ترجمة الإتقان في علوم القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ')ك' به ') ک'
جز (جایگزینی متن - '؛ت' به '؛ ت')
جز (جایگزینی متن - ')ك' به ') ک')
خط ۶۹: خط ۶۹:
تا پيش از عصر سيوطى، تأليفاتى كه، قطع نظر از جامعيت و دامنۀ اشتمال، كما بيش شبيه يا هم موضوع با اتقان باشد تدوين شده بود كه [[سيوطى]] خود به اسامى مهمترين آنها تصريح دارد: فنون الافنان في علوم القرآن (تأليف [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]])، جمال القراء(تأليف سخاوى)، المرشد الوجيز في علوم تتعلق بالقرآن العزيز (تأليف ابوشامه)، البرهان في مشكلات القرآن (اثر عزيز بن عبدالملك معروف به شيذله).
تا پيش از عصر سيوطى، تأليفاتى كه، قطع نظر از جامعيت و دامنۀ اشتمال، كما بيش شبيه يا هم موضوع با اتقان باشد تدوين شده بود كه [[سيوطى]] خود به اسامى مهمترين آنها تصريح دارد: فنون الافنان في علوم القرآن (تأليف [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]])، جمال القراء(تأليف سخاوى)، المرشد الوجيز في علوم تتعلق بالقرآن العزيز (تأليف ابوشامه)، البرهان في مشكلات القرآن (اثر عزيز بن عبدالملك معروف به شيذله).


سپس در قرن نهم آثار جامعترى تأليف مى‌گردد.[[سيوطى]] به چند اثر كه استادان يا همقرنان او تأليف كرده‌اند اشاره دارد؛ از جمله به كتابى در علوم تفسير (بدون نام) از ابوعبدالله محيى‌الدين كافيجى استاد سيوطى، و جامعتر از آن، مواقع العلوم في مواقع النجوم، از جلال‌الدين بلقينى، استاد ديگرش، سپس [[البرهان في علوم القرآن]] اثر بدر‌الدين محمد بن عبدالله زركشى(745-794 ق)كه يكى از منابع اساسى [[سيوطى]] در تأليف اتقان است و ابواب و تبويب اتقان و نيز موضوعات آن به ميزان قابل توجهى مقتبس از آن است.
سپس در قرن نهم آثار جامعترى تأليف مى‌گردد.[[سيوطى]] به چند اثر كه استادان يا همقرنان او تأليف كرده‌اند اشاره دارد؛ از جمله به كتابى در علوم تفسير (بدون نام) از ابوعبدالله محيى‌الدين كافيجى استاد سيوطى، و جامعتر از آن، مواقع العلوم في مواقع النجوم، از جلال‌الدين بلقينى، استاد ديگرش، سپس [[البرهان في علوم القرآن]] اثر بدر‌الدين محمد بن عبدالله زركشى(745-794 ق) که يكى از منابع اساسى [[سيوطى]] در تأليف اتقان است و ابواب و تبويب اتقان و نيز موضوعات آن به ميزان قابل توجهى مقتبس از آن است.


از طرف ديگر،[[سيوطى]] تفسيرى به نام التحبير داشته كه در مقدمۀ آن بسيارى از اين مباحث را آورده بوده، سپس اين مباحث يعنى اين مقدمه را تنقيح مى‌كند و سامان بهترى به آن مى‌دهد و احتمال دارد كه متن يعنى تفسير را هم گسترش داده باشد.بارى تفسير جديدش را مجمع البحرين و مطلع البدرين مى‌نامد.معلوم نيست كه اين دو تفسير به اتمام رسيده يا تفسير بر همۀ قرآن مجيد باشد، اينقدر هست كه از رهگذر مقدمه‌نويسى بر آنها، اين دايرةالمعارف عظيم پديد مى‌آيد كه يادآور مقدمۀ معروف [[ابن خلدون]] است كه آن هم اهميتش بر ذى المقدمه (يعنى تاريخ [[العبر]]) مى‌چربد.
از طرف ديگر،[[سيوطى]] تفسيرى به نام التحبير داشته كه در مقدمۀ آن بسيارى از اين مباحث را آورده بوده، سپس اين مباحث يعنى اين مقدمه را تنقيح مى‌كند و سامان بهترى به آن مى‌دهد و احتمال دارد كه متن يعنى تفسير را هم گسترش داده باشد.بارى تفسير جديدش را مجمع البحرين و مطلع البدرين مى‌نامد.معلوم نيست كه اين دو تفسير به اتمام رسيده يا تفسير بر همۀ قرآن مجيد باشد، اينقدر هست كه از رهگذر مقدمه‌نويسى بر آنها، اين دايرةالمعارف عظيم پديد مى‌آيد كه يادآور مقدمۀ معروف [[ابن خلدون]] است كه آن هم اهميتش بر ذى المقدمه (يعنى تاريخ [[العبر]]) مى‌چربد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش