خطیب قزوینی، محمد بن عبدالرحمن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۳۴: خط ۳۴:
'''جلال‌الدين محمد بن عبدالرحمان خطيب قزوينى'''، اديب، نظريه‌پرداز بلاغت، خطيب و قاضى‌القضات مصر و شام در سده‌هاى هفتم و هشتم است.
'''جلال‌الدين محمد بن عبدالرحمان خطيب قزوينى'''، اديب، نظريه‌پرداز بلاغت، خطيب و قاضى‌القضات مصر و شام در سده‌هاى هفتم و هشتم است.


نام وى در تمام منابع، «محمد» آمده، ولى [[خواند‌میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین|خواندمير]] نام او را محمود و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] در يك جا نام پدر وى را «عبدالرحيم» ذكر كرده است. كنيه‌هاى او را ابوالمعالى و ابوعبداللّه نوشته‌اند و به سبب عهده‌دارى منصب خطابت در دمشق و مصر او را خطيب دمشق و خطيب مصرى نيز گفته‌اند. در برخى منابع، خطيب قزوينى را از خاندان ابودلف عجلى (متوفى 226)، اديب، شاعر، موسيقى‌دان و از اميران دوره عباسيان، دانسته‌اند. خاندان ابودلف به دليل شورش بر خلافت عباسيان، به طبرستان و قزوين كوچ كردند. از بازماندگان اين خاندان در قزوين عبدالكريم رافعى قزوينى، مؤلف كتاب «التدوين في أخبار قزوين» (متوفى 623) بود كه با خانواده خطيب قزوينى نسبت خويشاوندى داشت.
نام وى در تمام منابع، «محمد» آمده، ولى [[خواند‌میر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین|خواندمير]] نام او را محمود و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] در يك جا نام پدر وى را «عبدالرحيم» ذكر كرده است. كنيه‌هاى او را ابوالمعالى و ابوعبداللّه نوشته‌اند و به سبب عهده‌دارى منصب خطابت در دمشق و مصر او را خطيب دمشق و خطيب مصرى نيز گفته‌اند. در برخى منابع، خطيب قزوينى را از خاندان ابودلف عجلى (متوفى 226)، اديب، شاعر، موسيقى‌دان و از اميران دوره عباسيان، دانسته‌اند. خاندان ابودلف به دليل شورش بر خلافت عباسيان، به طبرستان و قزوين كوچ كردند. از بازماندگان اين خاندان در قزوين عبدالكريم رافعى قزوينى، مؤلف كتاب «التدوين في أخبار قزوين» (متوفى 623) بود كه با خانواده خطيب قزوينى نسبت خويشاوندى داشت.


خطيب قزوينى در شعبان 666ق، در موصل زاده شد. پدر و پدربزرگ خطيب نيز قاضى‌القضات بودند. معاصران خطيب؛ يعنى ذهبى، ابن فضل‌اللّه عمرى، ابن وردى، صَفَدى، ابن نُباته، يافعى، سُبْكى، اسنوى، محمد بن رافع سلامى و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] از وى ياد كرده‌اند. به تصريح ابن وردى، نويسندگان معاصر خطيب قزوينى نسبت به ذكر جزئيات زندگانى او احساس نياز نكرده‌اند و ازاين‌رو آگاهى ما از زندگانى وى چندان فراوان نيست.
خطيب قزوينى در شعبان 666ق، در موصل زاده شد. پدر و پدربزرگ خطيب نيز قاضى‌القضات بودند. معاصران خطيب؛ يعنى ذهبى، ابن فضل‌اللّه عمرى، ابن وردى، صَفَدى، ابن نُباته، يافعى، سُبْكى، اسنوى، محمد بن رافع سلامى و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] از وى ياد كرده‌اند. به تصريح ابن وردى، نويسندگان معاصر خطيب قزوينى نسبت به ذكر جزئيات زندگانى او احساس نياز نكرده‌اند و ازاين‌رو آگاهى ما از زندگانى وى چندان فراوان نيست.
خط ۵۵: خط ۵۵:




#تلخيص المفتاح (تلخيصى است از باب سوم مفتاح العلوم [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سكّاكى]] در علم بلاغت)؛
#تلخيص المفتاح (تلخيصى است از باب سوم مفتاح العلوم [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سكّاكى]] در علم بلاغت)؛
#الإيضاح (آن را إيضاح التلخيص و الإيضاح في المعاني و البيان نيز گفته‌اند)؛
#الإيضاح (آن را إيضاح التلخيص و الإيضاح في المعاني و البيان نيز گفته‌اند)؛
#الشَّذْر المرجاني في شعر الأرَّجاني (گزيده‌اى است از سروده‌هاى قاضى احمد بن محمد ارّجانى، شاعر ايرانى تازى‌گو، متوفاى 544)؛
#الشَّذْر المرجاني في شعر الأرَّجاني (گزيده‌اى است از سروده‌هاى قاضى احمد بن محمد ارّجانى، شاعر ايرانى تازى‌گو، متوفاى 544)؛
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش