كلمات مكنونة من علوم أهل الحكمة و المعرفة: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۷ اکتبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'جسماني' به 'جسمانی'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'جسماني' به 'جسمانی')
خط ۴۳: خط ۴۳:
5. معناى توحيد وجودى و تفاوت مراتب آن: اهل معرفت مى‌گويند: حقيقت وجود، اگرچه، در جميع موجودات ذهنى و خارجى يك معنى بيش نيست، اما او را مراتب متفاوت است و در هر مرتبه، او را اسماء و صفات و احكام و اعتبارات مخصوصه است كه در ساير مراتب نيست، چون مرتبه الوهيت و مرتبه‌ى عبوديت و خلقيت، پس اطلاق اسماى مرتبه الوهيت بر مراتب كونيه، عين كفر و محض زندقه مى‌باشد.
5. معناى توحيد وجودى و تفاوت مراتب آن: اهل معرفت مى‌گويند: حقيقت وجود، اگرچه، در جميع موجودات ذهنى و خارجى يك معنى بيش نيست، اما او را مراتب متفاوت است و در هر مرتبه، او را اسماء و صفات و احكام و اعتبارات مخصوصه است كه در ساير مراتب نيست، چون مرتبه الوهيت و مرتبه‌ى عبوديت و خلقيت، پس اطلاق اسماى مرتبه الوهيت بر مراتب كونيه، عين كفر و محض زندقه مى‌باشد.


6. جمع بين تنزيه و تشبيه: تنزيه حق از بعضى امور، به مقتضاى عقل عرفى و استحسان فكر عادى، تقييد آن جناب است به ما عداى آن امور، پس هم‌چنان‌كه قائل به تشبيه بلاتنزيه، ناقص المعرفة است، هم‌چنين قائل به تنزيه بلاتشبيه، ناقص المعرفة است، از آن جهت كه مقيِّد حق مطلق است و محدد حق غيرمحدود، پس به مقدار آن امور كه حق را از آن تنزيه كرده است، از معرفت تعينات نور و تنوعات ظهور او سبحانه، محروم و مهجور است و نمى‌داند كه تنزيه او از جسمانيات، تشبيه اوست به عقول و نفوس و تنزيه او از عقول و نفوس، تشبيه اوست به معانى مجرد از صُور عقليه و نفسيه.
6. جمع بين تنزيه و تشبيه: تنزيه حق از بعضى امور، به مقتضاى عقل عرفى و استحسان فكر عادى، تقييد آن جناب است به ما عداى آن امور، پس هم‌چنان‌كه قائل به تشبيه بلاتنزيه، ناقص المعرفة است، هم‌چنين قائل به تنزيه بلاتشبيه، ناقص المعرفة است، از آن جهت كه مقيِّد حق مطلق است و محدد حق غيرمحدود، پس به مقدار آن امور كه حق را از آن تنزيه كرده است، از معرفت تعينات نور و تنوعات ظهور او سبحانه، محروم و مهجور است و نمى‌داند كه تنزيه او از جسمانیات، تشبيه اوست به عقول و نفوس و تنزيه او از عقول و نفوس، تشبيه اوست به معانى مجرد از صُور عقليه و نفسيه.


7. مراتب احديت: احديت، داراى سه مرتبه است: اول، احديت ذات كه در آن مرتبه به‌هيچ‌وجه كثرت را اعتبار و گنجايى نيست؛ دوم، احديت اسماء و صفات است؛ يعنى همه‌ى اسماء و صفات با ذات يكى و در آن مستهلك است؛ سوم؛ احديت افعال و تأثيرات و مؤثرات است؛ يعنى آن ذات متعاليه است كه فى الحقيقه مصدر جميع افعال و مؤثر در منفعلات است و به حسب ترتيب، هر يكى را به حسب قابليات، به‌سوى حضرت ذات مى‌كشاند.
7. مراتب احديت: احديت، داراى سه مرتبه است: اول، احديت ذات كه در آن مرتبه به‌هيچ‌وجه كثرت را اعتبار و گنجايى نيست؛ دوم، احديت اسماء و صفات است؛ يعنى همه‌ى اسماء و صفات با ذات يكى و در آن مستهلك است؛ سوم؛ احديت افعال و تأثيرات و مؤثرات است؛ يعنى آن ذات متعاليه است كه فى الحقيقه مصدر جميع افعال و مؤثر در منفعلات است و به حسب ترتيب، هر يكى را به حسب قابليات، به‌سوى حضرت ذات مى‌كشاند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش