الكواكب السائرة بأعيان المئة العاشرة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
جز (جایگزینی متن - '</ref> ' به '</ref>') |
||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
نويسنده در خلال معرفى افراد و ارائه اطلاعاتى در مورد نام، كنيه، لقب، نسب، آثار، اساتيد و شاگرادن، به بيان مكارم اخلاق و صفات حسنه بارز و مشهور افراد پرداخته و به امور و صفاتى كه نشانگر نقص، كاستى و يا نفى عدالت در فرد بوده و مخالف صيانت از آبرو و حيثيت اشخاص مى‌باشد، تعرضى نكرده و در چنين مواردى، مطلب را به قائل آن، مستند كرده است ...<ref>ر.ك: مقدمه، ج1، ص7</ref> | نويسنده در خلال معرفى افراد و ارائه اطلاعاتى در مورد نام، كنيه، لقب، نسب، آثار، اساتيد و شاگرادن، به بيان مكارم اخلاق و صفات حسنه بارز و مشهور افراد پرداخته و به امور و صفاتى كه نشانگر نقص، كاستى و يا نفى عدالت در فرد بوده و مخالف صيانت از آبرو و حيثيت اشخاص مى‌باشد، تعرضى نكرده و در چنين مواردى، مطلب را به قائل آن، مستند كرده است ...<ref>ر.ك: مقدمه، ج1، ص7</ref> | ||
طبقه اول كتاب، دربردارنده تراجم اعيان و مشاهيرى است كه وفاتشان بين سال‌هاى 701ق تا آخر 733ق، يعنى ثلث اول قرن دهم هجرى، اتفاق افتاده است. اولين اين افراد، محمد بن عوجان ...<ref>متن كتاب، همان، ص11</ref> بوده و آخرين آن‌ها، يونس همدانى است ...<ref>همان، ص320</ref> | طبقه اول كتاب، دربردارنده تراجم اعيان و مشاهيرى است كه وفاتشان بين سال‌هاى 701ق تا آخر 733ق، يعنى ثلث اول قرن دهم هجرى، اتفاق افتاده است. اولين اين افراد، محمد بن عوجان ...<ref>متن كتاب، همان، ص11</ref>بوده و آخرين آن‌ها، يونس همدانى است ...<ref>همان، ص320</ref> | ||
از جمله افراد اين طبقه، مى‌توان از: محمد قيراطى ...<ref>همان، ص13</ref>؛ ابراهيم بن معتمد ...<ref>همان، ص100</ref>؛ احمد بن امير غفله ...<ref>همان، ص126</ref>؛ زكريا بن قاضى زين‌الدين انصارى ...<ref>همان، ص196</ref>؛ سعدى بن ناجى‌بيك ...<ref>همان، ص208</ref>؛ صالح بن يوسف ...<ref>همان، ص215</ref>؛ على كردى ...<ref>همان، ص283</ref>؛ لطف‌الله توقاتى ...<ref>همان، ص301</ref>؛ نبهان بن عبدالهادى صفورى ...<ref>همان، ص310</ref>؛ ياسين شافعى ...<ref>همان، ص312</ref> و يوسف بن سويدكين ...<ref>همان، ص319</ref> نام برد. | از جمله افراد اين طبقه، مى‌توان از: محمد قيراطى ...<ref>همان، ص13</ref>؛ ابراهيم بن معتمد ...<ref>همان، ص100</ref>؛ احمد بن امير غفله ...<ref>همان، ص126</ref>؛ زكريا بن قاضى زين‌الدين انصارى ...<ref>همان، ص196</ref>؛ سعدى بن ناجى‌بيك ...<ref>همان، ص208</ref>؛ صالح بن يوسف ...<ref>همان، ص215</ref>؛ على كردى ...<ref>همان، ص283</ref>؛ لطف‌الله توقاتى ...<ref>همان، ص301</ref>؛ نبهان بن عبدالهادى صفورى ...<ref>همان، ص310</ref>؛ ياسين شافعى ...<ref>همان، ص312</ref>و يوسف بن سويدكين ...<ref>همان، ص319</ref>نام برد. | ||
طبقه دوم، كه در جلد دوم جاى گرفته، شامل كسانى است كه در ثلث دوم قرن دهم هجرى مى‌زيسته‌اند كه اولين آن‌ها، محمد بن محمد غزى ...<ref>همان، ج2، ص3</ref> و آخرين ايشان، يوسف قراصوى ...<ref>همان، ص263</ref> مى‌باشد. | طبقه دوم، كه در جلد دوم جاى گرفته، شامل كسانى است كه در ثلث دوم قرن دهم هجرى مى‌زيسته‌اند كه اولين آن‌ها، محمد بن محمد غزى ...<ref>همان، ج2، ص3</ref>و آخرين ايشان، يوسف قراصوى ...<ref>همان، ص263</ref>مى‌باشد. | ||
برخى از افراد مذكور در اين طبقه، عبارتند از: محمد بن محمد دلجى ...<ref>همان، ص6</ref>؛ ابراهيم بقاعى حنبلى ...<ref>همان، ص75</ref>؛ حسن بن اسكندر ...<ref>همان، ص134</ref>؛ خليل بن محمد صلتى ...<ref>همان، ص141</ref>؛ داود بن حسن عجلونى ...<ref>همان، ص142</ref>؛ رجب يعفورى ...<ref>همان، ص143</ref>؛ عبدالله بن محمد مدرنى ...<ref>همان، ص154</ref>؛ عبدالقادر صهيونى ...<ref>همان، ص172</ref>؛ على بن محمد بن ابوسعيد ...<ref>همان، ص199</ref>؛ فاطمه بنت قريمزان ...<ref>همان، ص238</ref>؛ ناصر دمشقى ...<ref>همان، ص254</ref> و يوسف بن على رومى ...<ref>همان، ص262</ref> | برخى از افراد مذكور در اين طبقه، عبارتند از: محمد بن محمد دلجى ...<ref>همان، ص6</ref>؛ ابراهيم بقاعى حنبلى ...<ref>همان، ص75</ref>؛ حسن بن اسكندر ...<ref>همان، ص134</ref>؛ خليل بن محمد صلتى ...<ref>همان، ص141</ref>؛ داود بن حسن عجلونى ...<ref>همان، ص142</ref>؛ رجب يعفورى ...<ref>همان، ص143</ref>؛ عبدالله بن محمد مدرنى ...<ref>همان، ص154</ref>؛ عبدالقادر صهيونى ...<ref>همان، ص172</ref>؛ على بن محمد بن ابوسعيد ...<ref>همان، ص199</ref>؛ فاطمه بنت قريمزان ...<ref>همان، ص238</ref>؛ ناصر دمشقى ...<ref>همان، ص254</ref>و يوسف بن على رومى ...<ref>همان، ص262</ref> | ||
طبقه سوم، در جلد سوم آمده و در آن، به تراجم كسانى پرداخته شده كه در ثلث سوم قرن دهم، وفات يافته‌اند. در ابتداى اين جلد، مقدمه‌اى از ناشر افزوده شده و در آن، ضمن اشاره به نسخ خطى كتاب، به بيان اقداماتى كه پيرامون تصحيح متن صورت گرفته، پرداخته شده است ...<ref>مقدمه، ج3، صفحه الف - و</ref> | طبقه سوم، در جلد سوم آمده و در آن، به تراجم كسانى پرداخته شده كه در ثلث سوم قرن دهم، وفات يافته‌اند. در ابتداى اين جلد، مقدمه‌اى از ناشر افزوده شده و در آن، ضمن اشاره به نسخ خطى كتاب، به بيان اقداماتى كه پيرامون تصحيح متن صورت گرفته، پرداخته شده است ...<ref>مقدمه، ج3، صفحه الف - و</ref> | ||
محمد بدرالدين غزى، اولين فرد معرفى‌شده اين طبقه بوده ...<ref>همان، ج3، ص3</ref> و يونس زبال، آخرين آن‌ها مى‌باشد ...<ref>همان، ص223</ref> از ديگر افراد معرفى‌شده در اين گروه، مى‌توان به اسامى زير اشاره كرد: محمد بن محمد اعزازى ...<ref>همان، ص12</ref>؛ ابراهيم بن محمد بن محب‌الدين ...<ref>همان، ص92</ref>؛ حامد بن داود ...<ref>همان، ص139</ref>؛ رحمةالله سندى ...<ref>همان، ص152</ref>؛ زكريا بن بيرام ...<ref>همان، ص153</ref>؛ سلطان سليم بن سليمان بن سليم ...<ref>همان، ص156</ref>؛ عبدالوهاب بن صلتى ...<ref>همان، ص177</ref> و يونس بن عيثاوى ...<ref>همان، ص222</ref> | محمد بدرالدين غزى، اولين فرد معرفى‌شده اين طبقه بوده ...<ref>همان، ج3، ص3</ref>و يونس زبال، آخرين آن‌ها مى‌باشد ...<ref>همان، ص223</ref>از ديگر افراد معرفى‌شده در اين گروه، مى‌توان به اسامى زير اشاره كرد: محمد بن محمد اعزازى ...<ref>همان، ص12</ref>؛ ابراهيم بن محمد بن محب‌الدين ...<ref>همان، ص92</ref>؛ حامد بن داود ...<ref>همان، ص139</ref>؛ رحمةالله سندى ...<ref>همان، ص152</ref>؛ زكريا بن بيرام ...<ref>همان، ص153</ref>؛ سلطان سليم بن سليمان بن سليم ...<ref>همان، ص156</ref>؛ عبدالوهاب بن صلتى ...<ref>همان، ص177</ref>و يونس بن عيثاوى ...<ref>همان، ص222</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
نسخهٔ ۱ ژوئن ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۴۰
| نام کتاب | الکواکب السائرة بأعیان المئة العاشرة |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | جبور، جبراییل سلیمان (محقق)
غزی، محمد بن محمد (نجم‌الدین) (نويسنده) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | CT 203 /ع4غ4 |
| موضوع | دانشمندان اسلامی - قرن 10ق. - سرگذشت نامه
کشورهای اسلامی - شاهان و فرمان روایان کشورهای اسلامی - قرن 10ق. - سرگذشت نامه کشورهای عربی - قرن 10ق. - سرگذشت نامه |
| ناشر | دار الآفاق الجديدة |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1979 م |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE11481AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
الكواكب السائرة بأعيان المائة العاشرة، اثر عربى شيخ نجم‌الدين غزى، با تحقيق جبرائيل سليمان جبور، كتابى است در شرح حال بزرگان و مشاهير عرب در قرن دهم هجرى.
ساختار
كتاب با دو مقدمه از ناشر و نويسنده آغاز و مطالب در سه طبقه، در سه جلد، تنظيم شده است.
نويسنده، كتاب را بر حسب اسم (نه لقب و كنيه) و به ترتيب حروف معجم، مرتب ساخته است. وى هر طبقه را، به ثلثى از متوفيات قرن دهم هجرى اختصاص داده و در هر طبقه، از باب تبرك، نام «محمد» را پيش انداخته و سرگذشت محمدنامان را در آغاز آورده و سپس، به نام‌هاى ديگر، به ترتيب حروف الفبا، پرداخته است. اين همان روشى است كه خطيب بغدادى در «تاريخ بغداد» و صلاح‌الدين صفدى در «الوافي بالوفيات» برگزيده و بدان عمل نموده‌اند ...[۱]
گزارش محتوا
در مقدمه نخست، ابتدا به توضيح نسخ خطى كتاب پرداخته شده و سپس، شرح حال مفصلى از نويسنده، ارائه گرديده است ...[۲]
در مقدمه نويسنده، ضمن اشاره به موضوع، اهميت و ساختار كتاب، به بيان انگيزه نگارش آن پرداخته شده است ...[۳]
نويسنده در مقدمه به اين نكته اشاره دارد كه التزامى به استقراى تمامى اعيان و مشاهير و نيز استقصا در تمامى بلاد را نداشته است، اما بااين‌حال، به آن اندازه كه به تراجم و شرح حال افراد دست يافته، از ذكر آن‌ها، فروگذار نكرده است ...[۴]
زمانى كه نويسنده تصميم به تأليف زندگى‌نامه‌هاى مردان سده دهم هجرى گرفت، كتب موجود در اين باب را بسيار اندك يافت؛ به‌طورى‌كه رفع نياز و احتياج او را نمى‌كردند و اغلب آن‌ها تاريخ مردان را فقط تا نيمه قرن دهم در بر داشتند. لذا وى به نسخ خطى شيوخ يا علماى مورد اعتماد و آنچه كه شنيده بود استناد كرده تا مواد و مطالب كتاب حاضر را كامل نمايد ...[۵]
نويسنده در خلال معرفى افراد و ارائه اطلاعاتى در مورد نام، كنيه، لقب، نسب، آثار، اساتيد و شاگرادن، به بيان مكارم اخلاق و صفات حسنه بارز و مشهور افراد پرداخته و به امور و صفاتى كه نشانگر نقص، كاستى و يا نفى عدالت در فرد بوده و مخالف صيانت از آبرو و حيثيت اشخاص مى‌باشد، تعرضى نكرده و در چنين مواردى، مطلب را به قائل آن، مستند كرده است ...[۶]
طبقه اول كتاب، دربردارنده تراجم اعيان و مشاهيرى است كه وفاتشان بين سال‌هاى 701ق تا آخر 733ق، يعنى ثلث اول قرن دهم هجرى، اتفاق افتاده است. اولين اين افراد، محمد بن عوجان ...[۷]بوده و آخرين آن‌ها، يونس همدانى است ...[۸]
از جمله افراد اين طبقه، مى‌توان از: محمد قيراطى ...[۹]؛ ابراهيم بن معتمد ...[۱۰]؛ احمد بن امير غفله ...[۱۱]؛ زكريا بن قاضى زين‌الدين انصارى ...[۱۲]؛ سعدى بن ناجى‌بيك ...[۱۳]؛ صالح بن يوسف ...[۱۴]؛ على كردى ...[۱۵]؛ لطف‌الله توقاتى ...[۱۶]؛ نبهان بن عبدالهادى صفورى ...[۱۷]؛ ياسين شافعى ...[۱۸]و يوسف بن سويدكين ...[۱۹]نام برد.
طبقه دوم، كه در جلد دوم جاى گرفته، شامل كسانى است كه در ثلث دوم قرن دهم هجرى مى‌زيسته‌اند كه اولين آن‌ها، محمد بن محمد غزى ...[۲۰]و آخرين ايشان، يوسف قراصوى ...[۲۱]مى‌باشد.
برخى از افراد مذكور در اين طبقه، عبارتند از: محمد بن محمد دلجى ...[۲۲]؛ ابراهيم بقاعى حنبلى ...[۲۳]؛ حسن بن اسكندر ...[۲۴]؛ خليل بن محمد صلتى ...[۲۵]؛ داود بن حسن عجلونى ...[۲۶]؛ رجب يعفورى ...[۲۷]؛ عبدالله بن محمد مدرنى ...[۲۸]؛ عبدالقادر صهيونى ...[۲۹]؛ على بن محمد بن ابوسعيد ...[۳۰]؛ فاطمه بنت قريمزان ...[۳۱]؛ ناصر دمشقى ...[۳۲]و يوسف بن على رومى ...[۳۳]
طبقه سوم، در جلد سوم آمده و در آن، به تراجم كسانى پرداخته شده كه در ثلث سوم قرن دهم، وفات يافته‌اند. در ابتداى اين جلد، مقدمه‌اى از ناشر افزوده شده و در آن، ضمن اشاره به نسخ خطى كتاب، به بيان اقداماتى كه پيرامون تصحيح متن صورت گرفته، پرداخته شده است ...[۳۴]
محمد بدرالدين غزى، اولين فرد معرفى‌شده اين طبقه بوده ...[۳۵]و يونس زبال، آخرين آن‌ها مى‌باشد ...[۳۶]از ديگر افراد معرفى‌شده در اين گروه، مى‌توان به اسامى زير اشاره كرد: محمد بن محمد اعزازى ...[۳۷]؛ ابراهيم بن محمد بن محب‌الدين ...[۳۸]؛ حامد بن داود ...[۳۹]؛ رحمةالله سندى ...[۴۰]؛ زكريا بن بيرام ...[۴۱]؛ سلطان سليم بن سليمان بن سليم ...[۴۲]؛ عبدالوهاب بن صلتى ...[۴۳]و يونس بن عيثاوى ...[۴۴]
وضعيت كتاب
فهارس كتاب، در انتهاى جلد سوم آمده است. اين فهارس عبارتند از: فهرست اعلام؛ اسامى اماكن، شعوب، معاهد، تكايا، راه‌ها و مؤسسات و فهرست اسماى كتب، رسايل و ديوان‌هاى مذكور در كتاب.
در پاورقى‌ها علاوه بر اشاره به اختلاف نسخ ...[۴۵]، به توضيح برخى مطالب متن پرداخته شده است ...[۴۶]
پانويس
- ↑ ر.ك: طاهرى عراقى، احمد، 1357، ص373-374
- ↑ مقدمه نخست، ج1، صفحه الف - ر
- ↑ مقدمه دوم، همان، ص3-10
- ↑ ر.ك: همان، ص7
- ↑ ر.ك: شكورى، ابوالفضل، 1365، ص154
- ↑ ر.ك: مقدمه، ج1، ص7
- ↑ متن كتاب، همان، ص11
- ↑ همان، ص320
- ↑ همان، ص13
- ↑ همان، ص100
- ↑ همان، ص126
- ↑ همان، ص196
- ↑ همان، ص208
- ↑ همان، ص215
- ↑ همان، ص283
- ↑ همان، ص301
- ↑ همان، ص310
- ↑ همان، ص312
- ↑ همان، ص319
- ↑ همان، ج2، ص3
- ↑ همان، ص263
- ↑ همان، ص6
- ↑ همان، ص75
- ↑ همان، ص134
- ↑ همان، ص141
- ↑ همان، ص142
- ↑ همان، ص143
- ↑ همان، ص154
- ↑ همان، ص172
- ↑ همان، ص199
- ↑ همان، ص238
- ↑ همان، ص254
- ↑ همان، ص262
- ↑ مقدمه، ج3، صفحه الف - و
- ↑ همان، ج3، ص3
- ↑ همان، ص223
- ↑ همان، ص12
- ↑ همان، ص92
- ↑ همان، ص139
- ↑ همان، ص152
- ↑ همان، ص153
- ↑ همان، ص156
- ↑ همان، ص177
- ↑ همان، ص222
- ↑ ر.ك: پاورقى، ج1، ص86
- ↑ ر.ك: همان، ص119
منابع مقاله
1. مقدمه و متن كتاب.
2. شكورى، ابوالفضل، «بخش رجال: شرح‌حال‌نگارى اسلامى: كمبودها و كفايت‌هاى موجود در شرح‌حال‌نگارى اسلامى (3)»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: ياد، شماره 5، زمستان 1365، (28 صفحه، از 131 تا 158)، به آدرس:
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/364509.
3. طاهرى عراقى، احمد، «سرگذشت‌نامه‌هاى اسلامى: سيره، رجال، تراجم»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: نامه انجمن كتابداران ايران، شماره 43، پاييز و زمستان 1357، (8 صفحه، از 367 تا 374)، به آدرس:
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/55689.
پیوندها
مطالعه کتاب الکواکب السائرة بأعیان المئة العاشرة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور