الرحلة الورثيلانية الموسومة بنزهة الأنظار في فضل علم التاريخ و الأخبار: تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ق' به 'ق')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
(لینک درون متنی)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR10704J1.jpg|بندانگشتی|الرحلة الورثيلانية الموسومة بنزهة الأنظار في فضل علم التاريخ و الأخبار]]
[[پرونده:NUR10704J1.jpg|بندانگشتی|الرحلة الورثيلانية الموسومة بنزهة الأنظار في فضل علم التاريخ و الأخبار]]
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
|+ |
|+  
|-
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|الرحلة الورثيلانية الموسومة بنزهة الأنظار في فضل علم التاريخ و الأخبار
! نام کتاب!! data-type="bookName" |الرحلة الورثيلانية الموسومة بنزهة الأنظار في فضل علم التاريخ و الأخبار
|-
|-
|نام‌های دیگر کتاب  
|نام‌های دیگر کتاب  
|data-type='otherBookNames'|الموسومه بنزهه الانظار فی فضل علم التاریخ و الاخبار
| data-type="otherBookNames" |الموسومه بنزهه الانظار فی فضل علم التاریخ و الاخبار
|-
|-
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
|data-type='authors'|[[ورثیلانی، حسین بن محمد]] (نويسنده)
| data-type="authors" |[[ورثیلانی، حسین بن محمد]] (نويسنده)
|-
|-
|زبان  
|زبان  
|data-type='language'|عربی
| data-type="language" |عربی
|-
|-
|کد کنگره  
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏DS‎‏ ‎‏49‎‏/‎‏7‎‏ ‎‏/‎‏و‎‏4‎‏ر‎‏3
| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏DS‎‏ ‎‏49‎‏/‎‏7‎‏ ‎‏/‎‏و‎‏4‎‏ر‎‏3
|-
|-
|موضوع  
|موضوع  
|data-type='subject'|سفر نامه‎ها
| data-type="subject" |سفر نامه‎ها


عربستان سعودی - سیر و سیاحت
عربستان سعودی - سیر و سیاحت
خط ۳۰: خط ۳۰:
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|مکتبة الثقافة‌الدينية
| data-type="publisher" |مکتبة الثقافة‌الدينية
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|قاهره - مصر
| data-type="publishPlace" |قاهره - مصر
|-
|-
|سال نشر  
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1429 ق  
| data-type="publishYear" | 1429 ق  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE10704AUTOMATIONCODE
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE10704AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>




== معرفى اجمالى ==
'''الرحلة الورثيلانية الموسومة بنزهة الأنظار في فضل علم التاريخ و الأخبار'''، تأليف [[ورثیلانی، حسین بن محمد|حسين بن محمد ورثيلانى]] به زبان عربى است. [[ورثیلانی، حسین بن محمد|ورثيلاني]] در سال 1179 اراده حج كرده، از بجايه در دورترين نقطه از شمال افريقا به حج مى‌رود. نام سفرنامه وي نزهة الانظار في فضل علم التاريخ و الامصار است كه به نام فوق شهرت يافته است.
 
 
"الرحلة الورثيلانية"، تأليف حسين بن محمد ورثيلانى به زبان عربى است. ورثيلاني در سال 1179 اراده حج كرده، از بجايه در دورترين نقطه از شمال افريقا به حج مى‌رود. نام سفرنامه وي نزهة الانظار في فضل علم التاريخ و الامصار است كه به نام فوق شهرت يافته است.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۶۷: خط ۶۴:
در فقرات بعد به مناسبت زيارت قبر "عقبة بن نافع" صحابى رسول خدا(ص) كه از سوى معاويه در سال 62ق به ولايت آفريقا منصوب شد، چگونگى توسعه اسلام در آفريقا تشريح شده است.
در فقرات بعد به مناسبت زيارت قبر "عقبة بن نافع" صحابى رسول خدا(ص) كه از سوى معاويه در سال 62ق به ولايت آفريقا منصوب شد، چگونگى توسعه اسلام در آفريقا تشريح شده است.


ورثيلانى پس از گذر از شهرهايى؛ مانند: تورز و نفطه در اول شعبان به طرابلس وارد مى‌شود و مورد استقبال مردم و علما قرار مى‌گيرد. او مصر را مادر بلاد شرق و غرب مى‌نامد و هر آنچه از خير و شر درباره آن گفته شده را غريب نمى‌داند. در ادامه حكايتى را نقل مى‌كند كه روزى عده‌اى از تجار به مصر آمدند و در مكانى با گروهى كه در ميان آنها عالم و فقير و مجنون بود ساكن شدند. به هنگام صبح جمعيت به قصد برآورده شدن حاجت متفرق شدند. به تاريك شدن هوا همگى به منزل مراجعت كردند و از آنچه ديده بودند خبر دادند. تاجر گفت كه در تجارت مثل اين سرزمين نديده‌ام؛ مردم آن همگى تاجر هستند و داستان مشاهداتش را بازگو نمود. فقيه و فقير و مجنون نيز همانند او گفتند. او سپس جمله را از منتهى العبر ابن‌خلدون نقل مى‌كند كه: «هر آنچه درباره مصر تصور كنى، با ورود به آن بيش از آن خواهى يافت». او ذكر اخبار و عجائب مصر را اطاله كلام مى‌داند و كتاب "حسن المحاضرة في اخبار مصر و القاهرة" [[سيوطى]] را كتاب جامعى در اين زمينه دانسته و به آن ارجاع مى‌دهد.
[[ورثیلانی، حسین بن محمد|ورثيلانى]] پس از گذر از شهرهايى؛ مانند: تورز و نفطه در اول شعبان به طرابلس وارد مى‌شود و مورد استقبال مردم و علما قرار مى‌گيرد. او مصر را مادر بلاد شرق و غرب مى‌نامد و هر آنچه از خير و شر درباره آن گفته شده را غريب نمى‌داند. در ادامه حكايتى را نقل مى‌كند كه روزى عده‌اى از تجار به مصر آمدند و در مكانى با گروهى كه در ميان آنها عالم و فقير و مجنون بود ساكن شدند. به هنگام صبح جمعيت به قصد برآورده شدن حاجت متفرق شدند. به تاريك شدن هوا همگى به منزل مراجعت كردند و از آنچه ديده بودند خبر دادند. تاجر گفت كه در تجارت مثل اين سرزمين نديده‌ام؛ مردم آن همگى تاجر هستند و داستان مشاهداتش را بازگو نمود. فقيه و فقير و مجنون نيز همانند او گفتند. او سپس جمله را از منتهى العبر ابن‌خلدون نقل مى‌كند كه: «هر آنچه درباره مصر تصور كنى، با ورود به آن بيش از آن خواهى يافت». او ذكر اخبار و عجائب مصر را اطاله كلام مى‌داند و كتاب "حسن المحاضرة في اخبار مصر و القاهرة" [[سيوطى]] را كتاب جامعى در اين زمينه دانسته و به آن ارجاع مى‌دهد.


از بخش‌هاى جالب كتاب كه حكايت از ورود نوشيدنى غربى و مخدرات به سرزمين‌هاى اسلامى دارد، مطالبى است كه درباره قهوه و توتون آمده است و نويسنده با نقل نظرات علما در حليت و حرمت آنها اظهار نظر مى‌كند.
از بخش‌هاى جالب كتاب كه حكايت از ورود نوشيدنى غربى و مخدرات به سرزمين‌هاى اسلامى دارد، مطالبى است كه درباره قهوه و توتون آمده است و نويسنده با نقل نظرات علما در حليت و حرمت آنها اظهار نظر مى‌كند.
خط ۷۳: خط ۷۰:
مشاهده مكه تعب و خستگى را به سرور و فرح تبديل مى‌كند. او ضمن بيان اعمال حج به معرفى اماكن و مساجد مكه مى‌پردازد. مسجد خيف اولين مسجدى است كه نام مى‌برد. منقول است كه اين مسجد كه مسجد على ناميده مى‌شود و محل استقرار نبى‌اكرم(ص) و اصحاب در حجةالوداع بوده، به دست مبارك على بن ابى‌طالب(ص) بنا نهاده شده است. مولد پيامبر اكرم(ص) كه در آن روزگار داراى مسجد و بناى عظيمى بوده و مولد فاطمه(س) و بيت خديجه(س) از ديگر اماكن شريفى است كه از آنها ياد شده است.
مشاهده مكه تعب و خستگى را به سرور و فرح تبديل مى‌كند. او ضمن بيان اعمال حج به معرفى اماكن و مساجد مكه مى‌پردازد. مسجد خيف اولين مسجدى است كه نام مى‌برد. منقول است كه اين مسجد كه مسجد على ناميده مى‌شود و محل استقرار نبى‌اكرم(ص) و اصحاب در حجةالوداع بوده، به دست مبارك على بن ابى‌طالب(ص) بنا نهاده شده است. مولد پيامبر اكرم(ص) كه در آن روزگار داراى مسجد و بناى عظيمى بوده و مولد فاطمه(س) و بيت خديجه(س) از ديگر اماكن شريفى است كه از آنها ياد شده است.


ذكر بيان عادات و سنن مردم از بخش‌هاى قابل توجه سفرنامه‌ها است. ورثيلانى نيز به شيوه و عادات مردم مدينه اشاره مى‌كند كه روزهاى پنجشنبه به زيارت قبر حمزه سيدالشهداء رفته و معمولاً شب نيز در آن جا بيتوته مى‌كرده‌اند. حاكم نيز از على(ع) نقل مى‌كندكه فاطمه(س) هر جمعه قبر عمويش حمزه را زيارت مى‌كرد و در آن مكان نماز گزارده و گريه مى‌كرد.
ذكر بيان عادات و سنن مردم از بخش‌هاى قابل توجه سفرنامه‌ها است. [[ورثیلانی، حسین بن محمد|ورثيلانى]] نيز به شيوه و عادات مردم مدينه اشاره مى‌كند كه روزهاى پنجشنبه به زيارت قبر حمزه سيدالشهداء رفته و معمولاً شب نيز در آن جا بيتوته مى‌كرده‌اند. حاكم نيز از على(ع) نقل مى‌كندكه فاطمه(س) هر جمعه قبر عمويش حمزه را زيارت مى‌كرد و در آن مكان نماز گزارده و گريه مى‌كرد.


از بخش‌هايى كه در كتب تاريخ‌نگارى مكه مى‌توان مشاهده نمود، ذكر چاه‌ها و چشمه‌هايى است كه پيامبر از آنها نوشيده يا وضو گرفته است. همچنين نام وادى‌هاى مدينه؛ مانند عتيق و بطحان كه به هنگام بارندگى سيل جارى مى‌شود را در منابع مختلف مى‌توان ديد. اين بخش‌ها را در اثر حاضر نيز مى‌توان مشاهده نمود.
از بخش‌هايى كه در كتب تاريخ‌نگارى مكه مى‌توان مشاهده نمود، ذكر چاه‌ها و چشمه‌هايى است كه پيامبر از آنها نوشيده يا وضو گرفته است. همچنين نام وادى‌هاى مدينه؛ مانند عتيق و بطحان كه به هنگام بارندگى سيل جارى مى‌شود را در منابع مختلف مى‌توان ديد. اين بخش‌ها را در اثر حاضر نيز مى‌توان مشاهده نمود.


فصول پايانى نيز به مصر و ديدنى‌ها و عجائب آن اختصاص دارد. شهرهاى تاريخى اسكندريه، طرابلس، تونس و قسطنطنيه در راه بازگشت نيز توصيف شده‌اند. از جمله ديدنى‌هايى كه از آنها ياد شده، مساجد پنجگانه اسكندريه و مناره اسكندريه است. مسعودى در سال 333ق طول اين مناره را 230 ذراع دانسته است. نويسنده به تناسب بحث مطالب تاريخى و اعتقادى را نيز مطرح مى‌كند. او فتح مصر را توسط عمر از عجائب مى‌شمارد و فضايل خلفا را مطرح مى‌كند. او فضايل [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] را به تفصيل ذكر مى‌كند. در بخشى از آن مى‌خوانيم: «او اولين كسى بود كه در كودكى اسلام آورد و اولين كسى بود كه با رسول‌الله(ص) نماز گزارد و در تمامى مشاهد جز غزوه تبوك با وى بود و در حالى كه نه ساله بود رسول‌الله(ص) به اهل بهشت بودن او شهادت داد و دخترش فاطمه زهرا(س) را به او تزويج نمود». ورثيلانى درباره خلفا بيشتر به غزوات آنها پرداخته است؛ اما چند صفحه از سفرنامه‌اش را به ذكر فضايل على(ع) اختصاص داده كه حاكى از حب وى نسبت به آن بزرگوار مى‌باشد.
فصول پايانى نيز به مصر و ديدنى‌ها و عجائب آن اختصاص دارد. شهرهاى تاريخى اسكندريه، طرابلس، تونس و قسطنطنيه در راه بازگشت نيز توصيف شده‌اند. از جمله ديدنى‌هايى كه از آنها ياد شده، مساجد پنجگانه اسكندريه و مناره اسكندريه است. مسعودى در سال 333ق طول اين مناره را 230 ذراع دانسته است. نويسنده به تناسب بحث مطالب تاريخى و اعتقادى را نيز مطرح مى‌كند. او فتح مصر را توسط عمر از عجائب مى‌شمارد و فضايل خلفا را مطرح مى‌كند. او فضايل [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] را به تفصيل ذكر مى‌كند. در بخشى از آن مى‌خوانيم: «او اولين كسى بود كه در كودكى اسلام آورد و اولين كسى بود كه با رسول‌الله(ص) نماز گزارد و در تمامى مشاهد جز غزوه تبوك با وى بود و در حالى كه نه ساله بود رسول‌الله(ص) به اهل بهشت بودن او شهادت داد و دخترش فاطمه زهرا(س) را به او تزويج نمود». [[ورثیلانی، حسین بن محمد|ورثيلانى]] درباره خلفا بيشتر به غزوات آنها پرداخته است؛ اما چند صفحه از سفرنامه‌اش را به ذكر فضايل على(ع) اختصاص داده كه حاكى از حب وى نسبت به آن بزرگوار مى‌باشد.


== وضعيت كتاب==
== وضعيت كتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش