نامه‌ها برنامه‌ها

نامه‌ها برنامه‌ها

نام کتاب	نامه‌ها برنامه‌ها
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان	حسن‌‌زاده آملی، حسن (نويسنده)
زبان	فارسی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏55‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏5‎‏ن‎‏2
موضوع	حسن زاده آملی، حسن، 1307 - - نامه‏‌ها و یاد بودها
ناشر	ال‍ف‌. لام‌. م‍ی‍م‌
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1386 هـ.ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE10587AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

«نامه‌ها برنامه‌ها»، تأليف استاد حسن حسن‌زاده آملى، به زبان فارسى است. وى، در معرفى اين اثر مى‌نويسد: كتاب حاضر طايفه‌اى از منشئات و مراسلات اين كمترين، حسن حسن‌زاده آملى است كه براى برخى از خواص دوستان و آشنايانم نگاشته‌ام و چون مفاد اكثر آنها دستور العمل مستفاد از مضامين آيات قرآنى و روايات اهل بيت عصمت و وحى است، شايسته به نام «نامه‌ها برنامه‌ها» شده است.

ساختار

كتاب، بدون هيچ مقدمه‌اى آغاز شده و مشتمل بر 47 نامه است كه در مقام احوال‌پرسى و ارشاد دوستان و يا در پاسخ به نامه‌هاى دوستان و مسئولين نگارش يافته است. نامه‌ها كه در محدوده زمانى بيش از بيست سال نوشته شده، به ترتيب تاريخ نگارش ارائه شده است.

گزارش محتوا

محتواى اين مكتوبات، بسيار متنوع و غالباً اخلاقى- عرفانى است. برخى از نامه‌ها، در واقع تقريض‌ها و مقدمه‌هايى است كه مؤلف براى كتاب‌هاى مختلف نگاشته است. نثر و شيوه نگارش مؤلف در اين اثر، تا حد بسيارى صميمى و دل‌نشين است.

كتاب، مشتمل بر آيات و روايات فراوانى است. هم‌چنين اشعار بسيارى از ديوان حافظ، گلشن راز، مثنوى معنوى و يا اشعارى از ديوان مؤلف در لابلاى مطالب كتاب ديده مى‌شود.

اين اثر ارزش‌مند، نكات و مطالب بسيار مفيدى را در بر دارد. دل‌جويى از دوستان، تسليت به آشنايان از سنت‌هاى حسنه‌اى است كه در ميان مسلمين رايج بوده و امروزه كمتر به آن توجه مى‌شود. بخش اعظمى از نامه‌هاى استاد حسن‌زاده به اين امر مهم اسلامى اختصاص يافته است. نويسنده، در يكى از نامه‌هايى كه به يكى از آشنايان نوشته است، چنين وى را توصيه به صبر و شكيبايى مى‌نمايد: مبادا بى‌تابى تو پاداشت را تباه كند. اگر بر ثواب مصيبت خود برسى هر آينه خواهى دانست كه آن در برابر عظمت ثوابى كه خداوند براى اهل تسليم و صبر آماده كرده است، اندك است. بدان كه بى‌تابى، مرده را برنمى‌گرداند و قدر را دفع نمى‌كند. شكيبايى نيكو پيشه كن و به موعود، وفا كردن جوى و اندوه تو بر چيزى كه لازم تو است و بر جميع خلق به وقتش نازل خواهد شد، نگذرد.

از جمله نامه‌هاى مندرج، زندگى‌نامه علمى علامه طباطبايى(ره) مى‌باشد كه در زمان حيات ايشان نگاشته شده است. در ابتداى اين نامه سخنى از استاد شهيد آیت‌الله مطهرى در عظمت آن عالم بزرگ آمده است. در بخشى از اين نامه مى‌خوانيم: «با بضاعت مزجات شمه‌اى از آنچه كه به ساليانى دراز در روضه رضوان محضر انس و قدس آن قديس قدوسى و محفل درس و بحث آن معلم ربانى، در دفتر خاطرات ضبط كرده‌ايم و گفتنى است، تقديم مى‌داريم و بدون تصنع و تكلف در انشا، كلك را به رفتار ساده‌اش واگذار و به اختيارش رهسپار مى‌كنيم». در ادامه نامه، تفسير قرآن به قرآن و شرح زندگى علامه و تحصيلات وى آمده است.

مقدمه‌اى بر كتاب «چهار باغ فردوس» از ديگر نوشته‌هاى نويسنده است. در بخشى از اين مقدمه مى-خوانيم: «به راستى بسى دريغ باشد كه كتاب علّيّينى(چهار خيابان باغ فردوس) الهام شده از عالم قدسى به سرّ سليم شادروان حكيم الهامى، چنين لؤلؤ شاهوار و گنج شايگان، به رايگان از دست برود و در پشت پرده فراموشى و خاموشى افتد و به بازار مشتريان گوهر سخن شناس عرضه نشود و دست‌خوش حوادث روزگار شود و به درستى همى ناپسند بود كه بدين پايه سرمايه گران‌بهاى ادب پارسى نغز از ديده مردم سخنور و قلم‌زن روزگار پوشيده بماند».

وضعيت كتاب

در پاورقى كتاب، آدرس آيات و روايات و اشعار ذكر شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.