صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '( ' به '('
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - '( ' به '(')
خط ۱۱۹: خط ۱۱۹:
در مفاتيح الغيب در مشهد هشتم و مفتاح سوم گويد: «بسيارى از آنان كه دانشمند خوانده مى‌شوند، علم غيبى لدنى مورد اعتماد سالكان و عارفان را انكار مى‌كنند، در صورتى كه اين علم، قويتر و محكمتر از ديگر علوم است. آنان بر اين باورند كه: علم، معنايى ندارد جز آنچه از طريق آموختن و انديشيدن و تامل به دست آيد.»
در مفاتيح الغيب در مشهد هشتم و مفتاح سوم گويد: «بسيارى از آنان كه دانشمند خوانده مى‌شوند، علم غيبى لدنى مورد اعتماد سالكان و عارفان را انكار مى‌كنند، در صورتى كه اين علم، قويتر و محكمتر از ديگر علوم است. آنان بر اين باورند كه: علم، معنايى ندارد جز آنچه از طريق آموختن و انديشيدن و تامل به دست آيد.»


صدر المتالهين به ستايش دانش شهودى بسنده نكرده بلكه دانشى را كه تنها از راه مباحثه و تفكر بدست مى‌آيد به شدت نكوهش كرده است. دراسفار، ج 1،صفحۀ 75 مى‌گويد: «كسى كه تنها به بحث‌هاى نظرى (كلامى - فلسفى) بسنده كند، به زودى دستخوش شك مى‌شود و آيندگان، پيشينيان را نكوهش مى‌كنند و در بارۀ يافته‌هايى كه از راه بحث و نظريه به دست آمده توافق نكرده و هر گروهى، گروه ديگر را نكوهش مى‌كنند.»( برگرفته از آيۀ كريمۀ 38 سوره اعراف)
صدر المتالهين به ستايش دانش شهودى بسنده نكرده بلكه دانشى را كه تنها از راه مباحثه و تفكر بدست مى‌آيد به شدت نكوهش كرده است. دراسفار، ج 1،صفحۀ 75 مى‌گويد: «كسى كه تنها به بحث‌هاى نظرى (كلامى - فلسفى) بسنده كند، به زودى دستخوش شك مى‌شود و آيندگان، پيشينيان را نكوهش مى‌كنند و در بارۀ يافته‌هايى كه از راه بحث و نظريه به دست آمده توافق نكرده و هر گروهى، گروه ديگر را نكوهش مى‌كنند.»(برگرفته از آيۀ كريمۀ 38 سوره اعراف)


صدرا آنگاه در موضوع مثل افلاطونى به ستايش بزرگان از حكما و اوليا در مكاشفه‌هاى آنان پرداخته و گفته است: «در اين باره به مكاشفه‌هايى كه برايشان رخ داده است بسنده نموده و براى ديگران بيان كرده‌اند لكن براى انسان نسبت به آنچه بر آن اتفاق نظر دارند و به مشاهداتى كه بيان مى‌كنند، اطمينان به دست مى‌آيد و كسى نمى‌تواند در اين باره با آنان مخالفت كند. چگونه كسى مى‌تواند با آنان مخالفت كند در صورتى كه در اوضاع كواكب و شمارۀ افلاك بر مشاهدۀ اشخاصى مانند ابرخس به وسيلۀ حس كه خاستگاه اشتباه و خطا است، اعتماد مى‌كنند، سزاوارتر آن است كه گفتۀ بزرگان فلسفه را كه بر مشاهده‌هاى عقلى مكرر خطاناپذير، مبتنى است، صادق دانسته و اعتماد كنند. و اين، تمام آن چيزى است كه در ستايش مشاهده‌هاى عقلى مى‌توان گفت: "كسى نمى‌تواند در اين باره با آنان مخالفت كند و خطا را برنمى‌تابد." اين چيز عجيبى است.»  
صدرا آنگاه در موضوع مثل افلاطونى به ستايش بزرگان از حكما و اوليا در مكاشفه‌هاى آنان پرداخته و گفته است: «در اين باره به مكاشفه‌هايى كه برايشان رخ داده است بسنده نموده و براى ديگران بيان كرده‌اند لكن براى انسان نسبت به آنچه بر آن اتفاق نظر دارند و به مشاهداتى كه بيان مى‌كنند، اطمينان به دست مى‌آيد و كسى نمى‌تواند در اين باره با آنان مخالفت كند. چگونه كسى مى‌تواند با آنان مخالفت كند در صورتى كه در اوضاع كواكب و شمارۀ افلاك بر مشاهدۀ اشخاصى مانند ابرخس به وسيلۀ حس كه خاستگاه اشتباه و خطا است، اعتماد مى‌كنند، سزاوارتر آن است كه گفتۀ بزرگان فلسفه را كه بر مشاهده‌هاى عقلى مكرر خطاناپذير، مبتنى است، صادق دانسته و اعتماد كنند. و اين، تمام آن چيزى است كه در ستايش مشاهده‌هاى عقلى مى‌توان گفت: "كسى نمى‌تواند در اين باره با آنان مخالفت كند و خطا را برنمى‌تابد." اين چيز عجيبى است.»  
خط ۱۳۱: خط ۱۳۱:
از جمله مواردى كه به جمع بين دو روش (برهان و عرفان) اشاره كرده است، در اسفار (ج 4،صفحۀ 161) در بيان علت اختلاف وى با بعضى مشايخ صوفيه است. در اين باره گفته است: «در هر موردى كه حكم كرده‌اند، فقط به ذوق و وجدان بسنده نموده‌اند. و اما ما بر چيزى كه برهان قطعى براى آن نداريم، اعتماد كامل نمى‌كنيم و آن را در كتاب‌هاى فلسفى خود نمى‌آوريم.»
از جمله مواردى كه به جمع بين دو روش (برهان و عرفان) اشاره كرده است، در اسفار (ج 4،صفحۀ 161) در بيان علت اختلاف وى با بعضى مشايخ صوفيه است. در اين باره گفته است: «در هر موردى كه حكم كرده‌اند، فقط به ذوق و وجدان بسنده نموده‌اند. و اما ما بر چيزى كه برهان قطعى براى آن نداريم، اعتماد كامل نمى‌كنيم و آن را در كتاب‌هاى فلسفى خود نمى‌آوريم.»


[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]]پيوسته از كسانى كه يكى از دو شيوه را به كار مى‌برند، بدگويى مى‌كند مانند سخنى كه در مفاتيح الغيب،صفحۀ 3 و در اسفار، ج1،صفحۀ 4 دارد: «به سخنان بيهودۀ صوفيه مشغول نباش، و به گفته‌هاى فيلسوف نمايان اعتماد مكن. " و آنان كسانى هستند كه وقتى پيامبران آنها با معجزات و دلايل شفاف و روشن به سراغشان آمدند، آنان به دانش و نظريه‌هاى باطل خود شاد شدند تا وعدۀ عذابى كه آن را مسخره مى‌كردند آنان را فراگرفت."( سورۀ غافر، آيۀ 83) خدا ما و شما را، اى دوست من، از شر اين دو گروه حفظ كند و ميان ما و آنها يك لحظه جمع نكند.»
[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]]پيوسته از كسانى كه يكى از دو شيوه را به كار مى‌برند، بدگويى مى‌كند مانند سخنى كه در مفاتيح الغيب،صفحۀ 3 و در اسفار، ج1،صفحۀ 4 دارد: «به سخنان بيهودۀ صوفيه مشغول نباش، و به گفته‌هاى فيلسوف نمايان اعتماد مكن. " و آنان كسانى هستند كه وقتى پيامبران آنها با معجزات و دلايل شفاف و روشن به سراغشان آمدند، آنان به دانش و نظريه‌هاى باطل خود شاد شدند تا وعدۀ عذابى كه آن را مسخره مى‌كردند آنان را فراگرفت."(سورۀ غافر، آيۀ 83) خدا ما و شما را، اى دوست من، از شر اين دو گروه حفظ كند و ميان ما و آنها يك لحظه جمع نكند.»


در مقدمۀ تفسير سورۀ فاتحة الكتاب از گروه نخست به بدعتگران گمراه كننده، و از گروه دوم به تعطيل‌گران گمراه تعبير كرده و سپس گفته است: «زيرا همۀ آنها از اولياى شياطين و ابناى ظلمت‌ها و اهل‌طاغوت‌اند.»  
در مقدمۀ تفسير سورۀ فاتحة الكتاب از گروه نخست به بدعتگران گمراه كننده، و از گروه دوم به تعطيل‌گران گمراه تعبير كرده و سپس گفته است: «زيرا همۀ آنها از اولياى شياطين و ابناى ظلمت‌ها و اهل‌طاغوت‌اند.»  
خط ۳۲۴: خط ۳۲۴:
[[عرفان و عارف نمایان ترجمه کتاب کسر اصنام الجاهلیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عرفان و عارف نمایان ترجمه کتاب کسر اصنام الجاهلیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[مفاتیح الغیب ( ترجمه)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[مفاتیح الغیب (ترجمه)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[ترجمه و شرح بخش نخست مبدا و معاد صدر المتالهین شیرازی ( المبدا و المعاد)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ترجمه و شرح بخش نخست مبدا و معاد صدر المتالهین شیرازی (المبدا و المعاد)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[اسرار الآیات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[اسرار الآیات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
خط ۳۳۲: خط ۳۳۲:
[[المظاهر الإلهیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[المظاهر الإلهیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه ( ارشاد)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه (ارشاد)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[مقدمه بر المشاعر صدرالمتألهین شیرازی ([[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]])]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[مقدمه بر المشاعر صدرالمتألهین شیرازی ([[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]])]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
خط ۳۶۴: خط ۳۶۴:
[[ترجمه اسفار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ترجمه اسفار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[اسرار الآیات ( تحقیق موسوی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[اسرار الآیات (تحقیق موسوی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[ الحکمة المتعالیة في الأسفار الأربعة ( بنیاد صدرا)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ الحکمة المتعالیة في الأسفار الأربعة (بنیاد صدرا)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


[[التعلیقات علی شرح حکمة الاشراق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[التعلیقات علی شرح حکمة الاشراق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش