أنوار الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۶۸۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ مارس ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:
# وجود مسائلى كه با مباحث اصولى پيوند خورده و به اشتباه، از مبادى این علم محسوب مى‌شوند؛
# وجود مسائلى كه با مباحث اصولى پيوند خورده و به اشتباه، از مبادى این علم محسوب مى‌شوند؛
# عدم وجود برخى مسائلى كه در كتب اصولى قديم مطرح شده، ولى امروزه در این علم وجود ندارند؛
# عدم وجود برخى مسائلى كه در كتب اصولى قديم مطرح شده، ولى امروزه در این علم وجود ندارند؛
# توسعه بيش از حد برخى از مسائل آن، از قبيل مبحث انسداد و...
# توسعه بيش از حد برخى از مسائل آن، از قبيل مبحث انسداد و...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=17&viewType=html ر.ک: همان، ص17]</ref>


در ادامه، مقدماتى كه قبل از ورود به مباحث اصول، ذكر مى‌شود، مطرح و مفصلا توضيح داده شده است. این مقدمات، ده مورد است كه عبارتند از:
در ادامه، مقدماتى كه قبل از ورود به مباحث اصول، ذكر مى‌شود، مطرح و مفصلا توضيح داده شده است. این مقدمات، ده مورد است كه عبارتند از:


# مسائل اربعه: موضوع علوم، وجه تمايز علوم از یک‌ديگر، موضوع علم اصول و تعريف آن؛
# مسائل اربعه: موضوع علوم، وجه تمايز علوم از یک‌ديگر، موضوع علم اصول و تعريف آن؛<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=33&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ج1، ص33]</ref>
# احكام وضع؛
# احكام وضع<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=47&viewType=html ر.ک: همان، ص47]</ref>؛
# وضعى بودن يا طبعى بودن مجاز؛
# وضعى بودن يا طبعى بودن مجاز<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=71&viewType=html ر.ک: همان، ص71]</ref>؛
# تبعيت يا عدم تبعيت دلالت از اراده؛
# تبعيت يا عدم تبعيت دلالت از اراده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=75&viewType=html ر.ک: همان، ص75]</ref>؛
# وضع مركبات و هيئات؛
# وضع مركبات و هيئات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=79&viewType=html ر.ک: همان، ص 79]</ref>؛
# علائم حقيقت و مجاز؛
# علائم حقيقت و مجاز<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=81&viewType=html ر.ک: همان، ص81]</ref>؛
# حقيقت شرعيه؛
# حقيقت شرعيه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=92&viewType=html ر.ک: همان، ص92]</ref>؛
# صحيح و اعم؛
# صحيح و اعم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=103&viewType=html ر.ک: همان، ص103]</ref>؛
# اشتراك و استعمال لفظ مشترك در بيش از معنى واحد؛
# اشتراك و استعمال لفظ مشترك در بيش از معنى واحد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=145&viewType=html ر.ک: همان، ص145]</ref>؛
# مشتق.
# مشتق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=159&viewType=html ر.ک: همان، ص159]</ref>.


مقصد اول، مباحث مربوط به اوامر را مطرح كرده است. در این بخش، نویسنده، پس از تعريف معنى و ماده امر، اعتبار علو و استعلا در معناى امر و دلالت امر بر وجوب را مطرح نموده است. وى، مسئله اتحاد طلب و اراده را، قبل از آنكه اصولى باشد، یک مسئله كلامى‌دانسته و اقوال مختلف، از جمله قول اشاعره و دلايل آنها در این رابطه را بررسى نموده است.
مقصد اول، مباحث مربوط به اوامر را مطرح كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=207&viewType=html ر.ک: همان، ص207]</ref>. در این بخش، نویسنده، پس از تعريف معنى و ماده امر، اعتبار علو و استعلا در معناى امر و دلالت امر بر وجوب را مطرح نموده است. وى، مسئله اتحاد طلب و اراده را، قبل از آنكه اصولى باشد، یک مسئله كلامى‌دانسته و اقوال مختلف، از جمله قول اشاعره و دلايل آنها در این رابطه را بررسى نموده است.


قضا و قدر، مفاد صيغه امر در جمله، تعريف توصلى و تعبدى، اقسام قصد قربت، وجوب مباشرت در امر، اينكه آيا اصل در واجبات نفسى بودن است يا غيرى بودن؟ امرى كه پس از منع آمده باشد، دلالت امر بر مره و تكرار يا فور و تراخى، مجزى بودن اوامر ظاهريه شرعيه و... از ديگر مباحث مطرح شده در این مقصد مى‌باشد.
قضا و قدر، مفاد صيغه امر در جمله، تعريف توصلى و تعبدى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=273&viewType=html ر.ک: همان، ص273]</ref>، اقسام قصد قربت، وجوب مباشرت در امر، اينكه آيا اصل در واجبات نفسى بودن است يا غيرى بودن؟ امرى كه پس از منع آمده باشد، دلالت امر بر مره و تكرار يا فور و تراخى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=309&viewType=html ر.ک: همان، ص309]</ref>، مجزى بودن اوامر ظاهريه شرعيه و... از ديگر مباحث مطرح شده در این مقصد مى‌باشد.


در مقصد دوم، مسائل مرتبط با مبحث نواهى بحث شده است. نویسنده، پس از اشاره به قول معروف علما، پيرامون متحد بودن مفاد امر و نهى در دلالت آنها بر طلب و تفاوت در متعلق، قول مخالف این رأى؛ يعنى اتحاد آن دو در متعلق و اختلاف در مدلول را مطرح و ادله آن را بررسى نموده است.
در مقصد دوم، مسائل مرتبط با مبحث نواهى بحث شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=501&viewType=html ر.ک: همان، ص501]</ref>. نویسنده، پس از اشاره به قول معروف علما، پيرامون متحد بودن مفاد امر و نهى در دلالت آنها بر طلب و تفاوت در متعلق، قول مخالف این رأى؛ يعنى اتحاد آن دو در متعلق و اختلاف در مدلول را مطرح و ادله آن را بررسى نموده است.


در ادامه، دلالت نهى بر تحريم، مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده، در پاسخ به این سؤال كه آيا دلالت نهى بر تحريم، به مقتضى وضع مى‌باشد؛ در نتيجه استعمال نهى در كراهت، مجاز خواهد بود يا اينكه این دلالت، به خاطر اطلاق و مقدمات حكمت است؛ در نتيجه این استعمال حقيقى است؟، مبناى دوم را برگزيده و معتقد است نهى، بر دوام وجوب ترك نيز دلالت دارد.
در ادامه، دلالت نهى بر تحريم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2813/%D8%A3%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84?pageNumber=507&viewType=html ر.ک: همان، ص507]</ref>، مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده، در پاسخ به این سؤال كه آيا دلالت نهى بر تحريم، به مقتضى وضع مى‌باشد؛ در نتيجه استعمال نهى در كراهت، مجاز خواهد بود يا اينكه این دلالت، به خاطر اطلاق و مقدمات حكمت است؛ در نتيجه این استعمال حقيقى است؟، مبناى دوم را برگزيده و معتقد است نهى، بر دوام وجوب ترك نيز دلالت دارد.


از ديگر مسائل مورد بحث در این مقصد، عبارت است از: مسئله اجتماع امر و نهى و فرق آن با مسئله نهى در عبادات؛ اينكه آيا این مسئله اصولى است يا نه و آيا قيد مندوحه در محل نزاع لازم است؟ نهى در عبادات و معاملات؛ معناى صحت و فساد و...
از ديگر مسائل مورد بحث در این مقصد، عبارت است از: مسئله اجتماع امر و نهى و فرق آن با مسئله نهى در عبادات؛ اينكه آيا این مسئله اصولى است يا نه و آيا قيد مندوحه در محل نزاع لازم است؟ نهى در عبادات و معاملات؛ معناى صحت و فساد و...
خط ۱۲۵: خط ۱۲۵:
[[رده:اصول فقه (آثارکلی)]]
[[رده:اصول فقه (آثارکلی)]]
[[رده:اصول فقه شیعه]]
[[رده:اصول فقه شیعه]]
<references />
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش