۰
ویرایش
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR17434J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
«'''اسلام و هيئت'''»، اثر '''[[علامه سيد هبةالدين شهرستانى]]'''، با ترجمه و توضيحات '''[[سيد هادى خسروشاهى]]'''، كتابى است پيرامون علم نجوم و هيئت در اسلام كه به زبان عربى و در سال 1356ق، نوشته شده است. | |||
نويسنده در تدوين اين اثر، اهدافى را دنبال كرده است كه بهاختصار عبارتند از: | نويسنده در تدوين اين اثر، اهدافى را دنبال كرده است كه بهاختصار عبارتند از: | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
2. اتمام حجت بر كسانى كه با ما در دين و مذهب مخالفت كرده و باوركنندگان راه پيامبر(ص) و اهلبيت(ع) را سرزنش مىكنند. | 2. اتمام حجت بر كسانى كه با ما در دين و مذهب مخالفت كرده و باوركنندگان راه پيامبر(ص) و اهلبيت(ع) را سرزنش مىكنند. | ||
3. تقديس ساحت پيامبر «امّى» - درسنخوانده - و دفع آن چيزى كه بعضى از اهل شك و زندقه آن را خيال كرده و ايشان را بيانكننده آراى فلاسفه بشرى و ترجمان افكار آنان و توضيحدهنده مطالب كتابهاى گذشتگان پنداشتهاند | 3. تقديس ساحت پيامبر «امّى» - درسنخوانده - و دفع آن چيزى كه بعضى از اهل شك و زندقه آن را خيال كرده و ايشان را بيانكننده آراى فلاسفه بشرى و ترجمان افكار آنان و توضيحدهنده مطالب كتابهاى گذشتگان پنداشتهاند <ref>مقدمه، ص 55</ref>. | ||
دانشمند بزرگ «طالب اوف» از روسيه، در باره اين كتاب مىنويسد: «من گمشده خودم را در كتاب اسلام و هيئت يافتم، ولى متأسفانه اين كتاب وقتى به دست من رسيد كه چشمانم از روشنايى افتاده و من از فيض ترجمه آن به زبان روسى محروم شدهام و اگر چنين توفيقى نصيب من مىشد، جهانيان مىديدند كه چگونه دانشمندان روسيه، به اسلام روى مىآورند» | دانشمند بزرگ «طالب اوف» از روسيه، در باره اين كتاب مىنويسد: «من گمشده خودم را در كتاب اسلام و هيئت يافتم، ولى متأسفانه اين كتاب وقتى به دست من رسيد كه چشمانم از روشنايى افتاده و من از فيض ترجمه آن به زبان روسى محروم شدهام و اگر چنين توفيقى نصيب من مىشد، جهانيان مىديدند كه چگونه دانشمندان روسيه، به اسلام روى مىآورند» <ref>همان، ص 39</ref>. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
در مقدمه مترجم، نكاتى پيرامون كتاب و ترجمه آن عنوان گرديده است | در مقدمه مترجم، نكاتى پيرامون كتاب و ترجمه آن عنوان گرديده است <ref>مقدمه مترجم، ص 13</ref>. | ||
در مقدمه نويسنده، ضمن اشاره به اهداف تدوين كتاب، به توضيح راه اعتماد به اقوال و منابع كتاب، راه ترجيح يكى از متعارضين، شواهد داخلى بر صحت نسبت، فرق ميان پيشگويى و كشف مجهول، چرا اديان ديگر در باره اسرار هستى و جهان ساكت هستند و نظرياتى در باره مسائل هيئت و اتفاق و اختلاف هيئتها پرداخته شده است | در مقدمه نويسنده، ضمن اشاره به اهداف تدوين كتاب، به توضيح راه اعتماد به اقوال و منابع كتاب، راه ترجيح يكى از متعارضين، شواهد داخلى بر صحت نسبت، فرق ميان پيشگويى و كشف مجهول، چرا اديان ديگر در باره اسرار هستى و جهان ساكت هستند و نظرياتى در باره مسائل هيئت و اتفاق و اختلاف هيئتها پرداخته شده است <ref>مقدمه، ص 55</ref>. | ||
در مسئله اول، به حقيقت فلك و معناى آن پرداخته شده است. نويسنده در اين مسئله، به دنبال پاسخ به اين سؤال است كه اگر به حكم براهين قاطع و ادله واضح، اساسا فلك، موهوم بوده و داراى وجود خارجى نباشد، گفتههاى اسلام را كه مكرر اشاره و تصريح به وجود فلك نموده است، به چه معنا مىتوان حمل كرد | در مسئله اول، به حقيقت فلك و معناى آن پرداخته شده است. نويسنده در اين مسئله، به دنبال پاسخ به اين سؤال است كه اگر به حكم براهين قاطع و ادله واضح، اساسا فلك، موهوم بوده و داراى وجود خارجى نباشد، گفتههاى اسلام را كه مكرر اشاره و تصريح به وجود فلك نموده است، به چه معنا مىتوان حمل كرد <ref>متن كتاب، ص 109</ref>. | ||
شريعت اسلام، كره زمين را مسطح و هموار مىداند، درصورتىكه امروز همگى دانشمندان با دلايل علمى ثابت كردهاند كه شكل زمين كروى است، پس با آن حسن عقيدهاى كه ما نسبت به اين دين داريم، اين اشكال مهم را چگونه حل كنيم؟ نويسنده در مسئله دوم، به اين پرسش پاسخ داده است | شريعت اسلام، كره زمين را مسطح و هموار مىداند، درصورتىكه امروز همگى دانشمندان با دلايل علمى ثابت كردهاند كه شكل زمين كروى است، پس با آن حسن عقيدهاى كه ما نسبت به اين دين داريم، اين اشكال مهم را چگونه حل كنيم؟ نويسنده در مسئله دوم، به اين پرسش پاسخ داده است <ref>همان، ص 126</ref>. | ||
در مسئله سوم، به اين پرسش پرداخته شده كه چرا شرع مقدس اسلام كه اسرار اجرام فلكى را براى ما بيان كرده، در خصوص مسئله حركت زمين و ستارگان سكوت اختيار كرده است | در مسئله سوم، به اين پرسش پرداخته شده كه چرا شرع مقدس اسلام كه اسرار اجرام فلكى را براى ما بيان كرده، در خصوص مسئله حركت زمين و ستارگان سكوت اختيار كرده است <ref>همان، ص 137</ref>. | ||
ديگر مطالبى كه در ساير مسائل بدان پرداخته شده، عبارت است از: تعدد زمين، سيارات نهگانه و زمينهاى هفتگانه، حقيقت آسمانها و زمينها، ترتيب آسمانها و زمينها، مركزيت خورشيد، تحقق در صفات خورشيد، چگونگى ماه، تعداد سيارات، حيات در سيارات، شهابها و دنبالهدارها و تعدد عوالم و نظامات. | ديگر مطالبى كه در ساير مسائل بدان پرداخته شده، عبارت است از: تعدد زمين، سيارات نهگانه و زمينهاى هفتگانه، حقيقت آسمانها و زمينها، ترتيب آسمانها و زمينها، مركزيت خورشيد، تحقق در صفات خورشيد، چگونگى ماه، تعداد سيارات، حيات در سيارات، شهابها و دنبالهدارها و تعدد عوالم و نظامات. | ||
در پايان كتاب به چند مقاله پيرامون موضوع مورد بحث، اشاره گرديده است | در پايان كتاب به چند مقاله پيرامون موضوع مورد بحث، اشاره گرديده است <ref>همان، ص 455</ref>. | ||
از جمله موضوعاتى كه در ده گفتار مطرح شده، عبارتند از: اسلام و در پيرامون آن؛ هيئت، تاريخ، موضوع، تعاريف و چگونگى ارتباط آن با اسلام؛ «اسلام و هيئت و سبب تأليف آن»؛ تقريظهاى دانشمندان؛ ترجمههاى اين كتاب و امتياز اين ترجمه؛ منابع كتاب؛ شرح حال مؤلف؛ شرح حال مترجم چاپ اول؛ دو چكامه در باره اسلام و هيئت | از جمله موضوعاتى كه در ده گفتار مطرح شده، عبارتند از: اسلام و در پيرامون آن؛ هيئت، تاريخ، موضوع، تعاريف و چگونگى ارتباط آن با اسلام؛ «اسلام و هيئت و سبب تأليف آن»؛ تقريظهاى دانشمندان؛ ترجمههاى اين كتاب و امتياز اين ترجمه؛ منابع كتاب؛ شرح حال مؤلف؛ شرح حال مترجم چاپ اول؛ دو چكامه در باره اسلام و هيئت <ref>همان، ص 267 - 537</ref>. | ||
خلاصه سخن در باره اين كتاب اين است كه: «محكمترين و عمدهترين سلاح اين كتاب، شرح و تفسير چهار موضوع مهم مىباشد كه در دين اسلام آمده است: در آسمان نيز موجوداتى وجود دارد؛ قبه آسمان؛ دحو الارض و تعدد زمينها. اين موضوعات در احاديث آمده است، ولى مفاهيم آنها در نظر مردم مجهول و مبهم بود، تا آنكه نويسنده، آنها را به بهترين وجه، تفسير و توجيه نمود و حقايق آن موضوعات روشن گرديد» | خلاصه سخن در باره اين كتاب اين است كه: «محكمترين و عمدهترين سلاح اين كتاب، شرح و تفسير چهار موضوع مهم مىباشد كه در دين اسلام آمده است: در آسمان نيز موجوداتى وجود دارد؛ قبه آسمان؛ دحو الارض و تعدد زمينها. اين موضوعات در احاديث آمده است، ولى مفاهيم آنها در نظر مردم مجهول و مبهم بود، تا آنكه نويسنده، آنها را به بهترين وجه، تفسير و توجيه نمود و حقايق آن موضوعات روشن گرديد» <ref>مقدمه، ص 40</ref>. | ||
«اين كتاب در هر كشور و اجتماعى، احساس و ادراك نيكويى نسبت به دين اسلام و مذهب اهل بيت نبوى(ع) ايجاد كرد؛ چنانكه شوق وافرى در دلها براى كسب و اخذ علوم جديد و كشفيات نوظهور و روحى قوى نسبت به تمدن شرقى، برانگيخت؛ چنانكه احساسات پاك و عميقى براى تمسك به دين و جمع كردن بين آن و افكار جديد و آراى متجدّدين، به وجود آورد» | «اين كتاب در هر كشور و اجتماعى، احساس و ادراك نيكويى نسبت به دين اسلام و مذهب اهل بيت نبوى(ع) ايجاد كرد؛ چنانكه شوق وافرى در دلها براى كسب و اخذ علوم جديد و كشفيات نوظهور و روحى قوى نسبت به تمدن شرقى، برانگيخت؛ چنانكه احساسات پاك و عميقى براى تمسك به دين و جمع كردن بين آن و افكار جديد و آراى متجدّدين، به وجود آورد» <ref>مقدمه، ص 49</ref>. | ||
اين نكته نيز گفتنى است كه مراد نويسنده از هيئت جديد در اين اثر، همان علم هيئتى مىباشد كه بر ضد هيئت قديم است. در واقع مراد وى اصول كلى مربوط به: حركت زمين، مركزيت خورشيد، سياره بودن دنبالهدارها، عنصر بودن عوالم سيارهها و عدم وجود جسم فلكى بطلميوسى، مىباشد. اين علم با اين اصول پنجگانه، مبتنى بر آلات و ادواتى نظير تلسكوب، ميكروسكوپ و اسپكترسكوپ است و با توجه به اين نكته، ديگر مهم نيست كه بقيه مسائل هيئت جديد هر روز تغيير يابد يا بر همان وضع خود باقى بماند | اين نكته نيز گفتنى است كه مراد نويسنده از هيئت جديد در اين اثر، همان علم هيئتى مىباشد كه بر ضد هيئت قديم است. در واقع مراد وى اصول كلى مربوط به: حركت زمين، مركزيت خورشيد، سياره بودن دنبالهدارها، عنصر بودن عوالم سيارهها و عدم وجود جسم فلكى بطلميوسى، مىباشد. اين علم با اين اصول پنجگانه، مبتنى بر آلات و ادواتى نظير تلسكوب، ميكروسكوپ و اسپكترسكوپ است و با توجه به اين نكته، ديگر مهم نيست كه بقيه مسائل هيئت جديد هر روز تغيير يابد يا بر همان وضع خود باقى بماند <ref>همان، ص 46</ref>. | ||
== نگاهى به ترجمه == | == نگاهى به ترجمه == | ||
خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
بسيارى از پاورقىهاى مؤلف در اين چاپ آمده است كه در چاپ قبلى اصولا وجود نداشت. رموز پاورقىها با حرف اول شهرت نويسندگان انتخاب شده: (چ): چرندابى، (ف): ترجمه فارسى، (س): سراج انصارى، (خ): خسروشاهى و پاورقىهايى هم كه بىامضا مىباشند، اغلب از مؤلف است | بسيارى از پاورقىهاى مؤلف در اين چاپ آمده است كه در چاپ قبلى اصولا وجود نداشت. رموز پاورقىها با حرف اول شهرت نويسندگان انتخاب شده: (چ): چرندابى، (ف): ترجمه فارسى، (س): سراج انصارى، (خ): خسروشاهى و پاورقىهايى هم كه بىامضا مىباشند، اغلب از مؤلف است <ref>مقدمه، ص 26</ref>. | ||
علاوه بر ترجمه حاضر، ترجمههاى ديگرى هم به زبانهاى مختلف، از كتاب «الهيئة و الإسلام» صورت گرفته كه برخى از آنها عبارتند از: | علاوه بر ترجمه حاضر، ترجمههاى ديگرى هم به زبانهاى مختلف، از كتاب «الهيئة و الإسلام» صورت گرفته كه برخى از آنها عبارتند از: | ||
خط ۱۱۳: | خط ۱۱۳: | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
مقدمه و متن كتاب. | |||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
خط ۱۲۰: | خط ۱۲۳: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
ویرایش