۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'تاليف' به 'تألیف') |
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف') |
||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
مؤلف به دو عامل ذيل، كه انگيزه نگارش اين اثر از جانب وى بوده، اشاره مىكند: | |||
1- علاقه وى به آشنايى با تاريخچه و اوضاع جغرافيايى موطن خويش و معرفى آن به ديگران. | 1- علاقه وى به آشنايى با تاريخچه و اوضاع جغرافيايى موطن خويش و معرفى آن به ديگران. | ||
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
كتاب داراى يك مقدمه، شش فصل، و يك خاتمه است. | كتاب داراى يك مقدمه، شش فصل، و يك خاتمه است. | ||
در اين فصول به ترتيب به معرفى شام و زيبايىهاى آن و...، گلهاى شام، نهرهاى جارى در شام و تقسيمات آنها و نيز معرفى هفت نهر اصلى اين شهر، دشتهاى شام، چشمههاى جارى در شام پرداخته شده و در فصل اخير نيز، | در اين فصول به ترتيب به معرفى شام و زيبايىهاى آن و...، گلهاى شام، نهرهاى جارى در شام و تقسيمات آنها و نيز معرفى هفت نهر اصلى اين شهر، دشتهاى شام، چشمههاى جارى در شام پرداخته شده و در فصل اخير نيز، مؤلف اشعارى را كه برخى شاعران شامى در وصف شام، در مقام هماوردى با شاعران اندلس، كه اشعارى در وصف زيبايىهاى اندلس سرودهاند، نقل نموده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
از دو عنوان اين كتاب؛ يعنى «البرق المتألق فى محاسن جِلَق» و «محاسن الشام» چنين بر مىآيد كه مراد نويسنده از «جِلّق» همانا شام است و نه منحصراً محلهاي در دمشق، چنانكه برخى پنداشتهاند، يا قريهاي در نزديك آن، زيرا ابنراعى در اين كتاب كه در 1171ق.به پايان رسانده، آنچه را به نثر يا به نظم در مدح دمشق ديده، گرد آورده است. اين كتاب با ارجوزهاي در 184 بيت آغاز مىشود كه درباره زيبايىهاي دمشق، گردشگاهها، گلها و گياهان، نهرها، درهها و چشمههاي اطراف آن است. از جهتى ديگر مىتوان آن را نمونهاي جالب از ادبيات جغرافيايى دانست كه | از دو عنوان اين كتاب؛ يعنى «البرق المتألق فى محاسن جِلَق» و «محاسن الشام» چنين بر مىآيد كه مراد نويسنده از «جِلّق» همانا شام است و نه منحصراً محلهاي در دمشق، چنانكه برخى پنداشتهاند، يا قريهاي در نزديك آن، زيرا ابنراعى در اين كتاب كه در 1171ق.به پايان رسانده، آنچه را به نثر يا به نظم در مدح دمشق ديده، گرد آورده است. اين كتاب با ارجوزهاي در 184 بيت آغاز مىشود كه درباره زيبايىهاي دمشق، گردشگاهها، گلها و گياهان، نهرها، درهها و چشمههاي اطراف آن است. از جهتى ديگر مىتوان آن را نمونهاي جالب از ادبيات جغرافيايى دانست كه مؤلف در آن به توصيف شام با انواع كنايات، استعارات، اشارات، تشبيهات و غيره مىپردازد. | ||
نگارنده در اين كتاب به سه روش به مدح و ستايش دمشق پرداخته است: | نگارنده در اين كتاب به سه روش به مدح و ستايش دمشق پرداخته است: | ||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
در روش اول، وى به ذكر ابياتى مىپردازد كه در خصوص دمشق و در مدح آن سروده شده است. | در روش اول، وى به ذكر ابياتى مىپردازد كه در خصوص دمشق و در مدح آن سروده شده است. | ||
در روش دوم، | در روش دوم، مؤلف از برخى ابيات كه در مدح ساير اماكن و شهرهاى جهان سروده شده، در مدح و ستايش دمشق و اماكن آن استفاده مىكند، بدون اين كه تغييرى در آنها ايجاد كند. | ||
در روش سوم، به همان روش دوم عمل مىكند با اين تفاوت كه نام اماكن زيباى شهرهاى ديگر را كه در ابيات مورد نظر، مدح و ستايش شده تغيير داده و نام اماكن دمشق را به جاى آنها مىگذارد. | در روش سوم، به همان روش دوم عمل مىكند با اين تفاوت كه نام اماكن زيباى شهرهاى ديگر را كه در ابيات مورد نظر، مدح و ستايش شده تغيير داده و نام اماكن دمشق را به جاى آنها مىگذارد. |
ویرایش