خصائص الوحي المبين

خصائص الوحی المبین

نام کتاب	خصائص الوحی المبین
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان	محمودی، مالک (محقق) ابن بطریق، یحیی بن حسن (نويسنده)
زبان	عربی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏37‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏خ‎‏6
موضوع	علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - مدایح و مناقب - احادیث
ناشر	دار القرآن الکريم
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	600 هـ.ق
کد اتوماسیون	1209

معرفى اجمالى

خصائص الوحي المبين في مناقب أميرالمؤمنين، از مهم‌ترين و مشهورترين كتاب‌هاى ابوحسين، يا ابوزكريا شمس‌الدين يحيى بن حسن بن حسن بن على بن محمد بن بطريق اسدى حلى (523-600ق) محدث، فقيه، اديب و متكلم امامى، بعد از كتاب ديگر وى؛ يعنى عمدة عيون صحاح الأخبار في مناقب إمام الأبرار، است.

ساختار و گزارش محتوا

اين اثر ارزشمند حاوى دويست و دو حديث درباره مناقب على عليه السلام است كه ضمن بيست و پنج فصل تنظيم گشته و در اين احاديث به آياتى اشاره مى‌شود كه بنا به اعتراف عامه و شهادت منابع ايشان در شان على عليه السلام نازل گشته است.

مولف كتاب اسناد و طرق خود در نقل روايات مزبور را در ابتداى كتاب ذكر مى‌كند و اين خود نشان از جايگاه والا و تضلع وى در علم حديث دارد. همچنين از كثرت مشايخ و اساتيد او و دستيابى او به اوج احاطه به مناقب و فضائل حكايت مى‌كند.

مولف در اين كتاب به گردآورى و تدوين مناقب امام اميرالمومنين على بن ابى طالب عليه السلام با استفاده از متون مورد اعتماد اهل سنت نظير صحاح سته و نيز آثارى كه درباره سنت پيامبر اكرم(ص) توسط آنها نگاشته شده، پرداخته است.

منابعى كه ابن بطريق در اين اثر از آنها بهره برده، عبارتند از:

صحيح بخاري و صحيح مسلم.

الجمع بين الصحيحين، لحميدي.

الجمع بين الصحاح الستة، شيخ أبوالحسن رزين بن معاوية بن عمار العبدري.

مسند أحمد بن حنبل الشيباني.

و تفسير الثعلبي،موسوم به الكشف و البيان.

مناقب الفقيه، أبوالحسن بن علي بن محمد الطيب،.معروف به ابن المغازلي الواسطي.

مناقب أحمد بن حنبل معروف به فضائل الصحابة

و غيره.

نگارش اين كتاب نقطه آغازى بود، بر تاليف و تدوين آثارى در موضوع مناقب كه در آنها از منابع اهل سنت در نقل و يادكرد مناقب اميرالمومنين على عليه السلام سود جسته مى‌شد. پس از نگارش اين اثر آثار متعدد ديگرى درباره مناقب حضرت و ساير ائمه عليهم السلام با استفاده از منابع مهم و معتبر اهل سنت نگارش يافت.

نسخه شناسى

با فحص و تحقيقى كه در جهت دستيابى به نسخ خطى اين كتاب صورت گرفته، تاكنون به نسخه‌اى از آن دست يازيده نشده است. تنها نسخه‌اى از آن نخستين بار در سال 1311ق به همراه نورالهدايه جلال‌الدين دوانى در تبريز و پس از آن در 1406ق به كوشش محمد باقر محمودى در تهران به چاپ رسيده است.

نسخه حاضر در برنامه با تحقيق آقاى مالك المحمودى و با مقدمه آيت الله جعفر سبحانى، در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 286 صفحه براى بار نخست در سال 1417ق. توسط انتشارات دارالقرآن الكريم، قم منتشر شده است.

منابع:

1- سالارى، عباس، دائره المعارف بزرگ اسلامى، ج سوم، ص 117.

2- حسينى، سيد مهدى، علوم حديث، بهار 1381ش 23.

3- امين،سيد على نقى؛ حافظ، آبان 1385ش 36.

پیوندها

مطالعه کتاب خصائص الوحی المبین در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور