مآثر الكبراء في تاريخ سامراء: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> بندانگشتی|مآثر الكبراء في تاريخ سامراء {| class="wi...» ایجاد کرد) |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR14202J1.jpg|بندانگشتی|مآثر الكبراء في تاريخ سامراء]] | [[پرونده:NUR14202J1.jpg|بندانگشتی|مآثر الكبراء في تاريخ سامراء]] | ||
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right" | ||
|+ | |+ | ||
|- | |- | ||
! نام کتاب!! data-type= | ! نام کتاب!! data-type="bookName" |مآثر الكبراء في تاريخ سامراء | ||
|- | |- | ||
|نام های دیگر کتاب | |نام های دیگر کتاب | ||
|data-type= | | data-type="otherBookNames" |تاريخ سامراء | ||
|- | |- | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
|data-type= | | data-type="authors" |[[محلاتی، ذبیح‌الله]] (نويسنده) | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
|data-type= | | data-type="language" |عربي | ||
|- | |- | ||
|کد کنگره | |کد کنگره | ||
|data-type= | | data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |DS 79/9 /س2م3 | ||
|- | |- | ||
|موضوع | |موضوع | ||
|data-type= | | data-type="subject" |سامرا - آثار تاريخي | ||
سامرا - تاريخ | سامرا - تاريخ | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|- | |- | ||
|ناشر | |ناشر | ||
|data-type= | | data-type="publisher" |المکتبة الحيدرية | ||
|- | |- | ||
|مکان نشر | |مکان نشر | ||
|data-type= | | data-type="publishPlace" | ايران - قم | ||
|- | |- | ||
||سال نشر | ||سال نشر | ||
|ata-type= | | ata-type="publishYear" |مجلد1: 1384ش , 1426ق , | ||
مجلد2: 1384ش , 1426ق , | مجلد2: 1384ش , 1426ق , | ||
مجلد3: 1384ش , 1426ق , | مجلد3: 1384ش , 1426ق , | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد اتوماسیون | |کد اتوماسیون | ||
|data-type= | | data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE14202AUTOMATIONCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''مآثر الكبراء في تاريخ سامراء'''، تألیف شیخ ذبیح‌الله محلاتی به زبان عربی است. در این اثر، آنچه مربوط به تاریخ و جغرافیای سامراء قبل از اسلام و بعد از آن است و نیز احوال مشاهیری که به این شهر وارد شده و کسانی که در آن مقیم شدهاند، از قبیل: خلفا، وزرا، علما، قضات، امرا، شعرا، حکما و... مورد مطالعه قرار گرفته است. | '''مآثر الكبراء في تاريخ سامراء'''، تألیف [[محلاتی، ذبیح‌الله|شیخ ذبیح‌الله محلاتی]] به زبان عربی است. در این اثر، آنچه مربوط به تاریخ و جغرافیای سامراء قبل از اسلام و بعد از آن است و نیز احوال مشاهیری که به این شهر وارد شده و کسانی که در آن مقیم شدهاند، از قبیل: خلفا، وزرا، علما، قضات، امرا، شعرا، حکما و... مورد مطالعه قرار گرفته است. | ||
نویسنده در مقدمهاش بر کتاب دلیل نگارش کتاب را آن میداند که مورخین تاریخ شهرها بهصورت تفصیلی به تاریخ سامراء - که در گذشته و حال از شهرهای مهم بوده - نپرداختهاند، ولذا به جهت خدمت به اهل علم، تصمیم به تدوین تاریخ سامراء گرفته است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ج1، ص13</ref>. | نویسنده در مقدمهاش بر کتاب دلیل نگارش کتاب را آن میداند که مورخین تاریخ شهرها بهصورت تفصیلی به تاریخ سامراء - که در گذشته و حال از شهرهای مهم بوده - نپرداختهاند، ولذا به جهت خدمت به اهل علم، تصمیم به تدوین تاریخ سامراء گرفته است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ج1، ص13</ref>. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
کتاب با ذکر اسامی سامراء، به نقل از | کتاب با ذکر اسامی سامراء، به نقل از «[[معجم البلدان]]» [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|حموی]] آغاز شده است. اسامی این شهر به چهاردهگونه آمده است که سامراء (ممدواً)، سامرّا (مقصوراً) و سرّ من رأی از جمله آنهاست<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص15-16</ref>. | ||
در وجه تسمیه سامراء، نویسنده به نقل از کتاب «ريّ سامراء» تألیف احمد سوسه، ابتدا جغرافیای کنونی سامراء را ذکر کرده است. به تعبیر وی سامرای کنونی مشرف بر شهر سامرای عباسی بنا شده است. وی با بررسی طول و عرض جغرافیایی، مساحت تقریبی سامراء در زمان حکومت عباسیان را حدود 110 کیلومتر مربع تخمین زده است<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>. | در وجه تسمیه سامراء، نویسنده به نقل از کتاب «ريّ سامراء» تألیف احمد سوسه، ابتدا جغرافیای کنونی سامراء را ذکر کرده است. به تعبیر وی سامرای کنونی مشرف بر شهر سامرای عباسی بنا شده است. وی با بررسی طول و عرض جغرافیایی، مساحت تقریبی سامراء در زمان حکومت عباسیان را حدود 110 کیلومتر مربع تخمین زده است<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>. | ||
نسخهٔ ۴ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۳۵
| نام کتاب | مآثر الكبراء في تاريخ سامراء |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | تاريخ سامراء |
| پدیدآورندگان | محلاتی، ذبیح‌الله (نويسنده) |
| زبان | عربي |
| کد کنگره | DS 79/9 /س2م3 |
| موضوع | سامرا - آثار تاريخي
سامرا - تاريخ سامرا - سرگذشت نامه |
| ناشر | المکتبة الحيدرية |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | مجلد1: 1384ش , 1426ق ,
مجلد2: 1384ش , 1426ق , مجلد3: 1384ش , 1426ق , |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE14202AUTOMATIONCODE |
مآثر الكبراء في تاريخ سامراء، تألیف شیخ ذبیح‌الله محلاتی به زبان عربی است. در این اثر، آنچه مربوط به تاریخ و جغرافیای سامراء قبل از اسلام و بعد از آن است و نیز احوال مشاهیری که به این شهر وارد شده و کسانی که در آن مقیم شدهاند، از قبیل: خلفا، وزرا، علما، قضات، امرا، شعرا، حکما و... مورد مطالعه قرار گرفته است.
نویسنده در مقدمهاش بر کتاب دلیل نگارش کتاب را آن میداند که مورخین تاریخ شهرها بهصورت تفصیلی به تاریخ سامراء - که در گذشته و حال از شهرهای مهم بوده - نپرداختهاند، ولذا به جهت خدمت به اهل علم، تصمیم به تدوین تاریخ سامراء گرفته است[۱].
ساختار
کتاب با مقدمهای به قلم سید احمد حسینی و شرح حال مؤلف آغاز شده است. پس از آن مقدمه مؤلف آمده است. متن کتاب همانند بسیاری از کتب جغرافیایی قدیم، فاقد تبویب و فصلبندی بوده و مطالب سلسلهوار ذکر شده است.
گزارش محتوا
کتاب با ذکر اسامی سامراء، به نقل از «معجم البلدان» حموی آغاز شده است. اسامی این شهر به چهاردهگونه آمده است که سامراء (ممدواً)، سامرّا (مقصوراً) و سرّ من رأی از جمله آنهاست[۲].
در وجه تسمیه سامراء، نویسنده به نقل از کتاب «ريّ سامراء» تألیف احمد سوسه، ابتدا جغرافیای کنونی سامراء را ذکر کرده است. به تعبیر وی سامرای کنونی مشرف بر شهر سامرای عباسی بنا شده است. وی با بررسی طول و عرض جغرافیایی، مساحت تقریبی سامراء در زمان حکومت عباسیان را حدود 110 کیلومتر مربع تخمین زده است[۳].
در ادامه این جلد از کتاب، اولین بنای سامراء و نیز وضعیت بنای این شهر و آثار موجود در آن از دوران هارونالرشید تا زمان متوکل از منابع گردآوری شده است. همچنین مطالب دیگری از قبیل باروی شهر سامراء و آبانبارها و مانند آن را میتوان در این جلد از کتاب مشاهده نمود.
در جلد دوم کتاب به بعد مذهبی شهر سامراء پرداخته شده و تاریخچه بنای مشهد عسکریین و علمایی که در این مکان دفن شدهاند و نیز معجزاتی که از این مکان به ظهور رسیده مورد بررسی قرار گرفته است.
نویسنده در این بخش از کتاب چنین ادعا میکند که سامراء محبوبترین بقاع نزد امام زمان(عج) است؛ چراکه ایشان در این شهر متولد شده و «حب الوطن من الإيمان»[۴].
ذکر حوادثی که بر این شهر و قبور مطهر ائمه(ع) گذشته است، از جمله مطالبی است که در این بخش از کتاب به آن پرداخته شده است. ایجاد فتنه بین شیعه و سنی و تخریب و به آتش کشیدن مشهد عسکریین، یکی از این حوادث است که ابن اثیر جزری در کتاب الكامل خود در ضمن حوادث سال 443ق، ذکر کرده است[۵].
در سال 1360ق، ضریح نقرهای بر مرقد شریف عسکریین نصب گردید. این ضریح پیش از این، بر قبر مطهر اباعبدالله الحسین(ع) نصب بود که پس از نصب ضریح جدید، ضریح قدیمی پس از ترمیم به این مکان شریف منتقل گردید[۶].
شروح زیارت جامعه، ظهور کرامات در سامراء، توقیع حضرت حجت(عج) به احمد بن اسحاق و منع حضرت حجت(عج) از رجوع به جعفر کذاب، از جمله دیگر مطالبی است که در این جلد از کتاب آمده است.
جلد سوم از کتاب، با شرح تولد امام هادی(ع) و نصوص وارده بر امامت آن بزرگوار آغاز شده است. پس از آن معجزات امام هادی(ع)، روایات وارده از ایشان در موضوعات مختلف و یا شرح حال اشخاصی که با آن حضرت نسبت داشتهاند، مانند: موسی مبرقع برادر ایشان، آمده است.
اقوال مختلف در شهادت امام علی الهادی(ع) و مراثیای که درباره آن حضرت سروده شده، حسن ختم کتاب است.
وضعیت کتاب
فهرست مطالب هریک از مجلدات در انتهای آن آمده است. در پاورقی کتاب، آدرس آیات، روایات و برخی مطالب و نیز توضیح برخی الفاظ ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.