نهاية الحكمة (تصحیح زارعی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Hbaghizadeh@noornet.net صفحهٔ نهاية الحكمة (تصحیح زارعی سبزواری) را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به نهاية الحكمة (تصحیح زارعی) منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۶: خط ۴۶:
يك- هرچند من اين كتاب را تصحيح كرده و اشتباهات آن را برطرف ساخته‌ام، ولى باز هم برخى از خطاها از چشم ما پنهان مانده كه تصحيحش لازم است، پس چنين كردم؛
يك- هرچند من اين كتاب را تصحيح كرده و اشتباهات آن را برطرف ساخته‌ام، ولى باز هم برخى از خطاها از چشم ما پنهان مانده كه تصحيحش لازم است، پس چنين كردم؛


دو- ثبت و ضبط تعليقات از جهاتى لازم است؛ زيرا اين كتاب مورد توجه اساتيد است و شايسته است كه عباراتش توضيح داده شود و گاه طلاب نياز به توضيحاتى دارند كه مطالب را به‌خوبى دريابند و همچنين از سويى ديگر ما در هر دوره‌اى وظيفه داريم كه مطالب علمى را تهذيب كنيم و انتقادات خودمان را شرح دهيم. به خاطر اين دو جهت در چاپ حاضر، تعليقات را نيز آورده‌ام، هرچند آن را خلاصه كردم؛ زيرا اين كتاب درسى است (نهاية الحكمة، ج 1، ص، 5 - 6).
دو- ثبت و ضبط تعليقات از جهاتى لازم است؛ زيرا اين كتاب مورد توجه اساتيد است و شايسته است كه عباراتش توضيح داده شود و گاه طلاب نياز به توضيحاتى دارند كه مطالب را به‌خوبى دريابند و همچنين از سويى ديگر ما در هر دوره‌اى وظيفه داريم كه مطالب علمى را تهذيب كنيم و انتقادات خودمان را شرح دهيم. به خاطر اين دو جهت در چاپ حاضر، تعليقات را نيز آورده‌ام، هرچند آن را خلاصه كردم؛ زيرا اين كتاب درسى است <ref>نهاية الحكمة، ج 1، ص، 5 - 6</ref>.


2. توضيحات شارح محترم در پاورقى‌ها آمده است. اين تعليقات ارزنده، توضيحى و استنادى است و در آن، گاه لغات يا اصطلاحاتى معنا شده و گاه منابع مطالب، ياد شده و گاهى انتقادات برخى از استادان فلسفه اسلامى مورد اشاره قرار گرفته است (مثلاً ر. ك.: همان، ص 12، پاورقى 3 و ص 53، پاورقى 1 و ص 175، پاورقى 1 و...).
2. توضيحات شارح محترم در پاورقى‌ها آمده است. اين تعليقات ارزنده، توضيحى و استنادى است و در آن، گاه لغات يا اصطلاحاتى معنا شده و گاه منابع مطالب، ياد شده و گاهى انتقادات برخى از استادان فلسفه اسلامى مورد اشاره قرار گرفته است <ref>مثلاً ر. ك.: همان، ص 12، پاورقى 3 و ص 53، پاورقى 1 و ص 175، پاورقى 1 و...</ref>.


3. در اين شرح گاهى از نظر فلسفى دقت لازم صورت نگرفته و اشتباهى آشكار روى داده است؛ به‌طور مثال، شگفت‌آور است كه شارح محترم در بحث وحدت تشكيكى حقيقت وجود، بحث و اقوال مطرح در مفهوم و مصداق وجود را با هم خلط كرده و پنداشته كه در بحث از حقيقت وجود، هشت نظريه وجود دارد.! او چنين آورده است كه: «الأقوال في حقيقة الوجود ثمانية:
3. در اين شرح گاهى از نظر فلسفى دقت لازم صورت نگرفته و اشتباهى آشكار روى داده است؛ به‌طور مثال، شگفت‌آور است كه شارح محترم در بحث وحدت تشكيكى حقيقت وجود، بحث و اقوال مطرح در مفهوم و مصداق وجود را با هم خلط كرده و پنداشته كه در بحث از حقيقت وجود، هشت نظريه وجود دارد.! او چنين آورده است كه: «الأقوال في حقيقة الوجود ثمانية:


الأول: ما ذهب إليه الأشاعرة و هو أن الوجود مشترك لفظي مطلقا - أي في جميع ما يطلق عليه لفظ الوجود من الواجب و الممكن بأقسامه - فله مفاهيم مختلفة و حقائق متباينة و هذا القول نسب أيضا إلى بعض الغربيين... (همان، ج 1، ص 33، پاورقى 6). او چنين پنداشته است كه اقوال در بحث حقيقت وجود، هشت‌تاست؛ درحالى‌كه چنين نيست و روشن است كه چنين ادعايى اشتباه است؛ زيرا برخى از اين اقوال در مورد مفهوم وجود است و برخى ديگر در باره حقيقت وجود؛ مثلاً همان‌طوركه خود شارح محترم هم تصريح كرده و از تعبير «لفظ وجود» و «مفاهيم مختلفة» و «مفهوم الوجود» و... نيز مشخص مى‌شود. در قول اول، بحث بر روى مفهوم وجود است نه مصداق... و همچنين است بحث در مورد برخى ديگر از قول‌هاى ذكرشده؛ بنابراين، صحيح نيست كه گفته شود در باره حقيقت وجود، هشت قول وجود دارد.
الأول: ما ذهب إليه الأشاعرة و هو أن الوجود مشترك لفظي مطلقا - أي في جميع ما يطلق عليه لفظ الوجود من الواجب و الممكن بأقسامه - فله مفاهيم مختلفة و حقائق متباينة و هذا القول نسب أيضا إلى بعض الغربيين... <ref>همان، ج 1، ص 33، پاورقى 6</ref>. او چنين پنداشته است كه اقوال در بحث حقيقت وجود، هشت‌تاست؛ درحالى‌كه چنين نيست و روشن است كه چنين ادعايى اشتباه است؛ زيرا برخى از اين اقوال در مورد مفهوم وجود است و برخى ديگر در باره حقيقت وجود؛ مثلاً همان‌طوركه خود شارح محترم هم تصريح كرده و از تعبير «لفظ وجود» و «مفاهيم مختلفة» و «مفهوم الوجود» و... نيز مشخص مى‌شود. در قول اول، بحث بر روى مفهوم وجود است نه مصداق... و همچنين است بحث در مورد برخى ديگر از قول‌هاى ذكرشده؛ بنابراين، صحيح نيست كه گفته شود در باره حقيقت وجود، هشت قول وجود دارد.


4. شارح محترم، تعليقاتش را بر كتاب حاضر، در تاريخ 27 رجب 1416ق، به پايان برده و همچنين بازنگرى آن را هم در تاريخ شوال 1423ق، به سامان رسانده است (همان، ج 2، ص 308، پاورقى 2).
4. شارح محترم، تعليقاتش را بر كتاب حاضر، در تاريخ 27 رجب 1416ق، به پايان برده و همچنين بازنگرى آن را هم در تاريخ شوال 1423ق، به سامان رسانده است <ref>همان، ج 2، ص 308، پاورقى 2</ref>.


==پانويس ==
<references />
== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==


نهاية الحكمة، العلامة السيد محمدحسين الطباطبايى، صححها و علق عليها الشيخ عباس‌علي الزارعي السبزواري، مؤسسة النشر الإسلامي التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفة، الطبعة الخامسة 1430ق.
نهاية الحكمة، العلامة السيد محمدحسين الطباطبايى، صححها و علق عليها الشيخ عباس‌علي الزارعي السبزواري، مؤسسة النشر الإسلامي التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفة، الطبعة الخامسة 1430ق.
۵۳٬۳۲۷

ویرایش