منتجب‌الدین، علی بن عبیدالله: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۹ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۰۱:۱۲

منتجب‎‌الدین، علی بن عبیدالله

نام	منتجب‎‌الدین، علی بن عبیدالله
نام های دیگر
نام پدر	عبیدالله
متولد	۵۰۴ ه.ق
محل تولد	قم
رحلت	600 هـ.ق
اساتید	عبیدالله بن حسن رازی، ابوالفتوح رازی، شیخ عبدالجلیل قزوینی، سید فضل الله راوندی
برخی آثار	الأربعون حدیثا عن أربعین شیخا من أربعین صحابیا فی فضائل الإمام أمیر المؤمنین علیه السلام (رازی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده الفهرست (منتجب‌الدين) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کد مولف	AUTHORCODE2357AUTHORCODE

ولادت

منتجب الدين، على بن عبيد الله بن حسن بن بابويه قمى در سال 504 هجرى در خاندانى كه به تشيع و علم شهرۀ آفاق بودند در شهر علم و تشيع و ولايت، قم ديده به جهان گشود.

نسب

شيخ منتجب الدين از اولاد برادر شيخ صدوق و معروف به شيخ حسكا است. شيخ صدوق و برادرش به دعاى امام عصر عجل الله تعالى فرجه الشريف متولد شدند.

زمانى كه ابن بابويه، پدر شيخ صدوق، به عراق سفر نمود با حسين بن روح، نايب خاص امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشريف ملاقات نمود و پس از آن نامه‌ها و مكاتباتى بين آنان انجام مى‌شد.

او در يكى از اين نامه‌ها از حسين بن روح خواست نامه او را به امام عصر عجل الله تعالى فرجه الشريف برساند كه در آن نامه از حضرت تقاضاى دعايى براى فرزند كرده بود.

در پاسخ نامۀ او آمد كه: «ما از خداوند درخواست كرديم كه فرزندى به تو عنايت فرمايد و به زودى دو پسر نيكوكار و خيّر به تو داده خواهد شد.»

و بدين سان شيخ صدوق و برادرش، جد منتجب الدين، با دعاى امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشريف ديده به جهان گشودند.

شخصيت

شيخ منتجب الدين بيشتر عمر خويش را در «رى» گذراند و خيلى كم به مسافرت مى‌رفت؛ با اين حال به اعتراف معاصرينش، در آن عصر كمتر كسى از نظر جمع آورى و حفظ احاديث و كثرت اساتيد به مقام شيخ منتجب الدين مى‌رسد.

او عالمى بزرگوار و شيعه‌اى مخلص براى اهل بيت پيامبر صلى الله عليهم اجمعين بود.

اساتيد

شيخ منتجب الدين از جمله بزرگانى است كه در طول عمر خويش اساتيد فراوانى ديده و از آنان روايت نقل كرده است. تعداد اساتيد و مشايخ او به 55 نفر مى‌رسد كه از جمله آنهاست:

محمد بن ناصر بن محمد بغدادى
هبة الله بن محمد بن عبدالواحد شيبانى
محمد بن حسن بن على ماوردى
عبدالله بن احمد بن محمد بزاز
محمد بن هيثم
قيس بن محمد مؤذن و...

تأليفات

1 - الفهرست، معروف‌ترين كتاب شيخ منتجب الدين است كه علامه مجلسى نيز تمام آن را در جلد 105 بحار الانوار نقل كرده است.

اين كتاب با وجود حجم كم، بسيار مفيد است، به طورى كه يك مرجع كاملا معتبر براى شناسايى وثاقت و اعتبار علماى گذشته و كتب آنان به شمار مى‌آيد.

گرچه كتاب، شامل دوران شيخ طوسى م 460 هجرى، تا عصر مؤلف، حدود 600 هجرى است؛ اما اعتبار و وثاقت اين كتاب است كه به آن بها داده.

2 - كتاب تاريخ رى كه كتابى بزرگ بوده و شرح حال علماى آن ديار را نيز داشته است. اين كتاب تا حدود قرن نهم هجرى موجود بوده و در كتب ديگر از آن نقل شده؛ اما متأسفانه اصل كتاب به دست ما نرسيده است.

3 - كتاب الأربعين عن الأربعين من الأربعين في فضائل أمير المؤمنين(ع)، اين كتاب شامل 40 حديث است از 40 شيخ روايت از 40 تن از صحابه در فضائل امير مؤمنان على بن ابى طالب عليه السلام.

شيخ در پايان اين كتاب گفته: اگر اجل مهلت دهد 40 حديث ديگر نيز به اين كتاب اضافه خواهم نمود.

پس از اتمام كتاب نيز 14 حكايت مستند در همين موضوع نقل كرده است.

وفات

بجز سيد محسن امين در اعيان الشيعه و شيخ عباس قمى در تتمة المنتهى كه تاريخ وفات شيخ منتجب الدين را 585 ذكر كرده‌اند؛ در ديگر كتب تاريخ دقيق وفات او ذكر نشده و تنها وفات شيخ را بعد از 585 دانسته‌اند، چنان كه رافعى شافعى، كه از شاگردان منتجب الدين است، در كتاب التدوين اين قول را نقل كرده است.

اما با توجه به تحقيق بسيار جامع و زيبايى كه مرحوم محدث ارموى در تعليقات چاپ حاضر كتاب «الفهرست» صفحه 402 - 394 انجام داده، سال وفات شيخ منتجب الدين بعد از 600 هجرى است و اين عالم بزرگوار حدود يكصد سال زندگى كرده است.

وابسته‌ها

الفهرست (منتجب‌الدين) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

الأربعون حدیثا عن أربعین شیخا من أربعین صحابیا فی فضائل الإمام أمیر المؤمنین علیه السلام (رازی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده

نسخهٔ ‏۱ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۱:۵۷ (نمایش مبدأ) Hbaghizadeh@noornet.net (بحث \| مشارکت‌ها) جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') → تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر		نسخهٔ ‏۹ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۰۱:۱۲ (نمایش مبدأ) Hbaghizadeh@noornet.net (بحث \| مشارکت‌ها) جز (جایگزینی متن - 'سيد محسن امين' به 'سيد محسن امين ') تفاوت با ویرایش جدیدتر ←
خط ۹۱:		خط ۹۱:


	بجز سيد محسن امين در اعيان الشيعه و [[قمی، عباس\|شيخ عباس قمى]] در تتمة المنتهى كه تاريخ وفات شيخ منتجب الدين را 585 ذكر كرده‌اند؛ در ديگر كتب تاريخ دقيق وفات او ذكر نشده و تنها وفات شيخ را بعد از 585 دانسته‌اند، چنان كه رافعى شافعى، كه از شاگردان منتجب الدين است، در كتاب التدوين اين قول را نقل كرده است.		بجز [[امین، محسن\|سيد محسن امين]] در اعيان الشيعه و [[قمی، عباس\|شيخ عباس قمى]] در تتمة المنتهى كه تاريخ وفات شيخ منتجب الدين را 585 ذكر كرده‌اند؛ در ديگر كتب تاريخ دقيق وفات او ذكر نشده و تنها وفات شيخ را بعد از 585 دانسته‌اند، چنان كه رافعى شافعى، كه از شاگردان منتجب الدين است، در كتاب التدوين اين قول را نقل كرده است.

	اما با توجه به تحقيق بسيار جامع و زيبايى كه مرحوم [[محدث، جلال‌الدین\|محدث ارموى]] در تعليقات چاپ حاضر كتاب «الفهرست» صفحه 402 - 394 انجام داده، سال وفات شيخ منتجب الدين بعد از 600 هجرى است و اين عالم بزرگوار حدود يكصد سال زندگى كرده است.		اما با توجه به تحقيق بسيار جامع و زيبايى كه مرحوم [[محدث، جلال‌الدین\|محدث ارموى]] در تعليقات چاپ حاضر كتاب «الفهرست» صفحه 402 - 394 انجام داده، سال وفات شيخ منتجب الدين بعد از 600 هجرى است و اين عالم بزرگوار حدود يكصد سال زندگى كرده است.