۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' »' به '»') |
||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
ملاک التأویل کتابی تفسیری است که ابن زبیر منحصراً موضوع آن را در توجیه تکرارها و مشابهات یا موارد اختلافی در تقدیم و تأخیر یا کم و زیادت در تعبیر، در الفاظ آیات قرآن، مطرح کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص103</ref> نویسنده دراینباره مینویسد: «از مواردی که نویسندگان از ائمه ما از نگاشتن آن غفلت کردهاند، توجیه موارد تکرار لفظی آیات قرآن و همچنین اختلاف در تقدیم و تأخیر و برخی زیادیهای در تعبیر است.» نویسنده این روش را در این نوع از آیات در تمام سورههای قرآن از فاتحه تا ناس پی گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص103 و 144</ref> او میگوید «[[درة التنزيل و غرة التاويل]] » اثر خطیب اسکافی اولین کتابی است که سابقین در این زمینه نگاشتهاند است.<ref>ر.ک: همان، ص105</ref> محقق کتاب میگوید از دیگر کسانی که بعد از اسکافی در این فن کتاب نوشته، کرمانی است که اثرش «البرهان فی توجیه متشابه القرآن لما فیه من الحجة و البیان» است.<ref>ر.ک: همان، ص107</ref> دیگر آثار در این باب «هدایة المرتاب فی المتشابه» اثر [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] و «کشف المعانی فی متشابه المثانی» از قاضی بدرالدین است.<ref>ر.ک: همان، ص108</ref> | ملاک التأویل کتابی تفسیری است که ابن زبیر منحصراً موضوع آن را در توجیه تکرارها و مشابهات یا موارد اختلافی در تقدیم و تأخیر یا کم و زیادت در تعبیر، در الفاظ آیات قرآن، مطرح کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص103</ref> نویسنده دراینباره مینویسد: «از مواردی که نویسندگان از ائمه ما از نگاشتن آن غفلت کردهاند، توجیه موارد تکرار لفظی آیات قرآن و همچنین اختلاف در تقدیم و تأخیر و برخی زیادیهای در تعبیر است.» نویسنده این روش را در این نوع از آیات در تمام سورههای قرآن از فاتحه تا ناس پی گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص103 و 144</ref> او میگوید «[[درة التنزيل و غرة التاويل]]» اثر خطیب اسکافی اولین کتابی است که سابقین در این زمینه نگاشتهاند است.<ref>ر.ک: همان، ص105</ref> محقق کتاب میگوید از دیگر کسانی که بعد از اسکافی در این فن کتاب نوشته، کرمانی است که اثرش «البرهان فی توجیه متشابه القرآن لما فیه من الحجة و البیان» است.<ref>ر.ک: همان، ص107</ref> دیگر آثار در این باب «هدایة المرتاب فی المتشابه» اثر [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] و «کشف المعانی فی متشابه المثانی» از قاضی بدرالدین است.<ref>ر.ک: همان، ص108</ref> | ||
قصد نویسنده از تألیف این کتاب، پاسخ است به ملحدین و قائلان به تعطیل در طعنههایی که در اینگونه موارد بر قرآن میزنند.<ref>ر.ک: همان، ص108-109</ref> نویسنده در این کتاب تعلق حکمت الهی در تکرار بعضی آیات را نشان داده و تأکید میکند که اینچنین مواردی لغو نیستند. مثلاً آیات قبله (144 به بعد بقره) صرفاً بر تأکید دلالت ندارند بلکه دارای معنای خاصی هستند که پیشازاین تکرار آن را نداشتهاند. پرسشگری میتواند بپرسد که چرا در آیه 63 سوره عنکبوت لفظ «مِن» وجود دارد ولی در مشابههای آن نیست؟ او پاسخ میدهد «مِن» در اینجا برای زیادت بیان و تأکید آورده شده و این تأکید با کلمات سابقش یعنی «مَن نَزَّلَ» مناسبت دارد؛ پس بنای فعل بر مبالغه و تکثیر گذاشته شده است و این تأکید منجر به کثرت الفاظ میشود. از طرف دیگر، در آیههای مشابه این آیه که لفظ «مِن» را ندارند، فعل بهصورت مؤکّد بیان نشده است یعنی فعل با لفظ «أنزل» آمده است؛ و اگر برعکس این امر اتفاق میافتاد یعنی در آیات سوره بقره و جاثیه «مِن» وجود میداشت و در آیه مربوطه سوره عنکبوت نمیبود، کلام تناسب خودش را از دست میداد.<ref>ر.ک: همان، ص109</ref> | قصد نویسنده از تألیف این کتاب، پاسخ است به ملحدین و قائلان به تعطیل در طعنههایی که در اینگونه موارد بر قرآن میزنند.<ref>ر.ک: همان، ص108-109</ref> نویسنده در این کتاب تعلق حکمت الهی در تکرار بعضی آیات را نشان داده و تأکید میکند که اینچنین مواردی لغو نیستند. مثلاً آیات قبله (144 به بعد بقره) صرفاً بر تأکید دلالت ندارند بلکه دارای معنای خاصی هستند که پیشازاین تکرار آن را نداشتهاند. پرسشگری میتواند بپرسد که چرا در آیه 63 سوره عنکبوت لفظ «مِن» وجود دارد ولی در مشابههای آن نیست؟ او پاسخ میدهد «مِن» در اینجا برای زیادت بیان و تأکید آورده شده و این تأکید با کلمات سابقش یعنی «مَن نَزَّلَ» مناسبت دارد؛ پس بنای فعل بر مبالغه و تکثیر گذاشته شده است و این تأکید منجر به کثرت الفاظ میشود. از طرف دیگر، در آیههای مشابه این آیه که لفظ «مِن» را ندارند، فعل بهصورت مؤکّد بیان نشده است یعنی فعل با لفظ «أنزل» آمده است؛ و اگر برعکس این امر اتفاق میافتاد یعنی در آیات سوره بقره و جاثیه «مِن» وجود میداشت و در آیه مربوطه سوره عنکبوت نمیبود، کلام تناسب خودش را از دست میداد.<ref>ر.ک: همان، ص109</ref> |
ویرایش