۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'شيخ مفيد' به 'شيخ مفيد') |
جز (جایگزینی متن - 'سيد مرتضى' به 'سيد مرتضى') |
||
خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
به دليل همين سبك نگارش، وى كمتر به اقوال فقهاى شيعه اشاره نموده است و جز در چند مورد نظير شيخ صدوق، [[شيخ مفيد]]، شيخ طوسى و سيد مرتضى به نظريات آنان متعرض نشده و از طرفى نظريات علماى عامه همچون احمد بن حنبل و تابعين او، حسن بصرى، ابن جرير طبرى و جبائى را مطرح نموده است. | به دليل همين سبك نگارش، وى كمتر به اقوال فقهاى شيعه اشاره نموده است و جز در چند مورد نظير شيخ صدوق، [[شيخ مفيد]]، شيخ طوسى و [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] به نظريات آنان متعرض نشده و از طرفى نظريات علماى عامه همچون احمد بن حنبل و تابعين او، حسن بصرى، ابن جرير طبرى و جبائى را مطرح نموده است. | ||
زندگىنامۀ مختصر و مفيد محقق حلى كه توسط محقق ارجمند حجة الاسلام و المسلمين شيخ رضا استادى نوشته شده و در مقدمۀ كتاب آورده شده همراه با فهارست ارزشمندى همچون فهرست مصادر تحقيق، آيات قرآن كريم، احاديث شريفه، اشعار، كتب و اعلام در متن كتاب و موضوعات به چاپ موجود ارزش و اعتبار خاصى بخشيده است. | زندگىنامۀ مختصر و مفيد محقق حلى كه توسط محقق ارجمند حجة الاسلام و المسلمين شيخ رضا استادى نوشته شده و در مقدمۀ كتاب آورده شده همراه با فهارست ارزشمندى همچون فهرست مصادر تحقيق، آيات قرآن كريم، احاديث شريفه، اشعار، كتب و اعلام در متن كتاب و موضوعات به چاپ موجود ارزش و اعتبار خاصى بخشيده است. | ||
خط ۲۶۷: | خط ۲۶۷: | ||
از آنجا كه مؤلف اين قسمت از النهاية را در اين كتاب نسبت به كتاب النهاية و نكتها مفصلتر توضيح داده است بنابراين بعدها در النهاية و نكتها مطالبى را به آن ارجاع داده مىنويسد: هذه النكت الأربع قد ذكرنا الجواب عنها في جواب المسائل المصريّة فليطلب هناك. (النهاية و نكتها، /1 198)Z. | از آنجا كه مؤلف اين قسمت از النهاية را در اين كتاب نسبت به كتاب النهاية و نكتها مفصلتر توضيح داده است بنابراين بعدها در النهاية و نكتها مطالبى را به آن ارجاع داده مىنويسد: هذه النكت الأربع قد ذكرنا الجواب عنها في جواب المسائل المصريّة فليطلب هناك. (النهاية و نكتها، /1 198)Z. | ||
قابل ذكر است كه كتب ديگرى بنام «المسائل المصريات» توسط شيخ صدوق، سيد مرتضى و ابن زهره تأليف شده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /8 219، /20 367). | قابل ذكر است كه كتب ديگرى بنام «المسائل المصريات» توسط شيخ صدوق، [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] و ابن زهره تأليف شده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]/5 234، /8 219، /20 367). | ||
==تاريخ تأليف== | ==تاريخ تأليف== | ||
خط ۳۲۸: | خط ۳۲۸: | ||
اگر چه اين كتاب بسيار مختصر و موجز است اما در عين حال نشان از احاطۀ وسيع مؤلف به كتب قدما همچون شيخ طوسى، شيخ صدوق، سيد | اگر چه اين كتاب بسيار مختصر و موجز است اما در عين حال نشان از احاطۀ وسيع مؤلف به كتب قدما همچون شيخ طوسى، شيخ صدوق، [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، [[شيخ مفيد]]، ابن ابى عقيل، قاضى ابن براج، ابن ادريس و راوندى دارد. به عنوان نمونه: | ||
- و الشيخ رحمه الله قال في المبسوط | - و الشيخ رحمه الله قال في المبسوط | ||
خط ۴۳۲: | خط ۴۳۲: | ||
كتاب المسائل البغدادية، با همۀ اختصار و كوچكى حجم آن داراى ويژگىها و خصوصيات خاص خود مىباشد. در اين كتاب علاوه بر مسائلى كه به صورت فقه رسالهاى جواب گفته شده است بعضى از مسائل آن به صورت مستدل جواب داده شده است به عنوان نمونه در مسألۀ 26 مؤلف مىنويسد: و ليس هذه الفروع مما تعرض لها أوائلنا فيذكر عنهم فيها خلاف، بل هو من التفاريع المحدثة و على الباحث استفراغ وسعه في إصابة الحق. | كتاب المسائل البغدادية، با همۀ اختصار و كوچكى حجم آن داراى ويژگىها و خصوصيات خاص خود مىباشد. در اين كتاب علاوه بر مسائلى كه به صورت فقه رسالهاى جواب گفته شده است بعضى از مسائل آن به صورت مستدل جواب داده شده است به عنوان نمونه در مسألۀ 26 مؤلف مىنويسد: و ليس هذه الفروع مما تعرض لها أوائلنا فيذكر عنهم فيها خلاف، بل هو من التفاريع المحدثة و على الباحث استفراغ وسعه في إصابة الحق. | ||
اگر چه مؤلف در موارد زيادى با استناد به عبارتهاى سيد مرتضى و شيخ طوسى «قده» به ارائۀ نظريات خود پرداخته است اما خوددارى وى از تقليد و پيروى كوركورانه در مباحث فقهى باعث شده كه وى در موارد زيادى به نظريات فقهى بزرگان قبل از خود اشكال نموده و رد كند، به عنوان نمونه در مسائل 16 و 25 پس از نقل نظريات شيخ طوسى مىنويسد: و لست أعرف مستندا هذا الاشتراط و الأخبار مطلقة. | اگر چه مؤلف در موارد زيادى با استناد به عبارتهاى [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] و شيخ طوسى «قده» به ارائۀ نظريات خود پرداخته است اما خوددارى وى از تقليد و پيروى كوركورانه در مباحث فقهى باعث شده كه وى در موارد زيادى به نظريات فقهى بزرگان قبل از خود اشكال نموده و رد كند، به عنوان نمونه در مسائل 16 و 25 پس از نقل نظريات شيخ طوسى مىنويسد: و لست أعرف مستندا هذا الاشتراط و الأخبار مطلقة. | ||
در جاى ديگر نيز در جمع بين اخبار متعارض وى سبك و روش شيخ طوسى را نمىپذيرد و در مسألۀ 39 مىنويسد: نحن قد بيّنا أنّه لا حاجة إلى التوفيق بينها مع ضعف الأخبار المانعة من الصلاة، و علمنا بالأخبار السليمة الصافية عن الكراهية. | در جاى ديگر نيز در جمع بين اخبار متعارض وى سبك و روش شيخ طوسى را نمىپذيرد و در مسألۀ 39 مىنويسد: نحن قد بيّنا أنّه لا حاجة إلى التوفيق بينها مع ضعف الأخبار المانعة من الصلاة، و علمنا بالأخبار السليمة الصافية عن الكراهية. | ||
خط ۵۸۳: | خط ۵۸۳: | ||
در نظر محقق حلى وى از جايگاه خاصى برخوردار بوده است و در خطبۀ كتاب با تعبير «الإمام الكامل» از وى ياد شده است. | در نظر محقق حلى وى از جايگاه خاصى برخوردار بوده است و در خطبۀ كتاب با تعبير «الإمام الكامل» از وى ياد شده است. | ||
مؤلف در اين كتاب با ذكر عبارتهايى از كتب [[شيخ مفيد]]، سيد مرتضى و شيخ طوسى قده و استناد به نظريات آنان به جواب اين مسائل پرداخته است. | مؤلف در اين كتاب با ذكر عبارتهايى از كتب [[شيخ مفيد]]، [[علمالهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] و شيخ طوسى قده و استناد به نظريات آنان به جواب اين مسائل پرداخته است. | ||
سبك نگارش كتاب بيشتر به صورت فقه استدلالى و تفريعى مىباشد و گاهى نيز بعضى از جوابها به صورت فقه رسالهاى مىباشد. | سبك نگارش كتاب بيشتر به صورت فقه استدلالى و تفريعى مىباشد و گاهى نيز بعضى از جوابها به صورت فقه رسالهاى مىباشد. |
ویرایش