ضياء العيون: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مجموعه اى ' به 'مجموعه‌اى ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:




«ضياء العيون» تألیف محمد باقر بن عمادالدين محمود شيرازى يك اثر تخصصى چشم پزشكى از تأليفات دوره صفويه است. مؤلف در اين اثر -كه به دستور شاه عباس صفوى تأليف شده- يك دوره كامل چشم پزشكى زمان خود را از طرز معاينه چشم تا درمان بيمارى‌هاى مختلف گردآورى نموده است.
'''ضياء العيون''' تألیف محمد باقر بن عمادالدين محمود شيرازى يك اثر تخصصى چشم پزشكى از تأليفات دوره صفويه است. مؤلف در اين اثر -كه به دستور شاه عباس صفوى تأليف شده- يك دوره كامل چشم پزشكى زمان خود را از طرز معاينه چشم تا درمان بيمارى‌هاى مختلف گردآورى نموده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۶۳: خط ۶۳:
عناوين فصول مقاله اول كتاب به ترتيب عبارت است از:  
عناوين فصول مقاله اول كتاب به ترتيب عبارت است از:  


1. چگونگى گشودن چشم و دارو كشيدن.
#چگونگى گشودن چشم و دارو كشيدن.
 
#كيفيت تدابير ادويه چشم و طريق تركيب آن ادويه.
2. كيفيت تدابير ادويه چشم و طريق تركيب آن ادويه.
#:اين دو فصل در حقيقت مقدمه و كليات مورد نياز در مباحث بعدى است.
 
#ادويه مفرده كه در امراض چشم بدان احتياج مى‌شود و شيافات و اكحال از آنها مركب‌اند.
اين دو فصل در حقيقت مقدمه و كليات مورد نياز در مباحث بعدى است.
#:در اين فصل مؤلف ادويه را به ترتيب حروف الفبا مرتب نموده و شيوه بحث او در اين فصل همانند بسيارى از نگاشته‌هاى ادويه‌شناسى است يعنى ادويه معرفى مى‌شود و سپس خصوصيات، طبيعت و خواص آن بيان مى‌شود.
 
#شيافات: در اين فصل داروهاى مركب، مواد مورد نياز در ساخت آنها، شيوه ساخت آنها و نحوه به‌كارگيرى آنها بيان شده است.
3. ادويه مفرده كه در امراض چشم بدان احتياج مى‌شود و شيافات و اكحال از آنها مركب‌اند.
#در اكحال و ذرورات و غيره از ادويه چشم: ساختار اين فصل نيز همانند فصل پيشين است.
 
در اين فصل مؤلف ادويه را به ترتيب حروف الفبا مرتب نموده و شيوه بحث او در اين فصل همانند بسيارى از نگاشته‌هاى ادويه‌شناسى است يعنى ادويه معرفى مى‌شود و سپس خصوصيات، طبيعت و خواص آن بيان مى‌شود.
 
4. شيافات: در اين فصل داروهاى مركب، مواد مورد نياز در ساخت آنها، شيوه ساخت آنها و نحوه به‌كارگيرى آنها بيان شده است.
 
5. در اكحال و ذرورات و غيره از ادويه چشم: ساختار اين فصل نيز همانند فصل پيشين است.


عناوين بخش‌هاى مقاله دوم نيز چنين است:
عناوين بخش‌هاى مقاله دوم نيز چنين است:


1. در بيان آن كه مراهم از چه قسم ادويه مركب‌اند و چگونگى تركيب آنها.
#در بيان آن كه مراهم از چه قسم ادويه مركب‌اند و چگونگى تركيب آنها.
 
#:اين فصل نيز در حكم مقدمه و پيش‌نياز فصول بعدى مقاله دوم است.
اين فصل نيز در حكم مقدمه و پيش‌نياز فصول بعدى مقاله دوم است.
#در ادويه مفرده كه در قروح و جراحات استعمال مى‌شوند.
 
#:ساختار اين فصل همانند فصل سوم مقاله اول است، يعنى مؤلف ادويه را به ترتيب حروف الفبا ذكر مى‌نمايد و طبيعت و خواص هر يك را بر مى‌شمرد.
2. در ادويه مفرده كه در قروح و جراحات استعمال مى‌شوند.
#در ذكر مرهم‌ها.
 
#:اين فصل طولانى‌ترين فصل در مقاله دوم است و ساختار آن شبيه به فصل چهارم و پنجم مقاله اول است.
ساختار اين فصل همانند فصل سوم مقاله اول است، يعنى مؤلف ادويه را به ترتيب حروف الفبا ذكر مى‌نمايد و طبيعت و خواص هر يك را بر مى‌شمرد.
#در ذكر بعضى از نسخ مراهم و اطليه مرض آتشك، آنچه به تجربه از مردم است و طريق ساختن و دستور ماليدن و منافع آن.
 
#در ذكر مجملى از قواى علاج جراحات و قروح.
3. در ذكر مرهم‌ها.
 
اين فصل طولانى‌ترين فصل در مقاله دوم است و ساختار آن شبيه به فصل چهارم و پنجم مقاله اول است.
 
4. در ذكر بعضى از نسخ مراهم و اطليه مرض آتشك، آنچه به تجربه از مردم است و طريق ساختن و دستور ماليدن و منافع آن.
 
5. در ذكر مجملى از قواى علاج جراحات و قروح.


در اين فصل مؤلف به بيان مطالبى كلى پيرامون درمان جراحت‌ها مى‌پردازد كه هم در درمان بيمارى‌هاى چشم به كار آيد و هم در درمان جراحت اعضاى ديگر بدن.
در اين فصل مؤلف به بيان مطالبى كلى پيرامون درمان جراحت‌ها مى‌پردازد كه هم در درمان بيمارى‌هاى چشم به كار آيد و هم در درمان جراحت اعضاى ديگر بدن.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش