تفسير الثمرات اليانعة و الأحكام الواضحة القاطعة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
خط ۴۸: خط ۴۸:
كتاب با سه مقدمه از آغاز و مطالب در پنج جلد تنظيم شده است.
كتاب با سه مقدمه از آغاز و مطالب در پنج جلد تنظيم شده است.


نويسنده در تدوين و تأليف اثر حاضر، از منابع و كتب فراوانى استفاده كرده كه مهم‌ترين آنها، عبارتند از: «التهذيب» حاكم جشمى، «الكشاف» [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]، «الانتصار» امام يحيى بن حمزه، «شرح القاضى» زيد بن محمد الكلارى، «الشرح» قاضى زيد، «الروضه و الغدير»، «السفينه» حاكم جشمى، «الوافى فى فقه الحنفيه»، «البيان» ابن مظفر، «التذكره» حسن نحوى، «الحفيظ و شرحه»، «الياقوته»، «عيون المعانى»، «مسالك الابرار»، «منتخب الإحياء»، «اللمع»، «الشفاء» امير الحسين، «الجوهره»، «ال[[الکافی|كافى]]»، «المهذب» امام عبدالله بن حمزه، «المهذب» شافعى، «سنن» أبى داود، «البخارى»، «معالم السنن»، «سنن» ترمذى، «شمس الشريعه» سحامى و «المناهج» امام محمد بن مطهر <ref>مقدمه، ص21</ref>
نويسنده در تدوين و تأليف اثر حاضر، از منابع و كتب فراوانى استفاده كرده كه مهم‌ترين آنها، عبارتند از: «التهذيب» حاكم جشمى، «الكشاف» [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]، «الانتصار» امام يحيى بن حمزه، «شرح القاضى» زيد بن محمد الكلارى، «الشرح» قاضى زيد، «الروضه و الغدير»، «السفينه» حاكم جشمى، «الوافى فى فقه الحنفيه»، «البيان» ابن مظفر، «التذكره» حسن نحوى، «الحفيظ و شرحه»، «الياقوته»، «عيون المعانى»، «مسالك الابرار»، «منتخب الإحياء»، «اللمع»، «الشفاء» امير الحسين، «الجوهره»، «ال[[الکافی|كافى]]»، «المهذب» امام عبدالله بن حمزه، «المهذب» شافعى، «سنن» أبى داود، «البخارى»، «معالم السنن»، «سنن» ترمذى، «شمس الشريعه» سحامى و «المناهج» امام محمد بن مطهر<ref>مقدمه، ص21</ref>


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==




در مقدمه محقق، در ابتدا زندگى‌نامه مختصرى از نويسنده ارائه و در آن توضيحاتى پيراموين نام، نسب، مولد، جايگاه علمى، شيوخ و شاگردان وى، داده شده است. سپس به بررسى روش تفسيرى نويسنده در كتاب و معرفى اهم منابع مورد استفاده وى پرداخته شده است <ref>مقدمه محقق، ج1، ص11- 22</ref>
در مقدمه محقق، در ابتدا زندگى‌نامه مختصرى از نويسنده ارائه و در آن توضيحاتى پيراموين نام، نسب، مولد، جايگاه علمى، شيوخ و شاگردان وى، داده شده است. سپس به بررسى روش تفسيرى نويسنده در كتاب و معرفى اهم منابع مورد استفاده وى پرداخته شده است<ref>مقدمه محقق، ج1، ص11- 22</ref>


مقدمه نويسنده، داراى دو فصل مى‌باشد. در فصل اول، به توضيح و تشريح نوزده واژه پرداخته شده است كه عبارتند از: حقيقت و مجاز، مجمل و مبين، ظاهر و مؤول، نص، عام و خاص، مطلق و مقيد، مفرد و مشترك، محكم و متشابه، امر و نهى و ناسخ و منسوخ <ref>مقدمه نويسنده، ج1، ص34</ref>
مقدمه نويسنده، داراى دو فصل مى‌باشد. در فصل اول، به توضيح و تشريح نوزده واژه پرداخته شده است كه عبارتند از: حقيقت و مجاز، مجمل و مبين، ظاهر و مؤول، نص، عام و خاص، مطلق و مقيد، مفرد و مشترك، محكم و متشابه، امر و نهى و ناسخ و منسوخ<ref>مقدمه نويسنده، ج1، ص34</ref>


در فصل دوم، به چگونگى دلالت الفاظ بر مراد اختصاص داشته و به توضيح موارد زير پرداخته شده است: وجوه سه گانه دلالت لفظ بر معنا كه عبارتند از دلالت مطابقى، دلالت تضمنى و دلالت التزامى؛ دلالت منطوق و مفهوم شروط عمل به مفهوم مخالف <ref>همان، ص74- 91</ref>
در فصل دوم، به چگونگى دلالت الفاظ بر مراد اختصاص داشته و به توضيح موارد زير پرداخته شده است: وجوه سه گانه دلالت لفظ بر معنا كه عبارتند از دلالت مطابقى، دلالت تضمنى و دلالت التزامى؛ دلالت منطوق و مفهوم شروط عمل به مفهوم مخالف<ref>همان، ص74- 91</ref>


نويسنده در اين اثر، به تفسير و بحث پيرامون آياتى پرداخته است كه دربردارنده احكام فقهى مى‌باشند <ref>مقدمه محقق، ج1، ص20</ref>
نويسنده در اين اثر، به تفسير و بحث پيرامون آياتى پرداخته است كه دربردارنده احكام فقهى مى‌باشند<ref>مقدمه محقق، ج1، ص20</ref>


از جمله ويژگى‌هاى اين كتاب، آن است نويسنده در تدوين آن، روش متحد و يكنواختى را بكار برده است، به گونه‌اى كه در ابتدا، مقدمه اصولى مهمى ذكر كرده كه در آن، به تبيين قواعد اصول فقه و آنچه كه مجتهد در استنباط احكام فقهى از ادله تفصيلى آنها نياز دارد، پرداخته است. پس از اين امر، آيه مورد نظر ذكر شده و به بررسى اسباب نزول بر اساس مصادر متعدد پرداخته شده است كه مهمترين اين مصادر، «التهذيب» حاكم جشمى و «الكشاف» مى‌باشد <ref>همان، ص20- 21</ref>
از جمله ويژگى‌هاى اين كتاب، آن است نويسنده در تدوين آن، روش متحد و يكنواختى را بكار برده است، به گونه‌اى كه در ابتدا، مقدمه اصولى مهمى ذكر كرده كه در آن، به تبيين قواعد اصول فقه و آنچه كه مجتهد در استنباط احكام فقهى از ادله تفصيلى آنها نياز دارد، پرداخته است. پس از اين امر، آيه مورد نظر ذكر شده و به بررسى اسباب نزول بر اساس مصادر متعدد پرداخته شده است كه مهمترين اين مصادر، «التهذيب» حاكم جشمى و «الكشاف» مى‌باشد<ref>همان، ص20- 21</ref>


نويسنده بعد از ذكر مجموعه‌اى از آيات، شأن نزول آن‌را متذكر مى‌شود سپس نتيجه گيرى فقهى مى كند. در مواردى نيز اقوال مختلف را يادآورى مى كند <ref>همان، ج3 ص253</ref>
نويسنده بعد از ذكر مجموعه‌اى از آيات، شأن نزول آن‌را متذكر مى‌شود سپس نتيجه گيرى فقهى مى كند. در مواردى نيز اقوال مختلف را يادآورى مى كند<ref>همان، ج3 ص253</ref>


اقدامات بعدى نويسنده عبارت است از: ذكر قراءات و وجوه اختلاف در آن‌ها، اشاره به احكام استنباط شده به اعتبار اختلاف قرائت، ذكر قرائت شاذ و توضيح آن، اشاره به ثمرات به دست آمده از هر آيه <ref>همان، ص21</ref>
اقدامات بعدى نويسنده عبارت است از: ذكر قراءات و وجوه اختلاف در آن‌ها، اشاره به احكام استنباط شده به اعتبار اختلاف قرائت، ذكر قرائت شاذ و توضيح آن، اشاره به ثمرات به دست آمده از هر آيه<ref>همان، ص21</ref>


استشهاد به شعر، لغت عربى و قواعد اساسى كه تفسير قرآن كريم مبتنى بر آن مى‌باشد، توضيح آراء مذاهب اسلامى مانند ائمه اهل بيت(ع)، شافعيه، حنفيه و... و نسبت اقوال به صاحبان آن در اكثر كتاب به صورت واضح، مدلل و موجه، از ديگر امتيازات و ويژگى‌هاى ارزنده كتاب مى‌باشد <ref>همان</ref>.
استشهاد به شعر، لغت عربى و قواعد اساسى كه تفسير قرآن كريم مبتنى بر آن مى‌باشد، توضيح آراء مذاهب اسلامى مانند ائمه اهل بيت(ع)، شافعيه، حنفيه و... و نسبت اقوال به صاحبان آن در اكثر كتاب به صورت واضح، مدلل و موجه، از ديگر امتيازات و ويژگى‌هاى ارزنده كتاب مى‌باشد<ref>همان</ref>.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۶۱٬۱۸۹

ویرایش