۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'صدر المتألهين' به 'صدر المتألهين ') |
جز (جایگزینی متن - 'علامۀ حلّى' به 'علامۀ حلّى ') |
||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
تجريد منطق كتابى است شامل تمامى بخشهاى منطق و بسيار مختصر كه [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصير الدين طوسى]] آن را نوشته است و علامۀ حلّى به شرح غير مزجى آن اقدام نموده و آن را «الجوهر النضيد في شرح كتاب التجريد» ناميده است. | تجريد منطق كتابى است شامل تمامى بخشهاى منطق و بسيار مختصر كه [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصير الدين طوسى]] آن را نوشته است و [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] به شرح غير مزجى آن اقدام نموده و آن را «الجوهر النضيد في شرح كتاب التجريد» ناميده است. | ||
كتاب خواجه اگر چه اكنون به نام «تجريد المنطق» معروف است و در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] نيز با همين نام و به عنوان عدل تجريد الاعتقاد مطرح است ليكن از مقدمۀ علامۀ حلّى در شرح خود كه مىگويد: | كتاب خواجه اگر چه اكنون به نام «تجريد المنطق» معروف است و در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] نيز با همين نام و به عنوان عدل تجريد الاعتقاد مطرح است ليكن از مقدمۀ [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] در شرح خود كه مىگويد: | ||
«و تفت على المختصر الموسوم بالتجريد في المنطق» و نامگذارى شرح خود در همان مقدمه به الجوهر النضيد في شرح التجريد و مقدمۀ خود خواجه، روشن مىشود كه خواجه قصد داشته كتابى مشتمل بر قواعد منطقى بنويسد و از ابتدا نام آن را التجريد گذاشته بوده است و بعدا كه تصميم گرفته قسمت كلام را نيز به آن اضافه كند، براى تفكيك آن از قسمت منطق - همان طور كه از مقدمۀ كتاب تجريد الاعتقاد روشن مىشود - آن را به تجريد الاعتقاد ناميده است. | «و تفت على المختصر الموسوم بالتجريد في المنطق» و نامگذارى شرح خود در همان مقدمه به الجوهر النضيد في شرح التجريد و مقدمۀ خود خواجه، روشن مىشود كه خواجه قصد داشته كتابى مشتمل بر قواعد منطقى بنويسد و از ابتدا نام آن را التجريد گذاشته بوده است و بعدا كه تصميم گرفته قسمت كلام را نيز به آن اضافه كند، براى تفكيك آن از قسمت منطق - همان طور كه از مقدمۀ كتاب تجريد الاعتقاد روشن مىشود - آن را به تجريد الاعتقاد ناميده است. | ||
خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
خواجه در مقدمۀ خويش بر اين كتاب، انگيزۀ خود از تأليف اين كتاب را جدا كردن قواعد و اصول منطقى و مرتب كردن آن با رعايت اختصار و پرهيز از زوائد معرفى و هدف از اين كار را سهولت يادگيرى و يادآورى قوانين منطقى معرفى مىكند. | خواجه در مقدمۀ خويش بر اين كتاب، انگيزۀ خود از تأليف اين كتاب را جدا كردن قواعد و اصول منطقى و مرتب كردن آن با رعايت اختصار و پرهيز از زوائد معرفى و هدف از اين كار را سهولت يادگيرى و يادآورى قوانين منطقى معرفى مىكند. | ||
علامۀ حلّى در مقدمۀ خويش انگيزۀ شرح را سخت بودن فهم مطالب كتاب به خاطر اختصار آن معرفى مىكند و مىخواهد با شرح آن مشكلات و سختىهاى آن را آشكار و واضح نمايد تا فهم كتاب به راحتى صورت پذيرد. | [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] در مقدمۀ خويش انگيزۀ شرح را سخت بودن فهم مطالب كتاب به خاطر اختصار آن معرفى مىكند و مىخواهد با شرح آن مشكلات و سختىهاى آن را آشكار و واضح نمايد تا فهم كتاب به راحتى صورت پذيرد. | ||
==ارزش و اعتبار== | ==ارزش و اعتبار== | ||
خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
كتاب تجريد منطق با وجود اختصار، تمام ابواب منطق را حاوى است و زمينۀ بسط كلام و تعميق در آن را فراهم نموده است ليكن على رغم اين مطلب آن چنان مورد توجه قرار نگرفته است و بر خلاف قسمت كلام يعنى تجريد الاعتقاد كه شرحهاى بسيارى دارد تنها دو شرح بر آن نوشته شده است. | كتاب تجريد منطق با وجود اختصار، تمام ابواب منطق را حاوى است و زمينۀ بسط كلام و تعميق در آن را فراهم نموده است ليكن على رغم اين مطلب آن چنان مورد توجه قرار نگرفته است و بر خلاف قسمت كلام يعنى تجريد الاعتقاد كه شرحهاى بسيارى دارد تنها دو شرح بر آن نوشته شده است. | ||
شرح علامۀ حلّى اين كتاب را از انزواى علمى خارج نموده و مطالب آن را در اختيار طالبان علم قرار داده و زمينه را براى استفاده از اين كتاب فراهم نموده است. نظم و ترتيب متن و شرح احتمالا در قرنهاى اوليه آن را در زمرۀ كتابهاى درسى مورد استفادۀ دانشپژوهان قرار داده است. | شرح [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] اين كتاب را از انزواى علمى خارج نموده و مطالب آن را در اختيار طالبان علم قرار داده و زمينه را براى استفاده از اين كتاب فراهم نموده است. نظم و ترتيب متن و شرح احتمالا در قرنهاى اوليه آن را در زمرۀ كتابهاى درسى مورد استفادۀ دانشپژوهان قرار داده است. | ||
ولى در زمانهاى اخير اين كتاب نيز مثل بسيارى از كتابهاى ديگر كه مىتواند به ارتقاى علمى در اين رشته كمك كند، فراموش گشته و دانشپژوهان از آن محروم هستند و بر مبلغان دانش و علم است كه با تبليغ، طالبان را به سوى آنها سوق دهند زيرا در اين كتاب مخصوصا در قسمت صناعات خمس آن مطالب عاليهاى وجود دارد كه بسيارى از كتابها از آن خالى است. | ولى در زمانهاى اخير اين كتاب نيز مثل بسيارى از كتابهاى ديگر كه مىتواند به ارتقاى علمى در اين رشته كمك كند، فراموش گشته و دانشپژوهان از آن محروم هستند و بر مبلغان دانش و علم است كه با تبليغ، طالبان را به سوى آنها سوق دهند زيرا در اين كتاب مخصوصا در قسمت صناعات خمس آن مطالب عاليهاى وجود دارد كه بسيارى از كتابها از آن خالى است. | ||
خط ۱۱۸: | خط ۱۱۸: | ||
تجريد منطق تنها دو شرح دارد: الجوهر النضيد كه شاگرد خواجه، علامۀ حلّى آن را نوشته و شرح ديگر را محمود بن محمد بن محمود نيريزى در سال 913 ه ق نوشته است. | تجريد منطق تنها دو شرح دارد: الجوهر النضيد كه شاگرد خواجه، [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] آن را نوشته و شرح ديگر را محمود بن محمد بن محمود نيريزى در سال 913 ه ق نوشته است. | ||
تعليقاتى از آقاى طاها طبرسى كلاردشتى موجود است كه در چاپ حروفى موجود در ذيل صفحات آورده شده است و به توضيحاتى پيرامون شرح علامۀ حلّى مىپردازد. | تعليقاتى از آقاى طاها طبرسى كلاردشتى موجود است كه در چاپ حروفى موجود در ذيل صفحات آورده شده است و به توضيحاتى پيرامون شرح [[حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلّى]] مىپردازد. | ||
آقاى منوچهر صانعى درهبيدى كتاب الجوهر النضيد را به فارسى ترجمه كرده است. اين ترجمه در سال 1364 ه ش تمام شده و در سال 1370 ه ش انتشارات حكمت آن را منتشر كرده است. در انتهاى اين ترجمه فهرستى از اصطلاحات كتاب آمده است. | آقاى منوچهر صانعى درهبيدى كتاب الجوهر النضيد را به فارسى ترجمه كرده است. اين ترجمه در سال 1364 ه ش تمام شده و در سال 1370 ه ش انتشارات حكمت آن را منتشر كرده است. در انتهاى اين ترجمه فهرستى از اصطلاحات كتاب آمده است. |
ویرایش