۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ابن ابى عقيل' به 'ابن ابى عقيل'
جز (جایگزینی متن - 'ابیع' به 'ابیع') |
جز (جایگزینی متن - 'ابن ابى عقيل' به 'ابن ابى عقيل') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
'''حياة ابن ابيعقيل العماني و فقهه''' تألیف مركز المعجم الفقهي (شيخ [[کورانی، علی|على كورانى]]) | '''حياة ابن ابيعقيل العماني و فقهه''' تألیف مركز المعجم الفقهي (شيخ [[کورانی، علی|على كورانى]]) | ||
اين كتاب در بردارندۀ فتاواى ابن ابى عقيل عمانى است كه از موسوعههاى فقهى همچون مختلف الشيعة توسط شيخ [[کورانی، علی|على كورانى]] و به درخواست آیتالله گلپايگانى گردآورى شده است. | اين كتاب در بردارندۀ فتاواى [[ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] عمانى است كه از موسوعههاى فقهى همچون مختلف الشيعة توسط شيخ [[کورانی، علی|على كورانى]] و به درخواست آیتالله گلپايگانى گردآورى شده است. | ||
==شيوۀ تأليف== | ==شيوۀ تأليف== | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
پس از دورۀ اوليۀ فقه كه در آن صاحبان فتوا همچون على بن بابويه (م 329 ق) و جعفر بن قولويه (م 368 ق) صرفا بر حسب متن روايات فتوا مىدادند به گونهاى كه هر فتوايى در كتابهاى اين فقها حكايت از وجود روايتى به آن مضمون داشته است. | پس از دورۀ اوليۀ فقه كه در آن صاحبان فتوا همچون على بن بابويه (م 329 ق) و جعفر بن قولويه (م 368 ق) صرفا بر حسب متن روايات فتوا مىدادند به گونهاى كه هر فتوايى در كتابهاى اين فقها حكايت از وجود روايتى به آن مضمون داشته است. | ||
در دورۀ دوّم فقهايى همچون ابن ابى عقيل و ابن جنيد پا به عرصۀ فقاهت شيعه گذاشتند كه در فتاوايشان به ادلّه و اصول فقه و ظن غالب استناد مىكردند كه در بين آنان دو شخصيت معروف يعنى ابن ابى عقيل و ابن جنيد (م 381 ق) از جايگاه خاصى برخوردار هستند. | در دورۀ دوّم فقهايى همچون [[ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] و ابن جنيد پا به عرصۀ فقاهت شيعه گذاشتند كه در فتاوايشان به ادلّه و اصول فقه و ظن غالب استناد مىكردند كه در بين آنان دو شخصيت معروف يعنى [[ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] و ابن جنيد (م 381 ق) از جايگاه خاصى برخوردار هستند. | ||
از اين دوره و حتى از زندگانى اين دو فقيه بزرگ اطلاعات كافى در دست نيست تا بتوان به بررسى روش اجتهاد آن دو در استنباط احكام شرعى پرداخت و لكن از آنچه [[شيخ مفيد]] و ديگران نقل نمودهاند ابن جنيد تمايل به قياس در اجتهاد داشته است و به همين دليل از روش مشهور و معروف در اجتهاد شيعه دور شده است. | از اين دوره و حتى از زندگانى اين دو فقيه بزرگ اطلاعات كافى در دست نيست تا بتوان به بررسى روش اجتهاد آن دو در استنباط احكام شرعى پرداخت و لكن از آنچه [[شيخ مفيد]] و ديگران نقل نمودهاند ابن جنيد تمايل به قياس در اجتهاد داشته است و به همين دليل از روش مشهور و معروف در اجتهاد شيعه دور شده است. | ||
و اما از ابن ابى عقيل افرادى همچون نجاشى و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در كتابهاى رجالىشان مدح گفتهاند و از كتاب فقهى وى بنام «المستمسك بحبل آل الرسول» تقدير نمودهاند. | و اما از [[ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] افرادى همچون نجاشى و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در كتابهاى رجالىشان مدح گفتهاند و از كتاب فقهى وى بنام «المستمسك بحبل آل الرسول» تقدير نمودهاند. | ||
اگر چه نمىتوان راجع به روش فقاهت اين دو ارزيابى دقيقى نمود اما به دليل فتاوا و آراء نادر و شاذ آنان، فقهاى بعد از آنان آراء آنها را متروك گذاشتند و كتابهاى آنان به جز در آثار [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] (م 726 ق) و [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق) ذكر نشدهاند و خود كتابها نيز در دسترس نيستند. | اگر چه نمىتوان راجع به روش فقاهت اين دو ارزيابى دقيقى نمود اما به دليل فتاوا و آراء نادر و شاذ آنان، فقهاى بعد از آنان آراء آنها را متروك گذاشتند و كتابهاى آنان به جز در آثار [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] (م 726 ق) و [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق) ذكر نشدهاند و خود كتابها نيز در دسترس نيستند. | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
در مورد آثار ابن ابى عقيل نظريات متفاوتى بيان شده كه به بعضى اشاره مىشود: | در مورد آثار [[ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] نظريات متفاوتى بيان شده كه به بعضى اشاره مىشود: | ||
[[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] در صفحۀ 40 رجالش مىنويسد: نحن نقلنا أقواله في كتبنا الفقهية و هو من جملة المتكلمين و فضلاء الإماميّة رحمه الله. | [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] در صفحۀ 40 رجالش مىنويسد: نحن نقلنا أقواله في كتبنا الفقهية و هو من جملة المتكلمين و فضلاء الإماميّة رحمه الله. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
اگر چه در كتاب رسالتان مجموعتان كه توسط شيخ عبدالرحيم بروجردى در سال 1406ق چاپ شده است رسالۀ دوم آن در فتاواى حسن بن ابى عقيل است و اين فتاوا در اين كتاب گردآورى شده است اما پس از اين كه مهمترين تأليفات فقها در سىدى معجم فقهى گردآورى شدهاند به درخواست آیتالله گلپايگانى قدس سره اقوال ابن ابى عقيل به نحو كاملترى به وسيلۀ شيخ [[کورانی، علی|على كورانى]] أيده الله تعالى با استفاده از رايانه گردآورى شده و با دستهبندى و مرتب نمودن آنان در اختيار علاقمندان و محققين حوزههاى علميّه گذاشته شده است. | اگر چه در كتاب رسالتان مجموعتان كه توسط شيخ عبدالرحيم بروجردى در سال 1406ق چاپ شده است رسالۀ دوم آن در فتاواى حسن بن ابى عقيل است و اين فتاوا در اين كتاب گردآورى شده است اما پس از اين كه مهمترين تأليفات فقها در سىدى معجم فقهى گردآورى شدهاند به درخواست آیتالله گلپايگانى قدس سره اقوال [[ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] به نحو كاملترى به وسيلۀ شيخ [[کورانی، علی|على كورانى]] أيده الله تعالى با استفاده از رايانه گردآورى شده و با دستهبندى و مرتب نمودن آنان در اختيار علاقمندان و محققين حوزههاى علميّه گذاشته شده است. | ||
==تاريخ انتشار== | ==تاريخ انتشار== | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
امّا كتاب حج مقدم بر كتاب زكاة و كتاب خمس شده است و كتاب الجهاد نيز پس از كتاب الشفعة ذكر شده است. | امّا كتاب حج مقدم بر كتاب زكاة و كتاب خمس شده است و كتاب الجهاد نيز پس از كتاب الشفعة ذكر شده است. | ||
البته قابل ذكر است كه بعضى از معاملات و كتابهايى مثل وقف و قصاص و غير آنان به علت نبودن فتاواى ابن ابى عقيل در كتاب موجود نيست. | البته قابل ذكر است كه بعضى از معاملات و كتابهايى مثل وقف و قصاص و غير آنان به علت نبودن فتاواى [[ابن ابیعقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] در كتاب موجود نيست. | ||
==فتاواى نادر== | ==فتاواى نادر== | ||