكات عرفان اسلامى است و در طول تاريخ تصوّف، همواره مورد اقبال و استفاده‌ى اهل عرفان و تصوّف واقع شده و بارها به زبان‌هاى مختلف از جمله فارسى، عربى و تركى ترجمه و شرح داده شده است)، به زبان عربى، توسط نجم‌الدين كبرى، به رشته تحرير درآمده است.

مرحوم عبدالغفور لارى (كه يكى از عارفان مشهور و بنام اواخر قرن نهم و اوايل سده دهم هجرى است و در جوانى به غرض تحصيل به دار السلطنه هرات رفته و در آن‌جا در سلك اصحاب عبدالرحمن جامى درآمده و در سال 912ق، در هرات دار فانى را وداع گفته است)، به ترجمه و شرح كتاب «الاصول العشرة» همت نهاده است.

ترجمه و شرح وى، از پخته‌ترين و ارزش‌مندترين تراجم و شروحى است كه بر «الاصول العشرة» نوشته شده است و از اين جهت كه حاوى مطالب دقيق و متضمن آرا و عقايد قائلين به وحدت وجود است، از ترجمه و شرح خوارزمى استوارتر است.

او به خاطر اينكه متن عربى رساله را آورده، ارزش شرحش را فزونى بخشيده است؛ از سوى ديگر، وى، كتاب را بسيار دقيق ترجمه نموده و در شرح مطالب، از آرا و عقايد شيخ اكبر، محى‌الدين و صدر الدّين قونوى بسيار بهره برده و اين نيز بر پختگى اين شرح افزوده است.

مرحوم عبدالغفور لارى به سبك و ادبيات قديم به كار ترجمه پرداخته است. وى، در هر اصل از اصول كتاب، نخست، متن عربى را ذكر كرده، آن‌گاه آن را تقريبا به‌گونه تحت اللفظى همراه با توضيح، ترجمه نموده و سپس به شرح مطالب آن اصل همت نهاده است.

به نمونه‌اى از كار وى، توجه فرماييد:

[متن عربى]: «الاصل الاول في التوبة:

اولها التوبة و هو الرجوع الى الله تعالى بالارادة... لا يقاس به ذنب».

[ترجمه]: «يعنى، اصل اول، توبه است و توبه، رجوع است به الله تعالى به ارادت، چنان‌كه به موت طبيعى، رجوع است به او بى ارادت؛ چنانچه مأمور است بنده در وقت انتهاء اجل به امر تسخيرى كه«ارجعى الى ربك»؛ خطاب به نفس مطمئنه است كه بازگرد به‌سوى پروردگار خود و توبه روندگان به‌سوى خداى، بيرون آمدن است از همه گناهان و گناه، آن چيزى است كه تو را بازدارد از الله تعالى، خواه آن چيز از مراتب دنيوى باشد يا اخروى، پس واجب است بر طالب خداى...»

[شرح]: «توبه مبناى ترتب نتيجه است بر اعمال و موجب محبت حق سبحانه است به حكم«ان الله يحب التوابين» و معنى توبه، رجوع است از گناه و گناه، سه قسم است:

قسم اول، فعل حرام است و ترك واجب و رجوع از اين بر همه واجب...

قسم دوم، فعل مكروه است و ترك مسنون و اين قسم، ناپسنديده است از ارباب عصمت و ايشان را رجوع از اين بايد.

و قسم سيوم، امرى است كه سالكان به‌سوى خداى را بازدارد از حضور به او يا...»

كتاب، به اهتمام آقاى نجيب مايل هروى، توسط انتشارات مولى به زيور طبع آراسته شده است.